Sztuczna inteligencja wciąż mało popularna wśród prawników. Jest nowy raport

Tylko oko. 11 proc. prawników deklaruje, że miało styczność z kwestiami związanymi z AI w sprawach swoich klientów. Tyle samo twierdzi, że wie bardzo dużo o możliwościach wykorzystania tej technologii w pracy prawnika – wynika z badań CH Beck

Sztuczna inteligencja wciąż mało popularna wśród prawników. Jest nowy raport

Raport LegalTech 2024 to kolejna edycja badania przeprowadzonego przez wydawnictwo CH Beck i przedstawionego podczas #LegalTech Forum, nad którym „Rzeczpospolita” objęła patronat. W poprzednich latach konferencja ta koncentrowała się na sprawach cyberbezpieczeństwa, w tym motywem przewodnim była sztuczna inteligencja. Było to związane z gwałtownym rozwojem tej technologii w zeszłym roku i oczywiście — przyjęciem ostatecznego brzmienia Aktu o sztucznej inteligencji.

Sztuczna inteligencja szanse i zagrożenia

Prawników spytano, czy mieli styczność z kwestiami dotyczącymi sztucznej inteligencji w podczas prowadzenia spraw klientów. Twierdząco odpowiedziało tylko 11 proc. Odsetek ten był nieco wyższy wśród prawników zatrudnionych w kancelariach (202) i wynosił 14,4 proc. Za to z 56 prawników in-house z takimi sprawami nie spotkał się żaden. Obie grupy poproszono też o ocenę swojej wiedzy na temat wykorzystania AI w pracy prawnika. Wśród prawników kancelarii 11 proc. uznało, że wie o tym bardzo dużo, a 14 proc. dużo. Wśród prawników przedsiębiorstw było to odpowiednio 7 i 16 proc. Niemal połowa z pierwszej grupy i 40 proc. z drugiej, wie jednak niewiele lub bardzo niewiele.

Badanych zapytano również o największe szanse i zagrożenia wynikające ze stosowania AI. Wśród tych pierwszych wskazano usprawnienie i skrócenie pracy (30 proc.) ułatwienia w pisaniu pism, umów czy artykułów (12,4 proc.) oraz wyszukiwaniu informacji (10,5 proc.). Niebezpieczeństwa widzą natomiast prawnicy w błędach i uproszczeniach AI, przekładających się na spadek jakości usług (29 proc.) a także korzystanie z niezweryfikowanych, internetowych źródeł (po 20,8 proc.)

Źródła wiedzy to przydatne technologie

Jednocześnie, sami prawnicy coraz częściej wskazują na zasoby internetowe jako źródło wiedzy. Z wynikiem 64 proc. znalazło się ono na drugim miejscu, przed książkami i czasopismami prawniczymi (51,6 proc.) ustępując tylko systemom informacji prawnej (87,6 proc.). W tegorocznej edycji po raz pierwszy wśród źródeł informacji znalazły się też systemy oparte na sztucznej inteligencji (co prawda na ostatnim miejscu, z wynikiem 8,5 proc.).

Sztuczna inteligencja znalazła się również na trzecim miejscu wśród obszarów legaltech mających największy wpływ na rozwój branży prawniczej. Taką odpowiedź wskazało 29,5 proc. badanych. AI wyprzedziły narzędzia do elektronicznego zawierania i przechowywania umów (52,3 proc.) oraz podpis elektroniczny (83 proc.) – który jest technologią znaną od ćwierćwiecza. Do korzystania z AI w celach pozazawodowych, przyznała się jedna czwarta ankietowanych. W celach zawodowych — niecała jedna piąta. Przy czym tu znów częściej kontakt z AI deklarują prawnicy kancelaryjni (19,8 proc.) niż in-house (16 proc.). Narzędzia AI wciąż najchętniej wykorzystywane są do tłumaczeń na inne języki (16,3 proc.) projektowania pism, umów i klauzul (11,6 proc.) oraz streszczania i upraszczania przygotowanych dokumentów (8,5 proc.).

Adwokatura pracuje nad wytycznymi ws. korzystania z AI przez prawników

Podczas panelu dyskusyjnego towarzyszącego prezentacji raportu, eksperci rozmawiali o możliwościach stosowania sztucznej inteligencji w pracy prawnika. Przykładowo, dr Paweł Bechan z Uniwersytetu Jagiellońskiego, wskazał że choć AI może zautomatyzować pewne czynności w wymiarze sprawiedliwości, to jeszcze długo będzie utrzymywać się opór przed rozstrzyganiem spraw sądowych przez sztuczną inteligencje. Podobnie jak ludzie nie są chętni powierzać swoich losów automatycznym pilotom lub kierowcom, choć statystyki wskazują, że mylą się oni rzadziej niż ludzie.

Widać to także w licznych wytycznych dotyczących stosowania AI przez prawników w USA, w których położono silny nacisk na uzyskanie zgody klienta powierzenie takim systemom ich danych, szczególnie objętych tajemnicą zawodową. O wytycznych tych, wydanych m.in. w Kalifornii, na Florydzie i w stanie Nowy Jork, mówiła też Anna Bober-Kotarbińska z Instytutu Legal Tech przy NRA, który pracuje nad własnymi wytycznymi co do wykorzystania AI przez adwokatów.