Opheffing braaklegging blijkt zoethoudertje voor boeren

Opheffing braaklegging blijkt zoethoudertje voor boeren

Tijdens een online vergadering van het Comité voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid op 9 februari in de ochtend stemden een aantal lidstaten van de Europese Unie tegen het voorstel van EC-voorzitter Ursula von der Leyen om de braaklegging die boeren om biodiversiteit te bevorderen verplicht om 4% van hun land niet voor akkerbouw te gebruiken. Ook onthield een aantal lidstaten zich van stemming.

De stemming leidde niet tot een gekwalificeerde meerderheid.Het voorstel haalde het dus eigenlijk niet. DG AGRI, het landbouwministerie van de Europese Unie, moest dat erkennen. In zo’n geval kan de Europese Commissie toch aannemen onder haar eigen.

Gisteren maakte de Europese Commissie bekend dat ze regelgeving heeft aangenomen die Europese boeren slechts gedeeltelijk vrijstelt van de regels voor braakliggende grond. De nieuwe regelgeving treedt vanaf 14 februari in werking en zal met terugwerkende kracht gelden vanaf 1 januari voor één jaar – dat wil zeggen, tot 31 december 2024.

In plaats van grond braak te laten liggen of onproductieve kenmerken te behouden op 4% van hun akkerland, zullen boeren die stikstofbindende gewassen telen (zoals linzen, erwten, of tuinbonen) en/of vanggewassen zonder gewasbeschermingsmiddelen op 4% van hun akkerland, voldoen aan de eisen.

In de praktijk komt de nieuw verleende uitzondering van de braakleggingsverplichting en dicht bij het oude subsidie-eisen van het Europese Landbouwbeleid. Braaklegging betekende dat er vang- en rustgewassen geteeld dienden te worden om de uitstoot van koolstof tegen te gaan.

Bij de nieuwe 4%-regeling waren de economische en ecologische effecten onduidelijk. Al even onduidelijk is wat de boeren met deze ‘ontheffing’ van de braaklegging opschieten als antwoord op hun woede. Het lijkt op een doekje voor het bloeden om de boeren tevreden te houden. Tot ze ontdekken dat ze niet kunnen telen wat ze willen. Eurocommissaris Janusz Wojciechowski noemt de ontheffing niettemin een antwoord op “de buitengewone omstandigheden voor de boerengemeenschap” en “laat die zien dat de commissie luistert”.