Onderzoekers waarderen boer-pestend onkruid op tot duurzame cementvervanger

Onderzoekers waarderen boer-pestend onkruid op tot duurzame cementvervanger

Australische onderzoekers hebben in onkruid een vervanger voor cement gevonden. Het onkruid, de ‘prickly paddy melon’, is een doorn in het oog van boeren en kost ze jaarlijks miljoenen door verwoeste oogsten. Gebruik als duurzaam alternatief voor cement kan een win-winsituatie opleveren.

Door zaden van de prickly paddy melon open te breken, konden de onderzoekers bij de bruikbare, vloeibare enzymen. | Credit: Getty Images

Cement speelt een belangrijke rol in onze samenleving. De bouwstof is vooral bekend als hoofdbestanddeel van beton. Beroemd vanwege zijn lage prijs, flexibiliteit, hittebestendigheid en sterkte, wordt beton nog altijd gezien als de koning der materialen voor huizen en bruggen.

Minder bekend is het gebruik van cement als stabilisator in grond. Met tractors wordt cement toegevoegd aan de bodem om deze sterker te maken, zodat de grond bestand is tegen grote krachten en erosie door water en wind. Dat maakt de bodem geschikt om bijvoorbeeld wegen en huizen op te kunnen bouwen.

Toepassingen genoeg, maar helaas allemaal niet zo goed voor de planeet. Cement is namelijk verantwoordelijk voor 8 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot en draagt dus voor een relatief groot deel bij aan de opwarming van de aarde. Daarom wordt verwoed gezocht naar alternatieven om die bijdrage te verminderen.

Prickly paddy melon

Wetenschappers van de University of South Australia denken zo’n alternatief gevonden te hebben. Ze namen vijftig verschillende soorten onkruidgewassen onder de loep en ontdekten dat de prickly paddy melon enzymen produceert die geschikt zijn om een cementvervanger van te maken. De prickly paddy melon is een onkruid dat groeit in Australië en de Verenigde Staten. De plant is een nachtmerrie voor boeren omdat het graanoogsten verwoest en vee eraan ten onder gaat. Bovendien is het onkruid lastig en prijzig om uit te roeien.

Door de zaden van het onkruid open te breken, konden de onderzoekers bij de bruikbare, vloeibare enzymen. Die bevroren ze om uiteindelijk een poederachtige substantie van te maken. Het poeder blijkt geschikt om als grondstabilisator te gebruiken in plaats van cement. Naar eigen zeggen zijn ze goedkoper, duurzamer en efficiënter dan de commerciële enzymen die worden gebruikt in traditioneel cement.

Best of both worlds

De vondst oppert een potentiële win-winsituatie: er is een businesscase om boeren te helpen om van het vervelende onkruid af te komen én de planeet wordt schoner van een duurzamere cementvariant. “We hebben niet alleen een natuurlijk alternatief gevonden voor andere commerciële enzymen, maar we kunnen ook een zeer duur probleem voor de landbouwindustrie oplossen door deze onkruiden te oogsten, de verspreiding van het onkruid te verminderen, de biodiversiteit te behouden en het onkruid als commercieel gewas te telen”, zei de betrokken hoogleraar Mizanur Rahman tegen de Australian Broadcasting Company.

Nog niet op niveau

Wel bevindt het onderzoek zich nog in een zeer vroege fase. Toepassingen in de praktijk zullen daarom ook nog wel even op zich laten wachten. En hoewel het cementalternatief gebruikt kan worden als stabilisator in de bodem, is het nog maar de vraag hoe geschikt het is voor constructieve toepassingen in bijvoorbeeld gebouwen. “We willen in dit stadium geen conventioneel beton vervangen omdat de technologie nog niet op dat niveau is, maar als je bijvoorbeeld een scheur in het beton hebt, kun je deze vloeistof tussen de scheur gieten en de lijm die wordt gevormd kan het samenvoegen”, aldus Rahman.