Wie ecocide pleegt, kan nu in de gevangenis belanden

Wie ecocide pleegt, kan nu in de gevangenis belanden

In Europa zijn regels goedgekeurd om de vernietiging van ecosystemen door mensen en bedrijven strafbaar te maken. Binnenkort kunnen schuldigen van ‘ecocide’ beboet worden met geldsommen of zelfs gevangenisstraffen, oplopend tot wel tien jaar. Het is nu aan individuele EU-lidstaten om de regels in nationale wetgeving op te nemen.

Als bedrijven of personen zich schuldig maken aan ecocide, kan in de eerste plaats een geldboete worden opgelegd. | Credit: Getty Images

Pleitbezorgers van de bescherming van onze aarde dringen er al lang op aan: het strafbaar maken van ecocide. Ecocide staat letterlijk voor het doden (cide) van ons huis (oikos) en betreft in brede zin het langdurig beschadigen, al dan niet opzettelijk, van ecosystemen en de natuur. Voorbeelden daarvan zijn luchtvervuiling, ontbossing en het bevuilen van oceanen. Activiteiten die daaraan bijdragen, zetten het voortbestaan van dieren en mensen op het spel.

Milieuschendingen strafbaar

De Raad van de Europese Unie heeft formeel ingestemd met wetgeving die ecocide strafbaar maakt voor bedrijven en personen. Het gaat om een vervanging van een ouder pakket aan regels, en behelst een lijst van twintig milieuschendingen die bestraft kunnen worden. Voorbeelden daarvan zijn het overtreden van chemicaliënwetgeving en het illegaal recyclen van vervuilende scheepsonderdelen.

Als bedrijven of personen zich schuldig maken aan ecocide, kan in de eerste plaats een geldboete worden opgelegd. De hoogte daarvan verschilt per geval. De ergste schendingen lenen zich voor een boete van 5 procent van de bedrijfsomzet of een bedrag van 40 miljoen euro. Minder erge vergrijpen kunnen worden beboet met 3 procent van de omzet of 24 miljoen euro.

Gevangenis in

Zijn de schendingen grover, kan ook een gevangenisstraf opgelegd worden. In het geval van intentionele acties die het overlijden van personen tot gevolg hebben, kan die oplopen tot wel tien jaar. Dat zou bijvoorbeeld kunnen gaan om mensen die overlijden aan de gevolgen van luchtvervuiling in een bepaald gebied. Andere vergrijpen kunnen worden bestraft met een gevangenisstraf tot vijf jaar. Aanvullend moeten de EU-lidstaten ervoor zorgen dat schuldigen van ecocide additionele straffen opgelegd kunnen krijgen, zoals het herstellen van milieuschade of uitsluitsel van toegang tot overheidsfinanciering.

Overweldigende steun

Eerder dit jaar stemde het Europees Parlement al overweldigend in met regels om ecocide strafbaar te maken (met 499 stemmen tegen 123). Met de formele goedkeuring van de Raad staat de weg nu vrij voor de EU om de regels op te nemen in nationale wetgeving. Vanaf de inwerkingtreding krijgen ze daar twee jaar de tijd voor.