Te heet bad werd gehandicapte Zairo (14) fataal: taakstraf van 180 uur geëist

Zairo was veertien toen hij overleed door ernstige brandwonden die hij in een ligbad had opgelopen. De meervoudig gehandicapte jongen werd slachtoffer van een verkeerde inschatting van zijn zorgverlener. De 63-jarige Jack K. uit Bergen op Zoom wordt beschuldigd van dood door schuld en heeft een taakstraf boven zijn hoofd hangen. “Ons hechte gezinnetje is stilletjes uit elkaar gescheurd door het toedoen van een onbekwame zorgverlener.”

Zairos lichaam was voor 52 procent bedekt met ernstige brandwonden. De huid aan zijn benen liet los. En toch koos K. er niet voor om 112 te bellen, stelt het Openbaar Ministerie (OM). “Dat verwijt ik mezelf ook”, verklaart K. in de rechtszaal, waar hij vanmiddag een taakstraf van 180 uur, een beroepsverbod van vijf jaar en een voorwaardelijke gevangenisstraf van twee maanden tegen zich heeft horen eisen.

Twee dagen na het voorval, op 12 maart 2020, overleed Zairo aan zijn verwondingen.

Dat K. al eerder door de zorginspectie op zijn vingers was getikt en de dood van Zairo niet aan slechts één verkeerde beslissing valt te wijten, neemt het Openbaar Ministerie hem erg kwalijk. Ook het feit dat hij na het overlijden van Zairo gewoon verder heeft gewerkt als zorgverlener wordt hem verweten. “Voor de verdachte is het leven gewoon verder gegaan, lijkt het”, zegt de Officier van Justitie.

Onmacht en pijn

Pleegmoeder Petra en -zus Sharonna worden in de rechtbank van Breda bijgestaan door hun advocaat en een woordvoerder van Namens de Familie. Ook de biologische moeder van Zairo is bij de zaak aanwezig.

Alle drie maken gebruik van hun spreekrecht, alle drie zijn zichtbaar en hoorbaar geëmotioneerd.

Het overlijden van hun pleegzoon en -broer achtervolgt Petra en Sharonna nog dagelijks. “Zijn velletjes hingen overal aan zijn beentjes. Van zijn teentjes was niks over”, vertelt Petra tijdens haar slachtofferverklaring. Ze voelt ook nu, bijna vier jaar later, nog steeds de onmacht en pijn van die dag.

“Je had verdorie 112 moeten bellen”, verwijt ze K., terwijl hij met gebogen hoofd luistert. “Maar nee, meneer vond dat blijkbaar niet nodig en nam totaal geen verantwoordelijkheid. Hij zei dat het hem even te veel werd, dus ging hij maar even een sigaretje roken buiten.”

Zwaard van Damocles

Vandaag is K. – die als zzp’er nog steeds in de zorg werkt – voor het eerst aanwezig in de rechtszaal. Bij vorige zittingen was hij ‘onvindbaar’, stelt de rechtbank. K. geeft aan dat hij het moeilijk vindt om erbij te zijn. Het incident van 10 maart 2020 hing als het ‘zwaard van Damocles’ boven zijn hoofd, verklaart hij.

“Het heeft heel lang geduurd. Maar je weet dat het een keer komt”, verklaart hij over waarom hij er vandaag is. Er is een brok in zijn keel te horen en op momenten neemt hij de tijd om rustig adem te halen voor hij antwoordt op vragen van de voorzitter. “Ik vind het vreselijk wat er is gebeurd.”

Een verkeerde inschatting. Dat heeft volgens de verzorger tot het lot van Zairo geleid. Hij begrijpt de beschuldigingen van het Openbaar Ministerie. Het niet goed controleren van het badwater en het niet bellen van 112 ziet hij als de twee grootste fouten die hij heeft gemaakt. “Waarom ik dat niet heb gedaan… Ik weet het niet.”

Geen afscheid

De advocaat van de biologische moeder van Zairo voert namens haar het woord. “Ik ben mijn zoon verloren. Het verdriet van Zairo’s dood is altijd bij mij”, verklaart ze. Hoewel zij zelf niet meer voor Zairo kon zorgen, zegt ze dat ze altijd het beste voor hem wilde. “We wisten dat hij niet oud zou worden en dat we op een moment een telefoontje zouden krijgen dat hij was overleden”, vertelt de advocaat namens haar.

“Maar ik hoopte nog afscheid te kunnen nemen en mijn zoon te zien”, vervolgt ze. “De angst die hij moet hebben gevoeld in dat bad, zo kwetsbaar en zo afhankelijk van anderen.”

Ze hoopt vooral te horen wat er die dag, 10 maart 2020, precies is gebeurd. “Hoe vreselijk de waarheid ook is, ik wil het weten.”

Thermostaat

Hoe warm het badwater die dag precies was, is niet duidelijk. K. verklaart dat hij de thermostaat, die standaard op 38 graden stond, niet had verdraaid. Wanneer de voorzitter uitlegt dat de brandwonden die Zairo opliep overeenkomen met wonden die een mens oploopt na drie à vier minuten in water van 51 graden, stelt K. dat hij dat niet zo heeft ervaren.

Zairo is twee keer in bad geweest. De eerste keer stond hij na een paar minuten op uit het water, waarna K. zag dat zijn billen ‘vuurrood’ waren. Hij haalde de jongen uit het water, leegde het bad, vulde het vervolgens met lauw water en zette Zairo weer terug in bad, verklaart hij. “Daarna hebben we nog een half uur zitten spelen.”

Toen K. Zairo na dat half uur weer uit bad haalde, zag hij dat de huid niet was verbeterd. Hij was in de veronderstelling dat hij bij noodsituaties altijd eerst Petra moest bellen. In zijn zorgdossier stond echter dat bij twijfel 112 moest worden gebeld. Dat dossier heeft K. alleen niet gelezen, verklaart hij. “Ik heb een aantal dagen met Petra gewerkt, zo ben ik ingewerkt.”

Uiteindelijk belde pleegzus Sharonna 112, na het zien van de ernstige brandwonden op het lichaam van Zairo.

Hulp kwam alleen te laat. Na twee dagen in het ziekenhuis blies Zairo zijn laatste adem uit. In de armen van Petra. “Ik zal zijn laatste traantje nooit vergeten.”