Wielki powrót VAT na żywność. Ekonomiści o tym, co będzie się działo w sklepach

szuflada, kasa, sklep, banknoty, monety, kasa fiskalna

Z początkiem kwietni, czyli w tzw. lany poniedziałek, przestanie obowiązywać zerowy podatek VAT na żywność. Oznacza to powrót do stawki w wysokości 5 proc., z której zrezygnowało w czasie szalejącej inflacji po wybuchu wojny w Ukrainie. Ekonomiści prognozują, co będzie się działo w sklepach.

Kilka sieci marketów – m.in. Lidl, Biedronka i Kaufland – poinformowały w czwartek, że mimo powrotu VAT na żywność, to w kwietniu utrzymają ceny tysięcy produktów objętych podatkiem na niezmienionym poziomie. Ekonomiści nie mają jednak złudzeń, że to tymczasowa promocja.

Zobacz także:

Mariusz Dziwulski z PKO BP przyznaje, że trudno obecnie stwierdzić, jaka będzie polityka handlowa sieci marketów. Niemniej w rozmowie z Polską Agencją Prasową wskazał prawdopodobne scenariusze.

– Być może będzie to miało wymiar marketingowy – ceny zostaną podniesione o część wartości stawki VAT jeszcze w marcu i utrzymają się w kwietniu, kiedy już będzie obowiązywać przywrócona stawka VAT na podstawowe produkty żywnościowe. Możliwe jest też, że sieci utrzymają niezmienione ceny tylko części produktów, podnosząc inne – stwierdził ekonomista największego banku w Polsce.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Na koncie ma 9,5 mln zł. Jak do tego doszedł? “Byłem młodym pelikanem” Marcin Iwuć w Biznes Klasie

Cios w konsumentów i producentów żywności

Według Dziwulskiego możliwe jest zarówno czasowe obniżenie marży sklepów, jak i wynegocjowanie niższych stawek z dostawcami. – Możemy mieć również do czynienia z wypadkową wszystkich trzech scenariuszy – stwierdził.

Ekonomista PKO BP zaznaczył, że mamy okres sprzyjający promocjom ogłaszanym przez sieci handlowe. – Co prawda w porównaniu rok do roku żywność może być w marcu jeszcze trochę droższa, ale widać silną dezinflację produktów spożywczych w Polsce – ocenił.

Zobacz także:

Konsumenci nie muszą się obawiać skokowych podwyżek cen żywności po świętach, ale wzrost będzie za to rozłożony w czasie. Przyczyni się do tego ostra konkurencja między sieciami handlowymi. Koszty tego mogą ponieść również producenci żywności.

– Sieci handlowe mają na tyle mocną pozycję w łańcuchu dystrybucji, że mogą skutecznie wywierać presję na dostawcach – zauważył Dziwulski.

Powrót VAT na żywność bez cudu. Wszyscy muszą kupować i konsumować

Podobnie uważa Jakub Olipra z Credit Agricole. Ekspert powiedział w rozmowie z PAP, że utrzymywanie cen żywności na niezmienionym poziomie będzie przejściowe i wiele wskazuje, że promocja będzie obowiązywać tylko w kwietniu.

– Pamiętajmy, że zarówno firmy handlowe, jak i dostawcy, muszą zarobić. Nie ma więc co oczekiwać, że trwale obniżą swoje marże o wartość przywróconej stawki VAT – ocenił.

Zobacz także:

Ekonomista zauważył ponadto, że firmy z branży spożywczej wypracowują relatywnie niskie marże, a zarabiają na dużym wolumenie sprzedaży. – Z kolei popyt na żywność zmienia się w bardzo ograniczonym zakresie, bo wszyscy muszą kupować i konsumować. Tak więc w dłuższej perspektywie podwyżka stawki VAT zostanie przerzucona na konsumentów – podkreślił.

Olipra dodał jednak, że klienci nie odczują tego dotkliwie między innymi z powodu wojen cenowych prowadzonych przez sieci handlowe, które prześcigają się w promocjach.