NSC, PVV, BBB en SGP eisen nogmaals opheldering in MH17-dossier

De Nederlandse vlag hangt halfstok tijdens de herdenking bij het Nationaal Monument MH17 in 2023.

Tweede Kamerleden van vier politieke partijen willen – desnoods vertrouwelijk – meer weten over wat er bekend was bij overheidsdiensten over de situatie in het luchtruim boven het oosten van Oekraïne in aanloop naar de ramp met MH17. De Kamerleden hebben daar deze week schriftelijke vragen over gesteld.

Het gaat om informatie over meldingen in een Europees systeem voor de veiligheid van de luchtvaart. Dat systeem heet Eccairs en is bedoeld om meldingen van incidenten in de luchtvaart bij te houden.

In 2014 zijn hier drie meldingen met betrekking tot het Oekraïense luchtruim in gedaan namens Nederland. Dat werd duidelijk na een beroep van RTL Nieuws op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob, die inmiddels is vervangen door de Woo).

Door wie de meldingen zijn gedaan, wanneer en wat erin stond, is niet bekend. Onlangs oordeelde het Europees Hof van Justitie dat de overheid deze informatie niet openbaar hoeft te maken. De informatie valt namelijk niet onder de reikwijdte van de wet waar RTL Nieuws zich op beroept in het verzoek, oordelen de rechters in Luxemburg.

NSC, BBB, PVV en SGP

De Kamerleden Omtzigt, Van Dijk (beide NSC), Tuinman (BBB), De Roon (PVV) en Stoffer (SGP) vragen het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) nu om meer informatie. Dit ministerie is verantwoordelijk voor de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), die namens Nederland verantwoordelijk is voor de deelname aan Eccairs.

De Kamerleden verzoeken de minister details te geven over de meldingen waar RTL Nieuws ook om heeft gevraagd. Als dit vanwege geheimhoudingsregels niet anders kan, desnoods door de informatie vertrouwelijk ter inzage te leggen bij de Tweede Kamer. Kamerleden mogen het dan gaan bekijken, maar er verder niets over zeggen.

Drie weken de tijd

Als dit niet mag, willen de Kamerleden weten wat daar dan de reden voor is. Ook vragen de Kamerleden dit te bespreken in de ministerraad. Verder wordt gevraagd om de ILT nog eens te laten kijken welke meldingen er in Eccairs zijn gedaan over Oekraïne in de periode van 1 januari 2014 tot en met 15 augustus van dat jaar. Met daarbij uitgesplitst de meldingen over de veiligheid van het luchtruim van Oekraïne.

Het – voorlopige – laatste woord in de jarenlange juridische procedure van RTL Nieuws is aan de Raad van State, de hoogste bestuursrechter van Nederland. Wanneer die uitspraak zal zijn, is nog niet duidelijk. De Kamerleden hebben demissionair minister Harbers verzocht om hun 14 vragen binnen drie weken te beantwoorden.