Onet ujawnia. Zdaniem ABW za czasów Obajtka w Orlenie działała grupa ustawiająca przetargi. Są nagrania

Siedziba Orlenu

Kolejna afera wokół Orlenu z czasów prezesury Daniela Obajtka. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW) prowadzi śledztwo w sprawie funkcjonowania w koncernie zorganizowanej grupy przestępczej zajmującej się ustawianiem przetargów na dostawy produktów — ustalił Onet. Na celowniku agentów znalazł się Michał Róg, były już wiceprezes paliwowego giganta. Nasze informacje potwierdza oficjalnie prokuratura. Niewykluczone, że śledztwo obejmie niebawem inne spółki Skarbu Państwa.

• Już 1,5 roku temu ABW zaczęła sprawdzać możliwość ustawiania w Orlenie przetargów. W listopadzie 2023 r., na podstawie dostarczonych przez nią materiałów, śledztwo wszczęła prokuratura w Warszawie
• Z nieoficjalnych informacji Onetu wynika, że przetargi w paliwowej spółce ustawiać miała zorganizowana grupa, w skład której według ustaleń ABW wchodzić miałby były już wiceprezes Orlenu Michał Róg
• “Postępowanie dotyczy wejścia w porozumienie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej ustalonych osób z przedstawicielem uczestnika publicznego przetargu […] i działania tym samym na szkodę Orlen S.A” — przekazała nam prokuratura
• W akcji ABW stosowanie były techniki operacyjne polegające na podsłuchiwaniu telefonów niektórych pracowników Orlenu — mówi jeden z naszych informatorów
• Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Onetu

Środa 10 kwietnia zapisze się w historii największej polskiej spółki dwoma wydarzeniami. Po pierwsze nowopowołana rada nadzorcza Orlenu na następcę Daniela Obajtka wskazała Ireneusza Fąfarę, związanego z koncernem w latach 2010-2018, gdy był on prezesem jego litewskiej spółki Orlen Lietuva zarządzającej rafinerią w Możejkach.

Nowy prezes Orlenu Ireneusz Fąfara

Po drugie zaś, bo w opublikowanym tego dnia raporcie giełdowym Orlen podał informację o konieczności korekty zysku za 2023 r. o 1,6 mld zł w dół.

O możliwych nieprawidłowościach w OTS — spółce założonej na wniosek ówczesnego prezesa Orlenu Daniela Obajtka i jednego z jego zastępców Michała Roga (jak wynika z ustaleń Onetu: wbrew ostrzeżeniom służb) — informował na początku marca Donald Tusk.

— Jest taka spółka OTS, założona przez Orlen. Mimo ostrzeżeń, kierowanych pod adresem członków rządu Morawieckiego, jeśli chodzi o charakter, działalność i obsadę tej spółki, nie zdecydowano się na skuteczną interwencję i pan Obajtek przeprowadził to, co chciał – mówił wówczas polski premier.

Dziennikarze Radia Zet poinformowali z kolei, że prezes OTS Samar A. już od jakiegoś czasu poszukiwany był przez polskie służby listem gończym w związku z zarzutami o udział w zorganizowanej grupie przestępczej wyłudzającej podatek VAT. W lutym br. — czyli niedługo przed wystąpieniem Tuska — zatrzymany został przez Centralne Biuro Śledcze Policji.

Samar A. zatrzymany przez Centralne Biuro Śledcze Policji

To jednak niejedyne — po śledztwach w sprawie fuzji Orlenu z Lotosem i ujawnionymi przez Onet operacją CBA o kryptonimie “Vampiryna” i podsłuchami zamontowanymi w gabinecie Daniela Obajtka podsłuchami — wychodzące na jaw po zmianie rządu afery dotyczące największej i najbogatszej polskiej spółki.

ABW od 1,5 roku tropi grupę ustawiającą przetargi w Orlenie

Jak ustalił Onet 17 listopada 2023 r., a więc niecały miesiąc po wygranych przez ówczesną opozycję wyborach, Prokuratura Regionalna w Warszawie wszczęła śledztwo w sprawie funkcjonowania w Orlenie zorganizowanej grupy mającej ustawiać przetargi na dostawy do koncernu materiałów związanych z czynionymi przez niego inwestycjami.

I to właśnie agencja została wyznaczona przez śledczych do prowadzenia czynności związanych z tym postępowaniem.

ABW odmówiła odniesienia się do posiadanych przez nas informacji, przesyłając nam jedynie lakoniczny komunikat o tym, że “w ramach realizacji ustawowych zadań, rozpoznaje i monitoruje istotną dla szeroko rozumianego bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej działalność spółek Skarbu Państwa, w tym spółki Orlen S.A.”.

Informacje Onetu potwierdza jednak rzecznik warszawskiej prokuratury regionalnej, prok. Mirosław Iwanicki.

Siedziba Prokuratury Regionalnej w Warszawie

W odpowiedzi na nasze pytania napisał: “Śledztwo prowadzone przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego i nadzorowane w Prokuraturze Regionalnej w Warszawie, dotyczy wejścia w porozumienie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej ustalonych osób z przedstawicielem uczestnika publicznego przetargu na zaprojektowanie i wykonanie pakietu prac budowlanych, a także utrudniania przeprowadzenia wskazanego przetargu i działania tym samym na szkodę Orlen S.A., na rzecz której przetarg został zorganizowany”.

Ale nie tylko.

Prokuratura: “zasadne przypuszczenie popełnienia czynów zabronionych”

“Zgromadzony dotychczas materiał dowodowy pozwala zasadnie przypuszczać, iż ustalone osoby w związku z działalnością Orlen S.A. i jej kontrahentów mogły dopuścić się popełnienia czynów zabronionych polegających na wyrządzeniu Orlen S.A. lub innym podmiotom z grupy kapitałowej szkody majątkowej wielkich rozmiarów oraz przyjęciu korzyści majątkowej w zamian za nadużycie uprawnień mogące wyrządzić Orlen SA szkodę majątkową” — informuje rzecznik warszawskiej prokuratury.

Oznacza to, że maksymalny wymiar ewentualnej kary dla osób zamieszanych w proceder wzrosnąć może nawet do 10 lat więzienia.

Prokuratura odmawia na razie podania jakich “ustalonych osób” dotyczą jej działania, informując jedynie, że postępowanie znajduje się w początkowej fazie, prowadzone jest w sprawie i nikomu nie przedstawiono dotychczas zarzutów.

Onetowi udało się jednak ustalić nieoficjalnie, że na celowniku śledczych i ABW znalazł się Michał Róg, jeden z najbliższych współpracowników Daniela Obajtka i do niedawna członek zarządu Orlenu do spraw handlu i logistyki.

Były członek zarządu Orlenu ds. handlu i logistyki Michał Róg

W maju portal money.pl opisał sytuację możliwego konfliktu interesów w Orlenie w związku z budową Głównego Punktu Zasilana (GPZ-3) w Zakładzie Elektrociepłowni w Płocku. Według ustaleń dziennikarzy przetarg na budowę GPZ-3 wygrało wówczas, pomimo nie najniższej ceny konsorcjum firm Energa Invest/Elektropaks. A warte 10 mln zł kable do uruchomienia inwestycji dostarczyła wrocławska spółka Involt, której udziałowcem niedługo wcześniej został Michał Róg.

Ale sprawa okazuje się dużo bardziej obszerna.

Były wiceprezes Orlenu Michał Róg na celowniku służb i śledczych

Opowiada informator Onetu znający dotychczasowe ustalenia śledczych i agentów: — Odpowiedzialny za sprawy handlowe wiceprezes Orlenu w przetargach faworyzował firmy i konsorcja, które zobowiązały się do zakupu kabli od spółek z grupy Involt, w której posiadał udziały. A jego działalność wykraczać miała daleko poza sam Orlen.

Siedziba wrocławskiej spółki Involt, w której udziały posiada był wiceprezes Orlenu Michał Róg

Według naszego informatora kontrahentami Orlenu, którzy w ten sposób zdobyli zlecenia na obsługę inwestycji paliwowej spółki, prócz Elektropaksu były m.in. spółki Agat S.A. z Koluszek, Zarmen z Warszawy, Elektrotim z Wrocławia i Tele-Fonika Kable z Myślenic, z którą przed zatrudnieniem w Orlenie związany był Michał Róg.

Z ustaleń służb wynikać ma, że Agat — który na swojej stronie chwali się, że Orlen jest jego największym kontrahentem, a w minionych latach wygrywał przetargi na budowę gazociągów dla współpracującej z paliwowym koncernem i posiadającej w nim udziały państwowej spółki PERN — zakupił w Involcie kable o wartości 3,8 mln zł.

Również współpracujący z Orlenem Elektrotim kupił w Involcie kable za blisko 2 mln zł.

A Tele-Fonika Kable, która sama przecież wyrobem kabli się zajmuje, a w ub. roku wybrana została przez Orlen do projektu budowy farmy wiatrowej Baltic Power, kupiła ich za 250 tys. zł.

Do klientów Involtu, w którym udziały posiada Michał Róg, były i inne firmy wykonujące prace rzecz spółek Skarbu Państwa innych jednak, niż Orlen.

Konferencja Orlenu. Od lewej na pierwszym planie: Michał Róg, Piotr Sabat, Iwona Waksmundzka-Olejniczak, Krzysztof Nowicki, Jan Szewczak oraz Armen Konrad Artwich

I tak np. zajmujący się budową i modernizacji stacji kolejowych Track Tec Construction, który pracuje obecnie dla PKP PLK i Tauron Dystrybucja, kupił w Involcie kable za kwotę 52 mln zł.

Ten wątek, według naszych informatorów ze służb, również jest analizowany obecnie przez ABW w kontekście możliwego zaangażowania Michała Roga.

Kolejne nagrania z Orlenu wśród materiałów ABW i prokuratury?

Z Michałem Rogiem nie udało nam się skontaktować. Gdy dzwoniliśmy na dwa numery telefonu, których używał w ostatnich latach — prywatny i służbowy — nie odebrał od nas połączenia. Na wysłane mu sms-em wiadomości z prośbą o kontakt nie odpowiedział.

Jak poinformowano nas w prokuraturze, były wiceprezes Orlenu nie został przez nią dotychczas przesłuchany. Zeznania przed śledczymi składali natomiast inni pracownicy paliwowej spółki.

Jak słyszymy wśród materiałów zgromadzonych przez prokuraturę i ABW znajdować się mają nagrania rozmów telefonicznych osób zaangażowanych w ewentualny przestępczy proceder związany z ustawianiem w spółce postępowań przetargowych.

— W ramach działań ABW stosowane były techniki operacyjne polegające na podsłuchiwaniu ich telefonów — twierdzi informator Onetu.

Gdy zapytaliśmy o to, czy prawdziwe są posiadane przez Onet informacje o tym, że dotychczasowe ustalenia prokuratury dowodzą, iż w Orlenie mogła funkcjonować grupa przestępcza, a osobą, co do której zachodzi podejrzenie, iż stała na jej czele jest Michał Róg, z prokuratury otrzymaliśmy odpowiedź następującej treści: “Nie jest możliwe udzielenie odpowiedzi na ww. pytanie na obecnym etapie śledztwa, mając na uwadze dobro prowadzonego postępowania”.

Zakończenie śledztwa zaplanowano na 17 maja br.

“Ze względu na ilość zaplanowanych i koniecznych do przeprowadzenia czynności dowodowych, w tym związanych zabezpieczoną w sprawie obszerną dokumentacją i danymi zapisanymi na nośnikach elektronicznych, okres prowadzenia postępowania przygotowawczego zostanie przedłużony” — poinformował Onet prok. Mirosław Iwanicki z biura prasowego Prokuratury Regionalnej w Warszawie.