We wassen onze kleren te vaak: 'Angst om te stinken'

Afbeelding ter illustratie.

Hoe vaak was jij je kleren? Veel te vaak, blijkt uit recent Zweeds onderzoek. Soms moeten we simpelweg de machine vullen, soms ligt de kleding in de weg, maar uiteindelijk blijft de machine vooral draaien omdat we niet willen dat onze kleding stinkt.

Vlekken op je kleding zien er vies uit, maar een muffe of zweterige geur vinden we misschien nog wel erger. Want als wij die kleding dragen, ruiken wij zelf ook onprettig. En daar zijn wij uiteindelijk bang voor, dat we overkomen als een 'vies' en slonzig persoon.

Die angst voor het hebben van een geur drijft ons tot overmatig wassen, schrijft The Guardian over het Zweedse onderzoek. Hoe gevoeliger iemand is voor vieze dingen, hoe meer deze persoon gaat wassen. Kledingstukken worden dan gewassen terwijl dat niet altijd al nodig is.

Er lijkt overigens geen ideaal aantal keer te zijn dat je moet wassen per maand. Wel zijn we steeds meer gaan wassen per wasbeurt door de jaren heen. En dat gaat ten koste van het milieu. Wasmachines verbruiken namelijk niet alleen water, maar vooral veel elektriciteit.

In Nederland wassen we gemiddeld 10,9 keer per maand per persoon, laat onderzoek uit 2020 in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat zien (onze sokken en ondergoed zijn daarin niet meegenomen). En jawel, we wassen vooral wanneer we denken dat onze kleding niet fris is én we gooien kleding uit automatisme in de was.

Geur is communicatie

Heel gek is dat niet, want geur is heel bepalend voor hoe we de wereld om ons heen ervaren. Dat is iets psychologisch, zegt Chris Callewaert, wetenschapper en lijfgeurspecialist aan de Universiteit van Gent, tegen RTL Nieuws. "Iets wat goed ruikt vinden we lekker en iets wat slecht ruikt associëren we met negatieve dingen, zoals bijvoorbeeld ziekte."

Ruiken doen we onbewust heel veel, zegt Callewaert, in tegenstelling tot dieren die heel opvallend aan elkaar snuffelen. "Wij proberen geuren te verdoezelen, maar het is een vorm van non-verbale communicatie." Als iemand lekker ruikt, vinden we diegene ook snel aantrekkelijker.

Nu is de (westerse) standaard eigenlijk dat we zo min mogelijk willen ruiken van iemand, zegt Callewaert. Om de controle te houden over onze geur, gaan we daarom veel wassen. Zodat we er zeker van denken te zijn dat onze kleren geen geurtjes kunnen veroorzaken.

Wasmachine is boosdoener

Maar veel wassen is niet de oplossing. Sterker nog, vertelt Callewaert, de wasmachine kan ook juist de oorzaak zijn van slechtruikende kleding.

Als je de wasmachine niet goed schoonmaakt, of je kleren te lang na het wassen in de machine laat zitten, dan kan je was muf gaan ruiken, zegt Callewaert. Bacteriën gaan zich dan ophopen. "Hoe meer bacteriën, hoe meer geur."

Om je kleren fris te laten ruiken gaat het dus niet per se om hoe vaak je wast, maar vooral over hoe je wast. "De wasmachine zelf is vaak het onbekende voor mensen." Daar vergeten we aan te denken.

Schone kleding helpt niet altijd

Ook Theo Klinkenberg, arts bij een kliniek voor overmatig zweten, beaamt dat de wasmachine niet meteen de oplossing is voor het vermijden van nare geurtjes.

Het is onterecht dat we (overmatig) zweten of de aanwezigheid van bepaalde geuren associëren met 'vies zijn', zegt de arts. Mensen die veel zweten of snel gaan ruiken veranderen soms wel drie keer per dag van kleding. "Zij dragen dus juist constant nieuwe en schone setjes kleding, maar dat is in hun geval niet de oplossing."

Bij de een ruikt een shirt na één keer dragen, bij de ander na drie keer. Let vooral op je eigen lichaam en situatie, zegt Klinkenberg. "Het ligt ook aan de persoon zelf hoe die bijvoorbeeld zweet als probleem ervaart. Als je echt denkt dat er iets aan de hand is, kijk dan altijd eerst of er een gezondheidskwestie speelt."