Azerbaycan, Ermenistan'ın Uluslararası Adalet Divanında açtığı davanın reddini istedi

Azerbaycan, Ermenistan’ın etnik ayrımcılık iddiasıyla Uluslararası Adalet Divanında (UAD) açtığı davanın, mahkemenin yargı yetkisinin bulunmaması nedeniyle reddini istedi.

Hollanda’nın Lahey kentinde BM’nin yargı organı Uluslararası Adalet Divanında 15 Nisan’da başlayan duruşmalarda, Azerbaycan ve Ermenistan heyetleri sunumlarını yapıyor.

Azerbaycan Dışişleri Bakan Yardımcısı, Olağanüstü ve Tam Yetkili Büyükelçi Ceyhun Mammadov, Ermenistan’ın UAD’de dava açma hakkını kötüye kullandığını, uyuşmazlığı müzakereyle çözme aşamasını bitirmediğini ve bu aşama tamamlanmadan açılan davanın kabul edilebilirlik şartlarını sağlamadığını belirtti.

Mammadov, Ermenistan’ın, açtığı davayla hukuki fayda elde etmek yerine Azerbaycan aleyhine medya nezdinde karalama kampanyası yürütmek, kamuoyu oluşturmak istediğini aktardı.

Ermenistan’ın özellikle Karabağ Savaşı’ndaki silahlı çatışma sırasında “Ermenilerin öldürüldüğü, işkence gördüğü ve insanlık dışı muameleye maruz kaldığı, keyfi gözaltına alındığı ve zorla ortadan kaybettirildiği” şeklindeki iddialarının “ırk ayrımcılığı sözleşmesi” kapsamında yer almadığını ifade eden Mammadov, Ermenistan’ın açık şekilde sözleşmedeki usullere aykırı davrandığını ve UAD’deki dava açma hakkını kötüye kullandığını bildirdi.

Azerbaycan avukatlarından, Bonn Üniversitesinden Uluslararası Hukuk Profesörü Stefan Talmon, Ermenistan’ın, UAD’de dava açılması için geçilmesi gereken aşamalardan “müzakerelere” hiçbir zaman olanak vermeden ve samimi bir müzakere süreci yürütmeden doğrudan davayı başlattığını belirterek, kabul edilebilirlik şartlarının sağlanmadığı gerekçesiyle davanın reddini talep etti.

Azerbaycan avukatlarından Samuel Wordsworth, Ermenistan’ın iddialarının çoğunun “ayrımcılık sözleşmesi” kapsamı dışında kaldığını, yani UAD’nin yargı yetkisine sahip olmadığını söyledi.

Yine Azerbaycan avukatlarından, Cenevre Üniversitesinden Uluslararası Hukuk Profesörü Laurence Boisson De Chazournes, Ermenistan’ın iddialarının “ırk ayrımcılığı sözleşmesi” kapsamı dışında olduğunu vurgulayarak, davanın reddedilmesini istedi.

Ermenistan’ın uluslararası hukuk işlerinden sorumlu temsilcisi Yeghishe Kirakosyan ise 16 Eylül 2021’de başlattıkları dava süreciyle, Azerbaycan’ın etnik Ermenilere yönelik ırk ayrımcılığı politikaları ve uygulamalarını sonlandırmayı hedeflediklerini savundu.

Ermenistan’ın, Azerbaycan’a karşı açtığı dava

Ermenistan, 16 Eylül 2021’de Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme’nin ihlal edildiği iddiasıyla Azerbaycan aleyhine UAD’de dava açtı.

Azerbaycan, 21 Nisan 2023’te, mahkemenin yargı yetkisine ilişkin ön itirazlarda bulundu ve bu itirazlar hakkında verilecek karara kadar davanın esası hakkındaki yargılamanın askıya alınmasını istedi.

Divan, 15-19 Nisan’da her iki ülkenin de yargı yetkisine ilişkin sözlü beyanlarının alınmasına karar verdi.

Azerbaycan, ön itirazlarında, mahkemenin yargı yetkisinin bulunmadığını, Ermenistan’ın gerekli kabul edilebilirlik şartları oluşmadan siyasi amaçla dava açtığını ve UAD nezdindeki dava açma amacını kötüye kullandığını belirterek, davanın reddini istedi.