F1 GPFans Special: Hoe deze coureur met een Nederlands team een onverslaanbaar record neerzette
Dankzij het Spyker Formule 1-team is er een coureur die een onverslaanbaar record in handen heeft. In deze GPFans Special blikken we terug op de Nederlandse constructeur, de Grand Prix van Europa van 2007 en de ster van de show in de klassieker op de Nürburgring: Markus Winkelhock.
Ons landje is nooit echt goed vertegenwoordigd geweest in de koningsklasse van de autosport, voordat de inmiddels drievoudig wereldkampioen Max Verstappen zijn debuut maakte in 2015. Vijftien Nederlanders startten een Grand Prix in de eerste 65 seizoenen van de Formule 1. Zo nu en dan vonden we een Nederlander in de punten: Carel Godin de Beaufort werd in 1962 en 1963 een aantal keer zesde met zijn eigen Porsche-team Ecurie Maasbergen, Gijs van Lennep werd tien jaar later eveneens indrukwekkend zesde op Zandvoort in de Iso van Frank Williams en Christijan Albers werd vijfde op Indianapolis in 2005 met Minardi, dankzij het feit dat zeven van de tien teams zich hadden teruggetrokken. De beste Nederlandse F1-coureur vóór Max was zijn vader Jos Verstappen die twee podiums in zijn debuutseizoen pakte met Benetton en in 1996, 2000 en 2001 punten pakte met Arrows.
Boro
Als we kijken naar Nederlandse constructeurs, dan zien we dat er daar maar twee van zijn in de Formule 1. Bob en Rody Hoogenboom uit het Noord-Hollandse Bovenkerk richtten de renstal HB Bewaking op en dit werd in 1975 in het leven geroepen als het fabrieksteam van het Britse Ensign. De twee broers konden namelijk goedkoop de eigendomsrechten van de N175-bolide overnemen, aangezien Ensign met schulden zat toen Rikky von Opel besloot zijn beloofde sponsorgeld niet over te maken. Van Lennep bezorgde HB Bewaking één puntenfinish met P6 op de beruchte Nürburgring Nordschleife. Er was ruzie ontstaan met Ensign-eigenaar Mo Nunn, maar na meerdere rechtszaken mochten de gebroeders Hoogenboom de N175 houden, aangezien het geld voor de ontwikkeling ervan bij HB Bewaking vandaan kwam. Ensign sloeg haar eigen weg in met de N176, terwijl Bob en Rody doorgingen met de N175. Deze werd verder ontwikkeld en het seizoen daarop ingezet als de Boro 001: de eerste Formule 1-auto van een Nederlandse constructeur.
Acht races met de 001
Aangezien het team uit het dorpje nabij Amstelveen niet het geld had om een volledig seizoen te doen, zagen we de Boro in 1976 alleen in Spanje, België, Monaco, Zweden, Nederland en Italië. Larry Perkins werd dertiende en achtste op Jarama en Zolder, respectievelijk, voordat de Australiër te langzaam was in de kwalificatie op de straten van Monte Carlo. De laatste drie races kwam Perkins niet aan de finish, op Anderstorp en Monza vanwege motorproblemen en op Zandvoort vanwege een crash. Boro kwam in 1977 tijdens slechts twee Grand Prix-weekenden in actie. Formule 2-winnaar Brian Henton mocht achter het stuur van de 001 kruipen, maar werd op Zandvoort gediskwalificeerd voor hulp van de marshals na een spin en op Monza was hij te langzaam in de kwalificatie. De gebroeders Hoogenboom verkochten hun Boro 001 en de rest van het HB Bewaking-team aan Teddy Yip, een ondernemer uit Nederlands-Indië, na ruzie met Henton. Yips team Theodore Racing bestaat nog steeds dankzij zijn zoon Teddy Yip junior.
LAT Images
Spyker verschijnt in F1
Bijna dertig jaar later maakte de tweede Nederlandse constructeur haar intrede in de Formule 1. Jordan, het team met de welbekende felgele auto's dat met Heinz-Harald Frentzen in 1999 een titelkandidaat had, werd begin 2005 overgekocht door de in de Sovjet-Unie geboren Canadees Alex Shnaider voor 60 miljoen dollar. De Jordan-naam werd behouden voor dat seizoen, maar het team werd voor 2006 omgedoopt tot Midland F1 Racing, vernoemd naar investeringsbedrijf Midland Group waar Shnaider de medeoprichter van was. De Russische renstal behield Tiago Monteiro en huurde Albers in als diens teamgenoot. Ze wisten door het seizoen heen qua rondetijd vooruitgang te boeken met verbeterde aerodynamica dankzij Simon Phillips and Richard Frith, onder leiding van technisch directeur James Key die tegenwoordig in dezelfde rol actief is bij Kick Sauber. Punten werden er echter niet gescoord. In september 2006 besloot Shnaider het team alweer te koop te zetten met een prijskaartje van 106,6 miljoen dollar. Formule 1-teams waren een stuk waardevoller geworden, aangezien er extra inschrijvingen bij zouden komen en dus was de startgrid tot aan de limiet gevuld. En het was Spyker Cars dat besloot Midland over te kopen.
LAT Images
Laatste in de pikorde
Naamsveranderingen van constructeurs waren middenin een Formule 1-seizoen niet mogelijk, maar de teamnaam kon omgedoopt worden tot Spyker MF1 Racing met Spyker als hoofdsponsor. Vanaf 2007 deed Spyker F1 Team officieel mee aan de koningsklasse als Nederlandse constructeur. Monteiro werd aan de kant geschoven, maar zou een succesvolle toerwagencoureur worden voor SEAT en Honda. Formule 3-kampioen Adrian Sutil nam de plek van de Portugees in, terwijl Albers mocht aanblijven. Colin Kolles ging door als de teambaas, Michiel Mol werd de CEO en Mike Gascoyne kreeg de rol van technisch directeur aangeboden. De fabrieksmotoren van Toyota werden ingeruild voor de Ferrari-krachtbron uit 2006.
Over Ferrari gesproken, Michael Schumacher was met pensioen gegaan en werd door Kimi Räikkönen opgevolgd voor 2007. McLaren had een compleet nieuwe rijdersbezetting in de vorm van tweevoudig wereldkampioen Fernando Alonso en debutant Lewis Hamilton. Sauber maakte met BMW grote stappen, terwijl Renault terugviel in de pikorde. Ook Williams, Red Bull en Toyota vonden we in het middenveld. Toro Rosso en Honda streden met Super Aguri, dat een flink verbeterde SA07 had geïntroduceerd, om de laatste puntjes. Eenzaam achterin het veld van 22 auto's stonden de oranje-zilveren F8-VII-bolides van Spyker.
OOK INTERESSANT: Dit is wat alle knoppen op het stuur van een Formule 1-auto doen | GPFans Special
Albers moet vertrekken
Tijdens de seizoensopener in Australië belandde Albers in de bandenmuur, terwijl Sutil op twee ronden achterstand laatste werd van de gefinishte coureurs. De Spykers kwamen in Maleisië niet verder dan ronde zeven, maar in Bahrein en Spanje zagen Albers en Sutil wel allebei het zwart-witgeblokt, al was het dan op de laatste twee posities. Uitvalbeurten en schade stonden weer op het menu in Monaco en Canada, voordat ze op flinke achterstand veertiende en vijftiende werden op Indianapolis. Sutil kwam in Frankrijk wederom aan de finish, maar datzelfde kon niet gezegd worden van Albers. De Brabander nam de volledige tankslang mee tijdens zijn eerste pitstop op het circuit van Magny-Cours. Hij reed nog zo'n honderd meter verder buiten de pitstraat, voordat hij de auto aan de kant zette. Albers nam de schuld op zich en kreeg een boete van €5.000, maar hij was vooral opgelucht dat niemand gewond was geraakt. Vanwege het feit dat een sponsor van hem niet aan de financiële verplichtingen voldeed, waardoor er niet genoeg budget was voor de ontwikkeling van de Spyker, werd Albers na de Britse Grand Prix op 10 juli ontslagen. Mol beschreef het als "een van de lastigste beslissingen uit mijn carrière". Markus Winkelhock werd opgeroepen als de vervanger van Albers, die naar Audi vertrok als DTM- en Le Mans-coureur en in 2014 nog teambaas was in de laatste maanden van Caterham F1.
LAT Images
Hamilton crasht
De tiende van zeventien races in 2007 was de Europese Grand Prix op de Nürburgring. Hamilton kwam naar Duitsland als de kampioenschapsleider met een voorsprong van 12 punten op Alonso, 18 punten op Räikkönen en 19 punten op Felipe Massa. Formule 3- en Formule Renault-winnaar Winkelhock was al sinds 2006 een test- en reservecoureur van Midland en Spyker, en mocht dus zijn Formule 1-debuut maken in zijn thuisrace als vervanger van Albers. De regen lag het hele weekend op de loer, maar uiteindelijk zou het tijdens iedere sessie op de vrijdag en de zaterdag droog blijven. Hamilton was het snelst op de vrijdag met een rondetijd van 1:32.515, voordat Räikkönen dit op de zaterdagochtend in Vrije Training 3 verbeterde met een 1:31.396. De Fin pakte later die dag de pole position voor Alonso, Massa en de BMW Saubers van Nick Heidfeld en Robert Kubica. Hamilton moest genoegen nemen met P10, aangezien hij een zware klapper had meegemaakt in Q3 toen zijn rechtervoorband lek ging bij het insturen voor de Michael-Schumacher-S.
LAT Images
Verrassingsbui
Räikkönen kwam prima weg vanaf pole en Massa ging voorbij aan Alonso voor de tweede plek. Achter hen hielden de BMW Saubers zich niet aan de nummer één-regel in de racerij: nooit je teamgenoot raken. Kubica duwde Heidfeld van de baan en Heidfeld spinde op zijn beurt Kubica weer in de rondte. Hamilton schampte langs Kubica en liep een lekke band op. David Coulthard reed de grindbak van bocht 5 in en Nico Rosberg raakte Rubens Barrichello, voordat hij en Sutil spinden na contact in bocht 10. Het onvoorspelbare weer in het Eifelgebergte leverde een regenbuitje op precies boven de Nürburgring. Plotseling waren druppels op de camera's te zien en kwam er spray van de auto's op het rechte stuk voor de laatste chicane. Räikkönen wilde vanaf de leidende positie de pitstraat induiken, maar het was zo glad dat hij bijna tegen de muur knalde en terug de baan op kwam. Vijftien coureurs kwamen naar binnen voor intermediates. Räikkönen, Takuma Sato, Giancarlo Fisichella, Alexander Wurz, Jarno Trulli en Kubica gingen door, evenals... Markus Winkelhock.
Winkelhock op de eerste positie
Vanwege de incidentrijke openingsronde en de plotselinge neerslag, en ook vanwege het feit dat hij anderhalve seconde langzamer was dan teamgenoot Sutil in de kwalificatie, lette niemand op wat Winkelhock aan het doen was. Maar hij bleek aan het eind van de opwarmronde al naar binnen te zijn gegaan en niet eens voor intermediates, maar voor full wets - puur een wilde gok die fantastisch zou uitpakken. Het kwam met bakken uit de hemel toen de Spyker-coureur halverwege de tweede ronde Räikkönen inhaalde in de haarspeldbocht onderaan het circuit (tegenwoordig de Goodyear-Kehre). Er ontstond verwarring bij de Engelse commentatoren van ITV, James Allen en Martin Brundle, maar ook bij die van het Nederlandse RTL7, Olav Mol, want ja... Een Spyker aan de leiding? Dat was onmogelijk. Toen Winkelhock echter voor de tweede keer langs start-finish kwam met een grote, rode '1' naast zijn naam wisten we het zeker: Spyker, een Nederlandse constructeur, ging aan kop in de Formule 1.
LEES MEER: naast de GP's ook niks van Oranje op het EK missen? Klik hier!
Rode vlag
Bij aanvang van de derde ronde konden de intermediates, en zelfs de full wets, de enorme hoeveelheid regenwater niet meer aan. Winkelhock, Massa en Alonso kwamen veilig door de eerste bocht, maar Jenson Button gleed vanaf de vierde positie de grindbak in. Hamilton volgde de Honda, voordat ook Sutil op hoge snelheid aquaplaneerde. Rosberg en Scott Speed waren de volgende die tegen de bandenmuur tot stilstand kwamen. Een van de kraanbestuurders wilde al door de grindbak richting Button, maar ging verstanding weer in zijn achteruit, want er kwamen meer auto's aan. Anthony Davidson spinde, maar kon de Super Aguri nog op het asfalt houden. De safety car werd opgeroepen en stond in de eerste bocht stil, wachtend op raceleider Winkelhock. Vitantonio Liuzzi was ondertussen de controle volledig kwijtgeraakt op het rechte stuk. Bernd Mayländer keek in zijn spiegels, zag een Toro Rosso met 200 kilometer per uur achterwaarts op hem afkomen en trapte vol het gas in de safety car in om een angstaanjagend ongeluk te voorkomen. De Italiaanse Red Bull-junior kwam tegen een andere kraan tot stilstand. De wedstrijdleiding vond het welletjes geweest en de race werd stilgelegd met de rode vlaggen.
LAT Images
Spyker leidt de herstart
Het was een zwaar, maar klein buitje en niet veel later kon de Europese Grand Prix weer hervat worden op een natte baan. Na drie ronden onder dubbel geel kwam de safety car naar binnen en het was Winkelhock die de herstart mocht leiden. De lokale held in 'onze' Nederlandse Spyker had volledig in de spotlights gestaan in de openingsfase op de Nürburgring, maar bij de herstart viel Winkelhock al snel terug. Na de eerste bocht hadden Massa en Alonso hem al ingehaald en na vier bochten waren ook de Red Bulls voorbij de oranje auto gegaan. Links en rechts werd hij om de oren gereden. Wel had Winkelhock de eer om Lewis Hamilton op een ronde te zetten. De McLaren-coureur had zijn motor niet laten afslaan in de grindbak, mocht daarom meedoen aan de herstart en kreeg zijn ronde terug achter de safety car, maar omdat hij veel te vroeg was gestopt voor de droogweerbanden werd hij opnieuw door het hele veld, waaronder dus Winkelhock, alsnog ingehaald. Acht ronden na de herstart lag Winkelhock vijftiende met alleen nog Trulli en Hamilton achter zich. Zijn debuutrace kwam op dat moment abrupt ten einde toen het hydraulische systeem van de Spyker de geest gaf.
LAT Images
Ruzie tussen Alonso en Massa
Vooraan was het een strijd tussen Massa en Alonso, en de eerstgenoemde bleek sneller op de ondertussen droog geworden baan. In de slotfase kregen de Formule 1-coureurs echter wederom met een buitje te maken. Gelukkig was het niet zo'n wolkbreuk als eerder op die zondag, maar het werd wel nat genoeg voor intermediates. Het was de McLaren die beter presteerde in natte weersomstandigheden, dus de regen kwam goed uit voor Alonso. De Spanjaard dichtte het gat richting Massa en met een touché haalde hij de Ferrari aan de buitenkant van bocht 5 in met nog vier ronden te gaan. Alonso won met een voorsprong van 8 seconden. In de zogeheten cooldown room voor de podiumceremonie werd er alles behalve afgekoeld. Een verhitte discussie was ontstaan tussen Alonso en Massa over het contact tussen de twee in het gevecht om de overwinning. Webber maakte het podium compleet voor Red Bull op een minuut achterstand. Hamilton viel buiten de punten met P9 en Räikkönen was halverwege stilgevallen en, net als bij Winkelhock, lag het aan de hydrauliek.
LAT Images
Records van Winkelhock
Aangezien Winkelhock geen cent sponsorgeld meebracht, maar wel op de Nürburgring werd ingezet voor een deal van één race omdat Spyker op korte termijn een vervanger voor Albers nodig had, was het Formule 1-avontuur meteen voorbij voor de man uit Stuttgart. Sakon Yamamoto, die in 2006 voor Super Aguri uitkwam, werd voor de rest van het seizoen ingezet als de tweede coureur van Spyker naast Sutil. Ondanks dat zijn carrière in de koningsklasse niet langer duurde dan dertien ronden, heeft Winkelhock toch twee records in handen en die kunnen alleen geëvenaard worden, maar nooit meer verbroken.
OOK INTERESSANT: De meest memorabele schorsingen uit de geschiedenis van de Formule 1 | GPFans Special
Winkelhock werd de eerste, en is tot nu toe ook de enige, coureur in de Formule 1 die in dezelfde Grand Prix laatste én eerste is gestart. Hij had zich als 22e gekwalificeerd, had als laatste op de grid moeten staan en vertrok uiteindelijk vanuit de pitstraat, maar hij had de eerste plek in handen bij de tweede start.
Daarnaast heeft Winkelhock ook het record in handen voor percentueel gezien de meeste Formule 1-races aan de leiding liggen. Dit is namelijk 100%, want hij heeft maar één Grand Prix verreden en toen lag hij zes ronden aan kop. Het ziet er niet naar uit dat de inmiddels 44-jarige coureur een rentree zal maken in het wereldkampioenschap, dus kunnen we ervanuit gaan dat het 100% zal blijven.
Spyker-avontuur ook ten einde
Spyker ging dus met Sutil en Yamamoto verder voor de laatste zeven Grands Prix van 2007. De auto's vielen minder vaak uit dan in de eerste helft van het seizoen en de Nederlandse constructeur introduceerde de verbeterde F8-VIIB voor de wedstrijd in Italië. In de buurt van de punten kwamen ze niet tot de race op Fuji Speedway in Japan. Sutil floreerde in de zeiknatte omstandigheden, kwam als negende over de finish en werd als achtste geklasseerd vanwege een tijdstraf van 25 seconden voor Liuzzi vanwege het inhalen onder geel. Het zou het enige punt zijn voor Spyker dat niet veel later de handdoek in de ring gooide. Spyker Cars verkocht het Formule 1-team aan Vijay Mallya en Michiel Mol, die als CEO van Spyker F1 was opgestapt om deze stap met Mallya te kunnen nemen, en het team werd voor 2008 omgedoopt tot Force India. Na een uitstapje als Racing Point kennen we deze renstal tegenwoordig als Aston Martin.
LAT Images
Winkelhock als een vis in het water bij Audi
Winkelhock tekende na zijn korte F1-carrière een contract bij Audi en zou samen met de Duitse autogigant vele successen boeken, naast dat hij met Mercedes het FIA GT1-wereldkampioenschap binnensleepte. Met Audi heeft hij de 24 Uur van de Nürburgring drie keer op zijn naam geschreven en de 24 Uur van Spa twee keer, evenals de 24 Uur van Dubai afgelopen januari nog. Hij verdiende titels in de GT World Challenge in Europa en in de Intercontinental GT Challenge, en is momenteel vooral actief in de GT World Challenge in Azië. Om budget vrij te maken voor de Formule 1 trok Audi zich na 2023 terug als officieel merk in de GT3-racerij - er zullen geen R8 LMS-bolides meer gemaakt worden, er wordt geen fabriekssteun meer geleverd en de fabriekscoureurs hebben een andere werkgever moeten zoeken. Desondanks blijft Winkelhock loyaal aan Audi.
© Ho Kean Chew LAT Images
Zijn stint in de Formule 1 mocht niet langer dan een kwart van een Grand Prix duren, maar die eerdergenoemde records kunnen Winkelhock nooit meer worden afgenomen, en het gebeurde allemaal met een Nederlandse constructeur: het kleine Spyker.