Een baan zonder een sollicitatiegesprek: met open hiring kan het

De gemeente Zoetermeer werkt ook met open vacatures.

Geen sollicitatiegesprek, geen motivatiebrief en geen achtergrond-check. Gewoon direct aan de slag. Zogenoemd open hiring moet mensen helpen om snel aan een baan te komen.

Steeds meer bedrijven sluiten zich aan bij deze opkomende manier van personeelswerving. “Open hiring betekent een baan zonder sollicitatiegesprek. Je kunt zonder CV beginnen, en je bepaalt zelf of je de baan wil en aankan”, aldus Kirstin van Meerkerk van Start Foundation, de organisatie die deze manier van werven naar Nederland haalde.

Eerlijke kans

De gedachte achter open hiring is om iedereen een eerlijke kans te geven op een baan. Sollicitanten reageren op een vacature en hoeven verder niks aan te leveren. Wie het eerst komt, wie het eerst maalt. Ben je als sollicitant dus de eerste die reageert, dan krijg jij de baan.

Iedereen kan reageren, ongeacht achtergrond en ervaring. Ook stellen werkgevers geen vragen, je arbeidsverleden is niet relevant. Zo hebben vooroordelen geen kans.

Amerikaans fenomeen

In 2019 begon het eerste bedrijf in Nederland met open hiring, een model dat zijn oorsprong vindt in de Verenigde Staten. Daar startte Bernie Glassman een brownie-bakkerij met het doel om mensen een baan te geven die dat nodig hadden.

Hij zei geen mensen te willen aannemen om brownies te bakken, maar brownies te willen bakken om mensen aan te nemen.

Werkgever moet meer bieden

Maar open hiring is ook voor werkgevers die zitten te springen om personneel mogelijk een uitkomst. Op de krappe arbeidsmarkt van vandaag is het namelijk lastig om aan mensen te komen, zegt Pieter Gautier, hoogleraar economie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam.

“Bedrijven kunnen vacatures niet vullen, dat betekent dat de werkgever meer moet bieden aan de werknemer. Dat kan door middel van een hoger loon of trainingen, maar dat kan ook door middel van open hiring”, aldus Gautier.

“De groep mensen die je op deze manier aantrekt is waarschijnlijk wel anders dan de groep mensen die je aantrekt op het moment dat je bijvoorbeeld een hoger loon biedt. In het laatste geval zullen meer hoger opgeleiden zich melden, terwijl in het eerste geval waarschijnlijk vooral de mensen die moeilijk plaatsbaar zijn zullen solliciteren.”

Eisen

De werkgever bepaalt wel wat nodig is om de functie uit te voeren, zo vertelt Van Meerkerk.

“In een magazijn kan het bijvoorbeeld belangrijk zijn dat je in staat bent om tien kilo te tillen en minimaal vier uur per dag op je benen kan staan.” Daarnaast gelden ook wettelijk verplichte voorwaarden: in bezit zijn van een BSN, indien nodig voor de baan een VOG en bijvoorbeeld een rijbewijs als het een chauffeursfunctie betreft.

Inclusievere arbeidsmarkt

Het voordeel van open hiring is dat iedereen per definitie gelijk is. Volgens hoogleraar arbeidsmarkt aan de Universiteit Maastricht Frank Cörvers voorkom je hiermee als bedrijf het risico om te discrimineren.

“Een groot voordeel van open hiring is dat je hiermee vooroordelen opzijschuift en discriminatie uitsluit. Door de sollicitant geen vragen te stellen en niet te kijken naar achtergrond, etniciteit of werkervaring werk je mee aan een inclusievere arbeidsmarkt.”

Niet overal

Maar niet voor alle banen en sectoren is open hiring even geschikt. Voor bepaalde functies is een diploma vereist of moet je een certificaat kunnen overleggen. In deze gevallen kiest een organisatie er niet voor om een dergelijke vacature open te stellen.

Tot voor kort leenden enkel vacatures binnen de logistieke sector, schoonmaak of in de horeca zich voor open hiring, de zogenoemde opstapbanen. Daar kwam recent verandering in; de gemeente Zoetermeer opende in maart meerdere vacatures op basis van deze manier van personeelswerving voor kantoorfuncties. Zoetermeer is hiermee de eerste die dat doet. De gemeente Utrecht zou binnenkort ook met een soortgelijke pilot willen starten.

Huiverig

Bedrijven zijn in het begin huiverig als ze starten met het aannemen van personeel via open hiring. Ze zijn bang dat de verkeerde mensen worden aangenomen, of dat er geen klik is tussen werkgever en werknemer. Toch worden ze al snel enthousiast aldus van Meerkerk.

“Werkgevers die meedoen zijn enthousiast. Ze vinden het in het begin spannend maar hebben uiteindelijk goede ervaringen. We horen terug dat de mensen die worden aangenomen voor de open hiring-functies over het algemeen erg gemotiveerd zijn.”

Zes procent van de werkgevers

Steeds meer bedrijven sluiten zich aan. Waar het eerste bedrijf in 2019 begon, begeleidt Start Foundation volgens van Meerkerk inmiddels 150 werklocaties.

Bij deze bedrijven zijn de afgelopen jaren 1500 mensen gestart met een open hiring-functie. In totaal zijn er in Nederland veel meer bedrijven die personeel werven op deze manier; volgens het UWV gaat het om zes procent van de werkgevers. Nog eens zestien procent overweegt om met open hiring te starten.