Frankrijk naar de stembus, peilingen voorspellen weinig goeds voor Macron

Emmanuel Macron

Frankrijk gaat vanavond naar de stembus voor de parlementsverkiezingen die president Macron onverwachts heeft uitgeschreven. Volgende week is de beslissende tweede stemronde, maar ook vanavond staat er al veel op het spel.

De radicaal-rechtse Rassemblement National (RN) gaat aan kop in de peilingen. De partij van Marine Le Pen boekte begin deze maand een grote overwinning bij de Europese verkiezingen. Dat was voor Macron de directe aanleiding om parlementsverkiezingen uit te schrijven. "Ik kan niet doen alsof er niets is gebeurd", zei hij.

Maar die beslissing kwam zelfs voor mensen die dicht bij hem staan als een volslagen verrassing. Partijgenoten verwijten hem volgens Franse media dat hij een gigantisch risico heeft genomen. Analisten denken dat Macron mogelijk gehoopt had dat een grote angst voor radicaal-rechts kiezers richting zijn partij zou drijven. Maar dat is in de peilingen niet terug te zien.

Het linkse verbond Nieuw Volksfront lijkt de tweede partij te worden in het parlement. Maar door de verdeeldheid is het niet duidelijk of een partij kans maakt op een meerderheid. RN-premierskandidaat Jordan Bardella heeft al aangegeven alleen te willen regeren als zijn partij een meerderheid behaalt.

Mogelijk nieuwe premier

Hoe dan ook, het lijkt vrijwel zeker dat Macron veel macht moet inleveren na deze verkiezingen. Hij zal moeten samenwerken met andere partijen en mogelijk komt er een nieuwe premier, maar het is nog onduidelijk hoe de verhoudingen er straks uitzien.

Frankrijk werkt met een districtenstelsel, wat betekent dat ieder kiesdistrict een zetel vertegenwoordigt in het parlement. Het land heeft 577 kiesdistricten. Als een kandidaat al in de eerste stemronde een absolute meerderheid behaalt, wordt die meteen verkozen. Zo niet, dan gaan de twee kandidaten met de meeste stemmen en alle overige kandidaten met meer dan 12,5 procent van de kiesgerechtigde bevolking achter zich door naar de tweede ronde. Dan wint de kandidaat met de meeste stemmen.

Macrons partijgenoten kunnen dus alleen profiteren van de antiradicaal-rechtse stem als ze de eerste ronde overleven. Als dat op veel plekken mislukt, kan deze eerste stembusgang al rampzalig zijn voor de president. De tweede ronde is volgende week zondag.