Utrechtse visdeurbel nóg populairder dan vorig jaar: duizend keer per dag aangebeld

Mark van Heukelum en zijn collega Anne Nijs bij de sluis met de visdeurbel.

De Utrechtse visdeurbel is sinds een kleine maand weer in gebruik. Vorig jaar was de onderwaterlivestream mede dankzij Tiktok wereldwijd al een doorslaand succes, maar de populariteit neemt alleen maar toe. “Vorig jaar hadden we 1,2 miljoen bezoekers, dat aantal hebben we nu in vier weken al bereikt.”

Met de visdeurbel kunnen kijkers van over de hele wereld het onderwaterleven rond de Weerdsluis in Utrecht live volgen. Ook kunnen ze vissen die vanaf de Vecht Utrecht door willen om aan de andere kant van de stad te paren, helpen om de sluis te passeren. Als er een vis in beeld verschijnt druk je op de knop met de deurbel op de site.

Door op de bel te drukken krijgen de stadsecologen van de gemeente Utrecht een seintje, en kunnen zij de sluis, die normaal gesloten is, een stukje opendoen zodat de vissen erdoor kunnen.

Al sinds de start in 2021 is de visdeurbel een groot succes. Aanvankelijk dachten mensen nog dat het om een 1-aprilgrap ging, maar toen bleek dat er écht een deurbel voor vissen is, trok die al snel duizenden nieuwsgierige bezoekers.

Tiktok

De bezoekersaantallen klotsten pas echt over de kade toen de stream vorig jaar door Tiktokkers, waaronder de populaire Thunder Keck uit de VS, werd opgepikt.

Ook dit jaar heeft Thunder Kick weer een Tiktok-video opgenomen waarin hij de loftrompet steekt over de visdeurbel. Die video, die 5 dagen geleden online verscheen, is inmiddels meer dan 3,3 miljoen keer bekeken. “Niet flippen, maar het is weer visdeurbel-seizoen, de mooiste tijd van het jaar”, zegt Thuder Kick in de video.

Behalve op social media is de visdeurbel ook bij traditionele media populair. Onder meer de Britse krant The Guardian en de BBC schreven dit jaar al over de vispassage.

Succes steeds groter

Volgens stadsecoloog Mark van Heukelum, initiatiefnemer van de visdeurbel, lijkt er haast geen rem op de populariteit van de deurbel te staan. “Het wordt gek genoeg alleen maar groter. Na alle mooie aandacht van vorig jaar, en de vele vissen die daardoor konden worden doorgelaten, dachten we de piek wel te hebben bereikt. Maar vorig jaar hadden we aan het eind van het siezoen 1,2 miljoen bezoekers op de site gehad. Dat aantal hebben we nu in vier weken al bereikt.”

Het succes zorgt ook voor nieuwe uitdagingen. Zo wordt er soms wel duizend keer op een dag op de visdeurbel gedrukt, ook als er helemaal geen vissen voor de sluis liggen te wachten. “We gebruiken nu automatische beeldherkenning om heel snel door de foto’s te scannen. Zo kunnen we de foto’s waar niets op staat heel snel ter zijde leggen.”

Van Heukelum noemt het een luxeprobleem. “De visdeurbel heeft twee doelen: vis doorlaten, en aan mensen laten zien wat voor bijzondere wereld er onder water te zien is. Dat eerste lukt nog steeds, en het tweede al helemaal.”

Troebel

Wie nu naar de visdeurbel kijkt, ziet vooral troebel water. Maar daar komt hopelijk snel verandering in. “Vergeleken met vier weken geleden is het water al helderder aan het worden”, zegt Van Heukelum. “In de winter heeft het veel geregend. De regen neemt zand en klei en stof mee, daardoor wordt het water troebel. Maar hoe verder in het jaar, hoe minder dat wordt. Over een paar weken is het zicht waarschijnlijk al bijna een meter.”

Het succes van de vispassage in Utrecht zorgt voor meer aandacht voor het onderwerp. “Ik ben met de gemeente Utrecht nu ook bezig met ee nander initiatief, waarbij mensen helpen met het in beeld bregen van wildpassages op het land. En in Rotterdam willen ze in de haven nu ook een visdeurbel gaan maken. Dat was een paar jaar geleden nooit gebeurd, ons succes creëert een enorm momentum.

Inmiddels is de technologie zo ver gevorderd dat het systeem van de visdeurbel met kunstmatige intelligentie ook geautomatiseerd zou kunnen worden, maar voorlopig ziet Van Heukelum dat niet zitten. “Automatiseren kan misschien, maar we kiezen er nu voor om het met mensen te doen”, zegt hij. “Zo slaan we twee vliegen in een klap: de vissen kunnen erdoor, en mensen vinden het leuk en raken enthousiast over de onderwaterwereld.”

Wie een kijkje wil nemen bij de vissen voor de Utrechtse Weerdsluis, en de vissen wil helpen oversteken, kan nog tot halverwege of eind juni op de site van de visdeurbel terecht. Daarna is het paarseizoen voorbij.