Wetenschappers draaien veroudering in immuunsysteem van muizen terug

Een muis in een laboratorium.

Amerikaanse wetenschappers zijn er voor het eerst in geslaagd om het verouderingsproces in het immuunsysteem van muizen terug te draaien. Technisch gezien zou deze ontwikkeling ook op mensen toepasbaar moeten zijn.

Tijdens het onderzoek, dat werd gepubliceerd in het tijdschrift Nature, werd aangetoond dat het mogelijk is om die veroudering tegen te gaan. Dat is een belangrijke stap in het tegengaan van verouderingsprocessen bij muizen én mensen.

“Het is een bijzonder onderzoek”, zegt Gerald de Haan, stamcelbioloog en directeur onderzoek bij Sanquin, de organistatie die in Nederland onder meer bloedbanken beheert. De Haan legt aan RTL Nieuws uit wat er precies is onderzocht.

Stamcellen

“De bloedvormende stamcellen zijn noodzakelijk om bloedcellen aan te maken. Gedurende het leven verouderen die cellen, en doen zij dat steeds slechter”, vertelt De Haan. “Dat openbaart zich bijvoorbeeld in het feit dat bij oudere muizen – en oudere mensen – de afweer afneemt.”

De onderzoekers hebben bepaalde oudere stamcellen uit de muizen verwijderd. “Bij het wegvallen van die cellen wordt hun taak, het maken van bloed, overgenomen door jongere cellen. Daardoor krijgen de – in dit geval – muizen een beter immuunsysteem.”

Volgens De Haan is dezelfde procedure hoogstwaarschijnlijk goed toepasbaar op mensen. “Het bloedvormend systeem van muizen lijkt op dat van mensen, dus dat zou kunnen.”

Vaccinaties

Een mogelijke toepassing van deze techniek ziet hij bij oudere mensen die niet meer goed reageren op vaccinaties tegen infectieziekten. “Er zijn ouderen bij wie dat niet gebeurt, die geen goede respons laten zien, en daardoor kwetsbaar blijven voor infecties. Je kunt je voorstellen dat je het immuunsysteem van zulke mensen kunt verjongen voordat je zo’n vaccin toedient.”

Zover is het echter nog lang niet. Eerst zal de techniek nog uitgebreid moeten worden getest, en dat is nog niet zo eenvoudig.

In het onderzoek kregen muizen antistoffen toegediend, die de oudere cellen verwijderen. “Dat zou je ook bij mensen kunnen doen, maar je weet nooit wat de schadelijke bijwerkingen daarvan kunnen zijn.”

Dat zou eerst moeten worden getest. “Dat zou je willen doen bij mensen met een zwak immuunsysteem, maar dat zijn kwetsbare groepen”, aldus De Haan.

Uitdaging

Daar ligt dus nog een belangrijke uitdaging, maar de resultaten van het onderzoek zijn hoe dan ook veelbelovend. “Het idee is wel dat je kunt ingrijpen in verouderingsprocessen. Er is lang gedacht dat daar niets aan te doen is, maar nu blijkt van wel.”

Toch betekent dat niet dat deze ontwikkeling een stap is richting het eeuwige leven. “Zeker niet”, zegt De Haan. “Dat is een illusie, dat zal nooit gaan gebeuren. Maar we worden met z’n allen al wel veel ouder dan vroeger.”