Artsen en 50 gemeenten in actie tegen fatbikes: verzoeken kabinet om landelijke maatregelen

Deze fatbike was afgelopen weekend betrokken bij een ernstig ongeluk in Breda.

Een brede coalitie van artsen, gemeenten en andere organisaties wil dat het kabinet landelijke maatregelen neemt tegen fatbikes. Zij bieden vandaag een petitie aan waarin zij de politiek vragen de verkoop van opgevoerde fatbikes te verbieden. Ook willen ze dat er een minimumleeftijd voor het besturen ervan wordt ingevoerd, en dat er een landelijke voorlichtingscampagne komt.

Naast ongeveer 50 gemeenten hebben ook de Fietsersbond, de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen, VeiligheidNL en Artsen voor Veilig Fietsen zich achter de oproep geschaard.

De indieners maken zich grote zorgen om de 'grote onveiligheid in het verkeer' die de 'opgevoerde fatbikes' veroorzaken. Met de petitie vragen zij de Tweede Kamer 'maatregelen te nemen om de grote risico's die worden veroorzaakt door de vaak jonge bestuurders te beperken'. Zij signaleren dat het aantal fatbikes op de wegen 'snel toeneemt, evenals het aantal ongelukken met vaak jonge slachtoffers'. Zij doen de oproep omdat 'landelijke maatregelen tot nu toe helaas uitblijven'.

Ruim helft slachtoffers 10 tot 14 jaar

Een van de indieners is Amsterdam. Melanie van der Horst, wethouder Vervoer in de hoofdstad, zegt tegen RTL Nieuws: "Het voelt nu als dweilen met de kraan open. Er kunnen nu nog steeds illegale fatbikes verkocht worden."

In Amsterdam heeft Van der Horst al extra politie ingezet voor controles van fatbikes, maar het aantal neemt snel toe. "Deze fietsen zijn vooral populair bij kinderen en jongeren. De fietsen zijn vaak zwaarder in gewicht, en vaak opgevoerd. Meer dan de helft van de slachtoffers bij ongelukken zijn kinderen tussen 10 en 14 jaar. Daarom vinden wij het belangrijk dat er een leeftijdsgrens komt."

Onderzoek van VeiligheidNL wees eerder uit dat een kwart van deze jonge slachtoffers met hersenletsel op de spoedeisende hulp terechtkomt.

De organisaties en gemeenten zouden het liefst een leeftijdsgrens van 16 jaar zien, maar ze vragen het kabinet om een grens van 12 jaar. Dit heeft ermee te maken dat voor de wet een fatbike dezelfde status heeft als een gewone elektrische fiets. Dat maakt het moeilijk een verbod in te stellen onder de 16 jaar; die jongeren zouden dan ook niet op een gewone elektrische fiets mogen rijden.

Niet verzekerd na opvoeren

Ook ingenieursadviesbureau Sweco kwam na onderzoek tot de conclusie dat dit juridisch moeilijk ligt. Toch vindt Van der Horst dat dit niet het eind van de discussie moet zijn: "Ik vind het veel te makkelijk om te zeggen: het is juridisch complex, dus we doen er maar niks aan. Maar er komen kinderen op de intensive care te liggen die voor de rest van hun leven beschadigd zijn."

De derde eis: een landelijke informatiecampagne. "Voor veel mensen is het nog onvoldoende helder wat wel en niet mag", legt Van der Horst uit. "Als een fatbike opgevoerd is, is hij onverzekerd. Maar veel ouders laten hun kinderen toch onverzekerd op zo'n ding rijden." Ze heeft alle scholen een brief hierover gestuurd, die de scholen weer hebben doorgestuurd naar alle leerlingen en hun ouders.

In de petitie wordt het aanvalsplan van minister van Infrastructuur en Waterstaat Mark Harbers om de problemen met opgevoerde fatbikes te bestrijden 'een goede eerste stap' genoemd. Het verbieden van opvoersetjes, zoals Harbers wil, vinden de indieners echter onvoldoende. "Daarnaast roepen we op tot het onderzoeken van een minimumleeftijd, omdat jonge kinderen de gevaren van met 40 tot 50 kilometer per uur over straat rijden nog niet kunnen inschatten en daar de rest van hun leven gevolgen van moeten dragen."

'Kwetsbare ouderen omvergereden'

David Baden, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen, vindt dat 'bij alle gemotoriseerde voertuigen dezelfde regels moeten gelden, ongeacht of het elektrisch of met benzine is'. "Wij zien eenzijdige slachtoffers met elektrische vervoersmiddelen toenemen. Wij zien ook wel kwetsbare ouderen die door jongeren op hun fiets omver worden gereden. Jongeren zijn vaker overmoedig met hun elektrische voertuigen."

Hij zegt dat de oproep nodig is omdat er vanuit de politiek eerder 'weinig reactie kwam op eerdere oproepen voor meer aandacht voor dit probleem'.