Gdzie są unikatowe wrota XVII-wiecznej Bramy Nizinnej w Gdańsku? Zdjęto je 12 lat temu!
XVII-wieczna Brama Nizinna w Gdańsku to jedna z nielicznych zachowanych miejskich bram fortecznych w Polsce. Jedyna w swoim rodzaju perełka. Miała drewniane wrota i furtki z 1626 r. Dwanaście lat temu je zdemontowano. Co stało się z oryginalnym i unikatowym wyposażeniem bramy?
Gdzie są unikatowe wrota XVII-wiecznej Bramy Nizinnej w Gdańsku? Zdjęto je 12 lat temu!
Wrota i furtki zdemontowano w 2012 roku. Jaki był powód?
- Wrota zdemontowano, bo niszczały. Minęło ponad dziesięć lat i nie wiadomo, co się z nimi stało. Brama i pobliskie bastiony są chętnie odwiedzane przez turystów. I szkoda, że nie mogą oni tych oryginalnego wyposażenia - mówi mieszkaniec Gdańska.
Dwie pary dwuskrzydłowych wrót oraz cztery furtki zdemontowano pod koniec 2012 roku. Powód? Niszczył je upływ czasu oraz intensywny ruch samochodowy przebiegający przez bramę.
Wrota i furtki poddano renowacji, którą zakończono w grudniu 2015 r.
- Zabiegi renowacyjne objęły m.in.: dezynfekcję i oczyszczenie elementów drewnianych oraz okuć. Usunięto fragmenty drewna, które uległy destrukcji w stopniu uniemożliwiającym skuteczne wzmocnienie. W ich miejsce zamontowano fleki z drewna dębowego. Żelazne elementy oczyszczono z produktów korozji i zabezpieczono inhibitorem oraz lakierem. Podobnym działaniom poddano zrekonstruowane i zamontowane gwoździe oraz zawiasy. Całą powierzchnię drewna zaimpregnowano olejem ochronnym - informuje nas Joanna Rolska, specjalistka do spraw komunikacji Biura Dyrekcji Gdańskich Nieruchomości.
Renowację zakończono prawie 9 lat temu, a wrota i furtki nie zostały zamontowane. Dlaczego?
Co mają zabytkowe wrota do organizacji ruchu?
- Montaż wrót będzie możliwy po zmianie organizacji ruchu w rejonie Bramy Nizinnej. Wstrzymanie ruchu kołowego realizowane będzie w ramach inwestycji prowadzonej przez Dyrekcję Rozbudowy Miasta Gdańska - oznajmia Joanna Rolska.
Obecnie zabytkowe wrota oraz furtki leżą w magazynie Gdańskich Nieruchomości.
Zobacz także:
Niestety, na dzisiaj nie wiadomo, kiedy rozpocznie się budowa, a w zasadzie wznowienie prac związanych z objazdem Bramy Nizinnej (jest ona jedyną z zabytkowych bram historycznego Gdańska, przez którą odbywa się regularny ruch drogowy), który ma uchronić zabytkowy obiekt przed degradacją.
Przypomnijmy, że te prace przerwano wiosną 2022 r. (10 procent zaawansowania robót).
Według gdańskiego ratusza, decyzje konserwatora zabytków dotyczące tego obszaru (ochrona starych murów i pozostałości infrastruktury kolejowej) powodowały konieczność zmiany projektu oraz wydłużały czas realizacji inwestycji. Objazd miał wtedy kosztować 16 mln zł.
Co ze wznowieniem przerwanych prac przy Bramie Nizinnej?
Zapytaliśmy Dyrekcję Rozbudowy Gdańska o wznowienie prac.
- Wznowienie prac jest planowane, ale wymaga uprzedniego pozyskania zgody konserwatora zabytków. Jest to obecnie procedowane (domyślamy się, że nowy konserwator zabytków ma "łaskawiej" spojrzeć na plany miasta - dop. redakcji). Przebieg objazdu Bramy Nizinnej pozostanie taki jak w pierwotnym projekcie (zgodnie z projektem od placu Wałowego planowana droga przebiegać miała ul. Grodza Kamienna, następnie skręcić w kierunku południowym przed Bastionem Żubr w miejscu dawnej linii kolejowej - dop. redakcji). Aby nie sugerować cen oferentom w przetargu na dokończenie prac, na tym etapie nie podajemy zakładanego kosztu robót. Obecnie analizowane są możliwości sfinansowania inwestycji - informuje Jakub Panasewicz z Biura Komunikacji Społecznej Dyrekcji Rozbudowy Miasta Gdańska.
A więc konkretów, co do terminu nie ma.
Historia unikatowej Bramy Nizinnej w Gdańsku
Brama to tunel oraz boczne piesze przejścia. Powstała w 1626 roku. Zaprojektował ją i wykonał gdański budowniczy i fortyfikator Hans vel Jan Strakowski.
Brama miała strzec miasta od strony terenów nizinnych (stąd jej nazwa) rozciągających się na południe. Budowlę umieszczono w kurtynie (prosty odcinek wału ziemnego łączący bastiony św. Gertrudy i Żubr). Nie miała kraty, ale zamykana była z dwóch stron
W bramie stacjonował oddział żołnierzy, którzy pełnili całodobowe warty. Na parterze był odwach oficerski, po drugiej stronie ulicy, w identycznej sali ze sklepieniami łukowymi, mieszkali żołnierze. U góry w dwupiętrowej kamienicy rezydował komendant.
Współcześnie w Bramie Nizinnej swoją siedzibę ma Stowarzyszenie Klub Morza „Zejman”. Odbywają się koncerty i inne wydarzenia.
Zobaczcie zdjęcia Bramy Nizinnej - współczesne i historyczne:
Zobacz galerię
LABEL Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź "Dziennik Bałtycki" codziennie. Obserwuj dziennikbaltycki.pl!