"Wspominam kolonie z dzieciństwa i łapię się za głowę. Swoich dzieci bym na takie nie wysłała"
Kiedyś obozy i kolonie wyglądały zupełnie inaczej niż współcześnie. Na pewno obecnie zdecydowanie większy (i słusznie) nacisk kładzie się na bezpieczeństwo dzieci. "Jak wspominam swoje wyjazdy za dzieciaka, to żartuję czasem, iż dobrze, że żyję" - opowiada Monika. I dodaje, że "nie wysłałaby na nie swoich dzieci".
Kiedyś metody wychowawcze były zdecydowanie inne niż dziś. Mniejszy nacisk kładziono na bezpieczeństwo dzieci. Może wynikać to poniekąd z tego, że ludzie musieli więcej pracować i nie mogli poświęcić swoim pociechom tyle uwagi, a może z tego, że nie byli do końca świadomi potencjalnych zagrożeń. Dziś każdy wypadek jest nagłaśniany, komentowany w mediach itp.
Zobacz wideo Triki, które pomogą wam zaoszczędzić pieniądze przy planowaniu wakacji. W te dni kupuj bilety [MAMY CZAS]
Jedno jest pewne - kiedyś dzieciaki miały więcej luzu, nawet jeśli ten "luz" nie do końca był bezpieczny. Dotyczy to także wyjazdów na obozy, czy kolonie. Trudno wyobrazić sobie, by dziś kilkulatki biegały same po lesie, albo skakały po pomoście.
"Uważajcie na graniczników z karabinami"
Wiele osób z łezką wzruszenia i sentymentem wspomina kolonie i obozy, w których uczestniczyło w dzieciństwie. Mimo to zgodnie przyznają, że dziś wiele sytuacji jest nie do pomyślenia i nie chcieliby, żeby ich dzieci były tak "pilnowane", jak niegdyś oni.
Miałam 10 lat, gdy zgubiłam się na obozie w lesie. W ogóle biegaliśmy, gdzie chcieliśmy i nikt nam nie powiedział, że mamy się nie oddalać. Nigdy nie byłam tak przerażona. Na szczęście, zamiast ciągle iść przed siebie, usiadłam i krzyczałam. Znalazł mnie jakiś grzybiarz i po kilku godzinach przyprowadził do obozu. I największy hit - opiekunowie byli zaskoczeni, że zniknęłam. To było kilkadziesiąt lat temu, dzisiaj jest nie do pomyślenia
- opowiada Alicja. Przyznaje, że przez wiele lat później bała się chodzić po lesie. "Po powrocie nawet rodzicom nie mówiłam, bo bałam się, że na mnie nakrzyczą. A przecież byłam dzieckiem, to nie była moja wina" - dodaje.
Kolonie letnie w czasach PRL
Kolonie letnie w czasach PRL ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego
Najbardziej szokującą historią jest jednak opowieść naszej czytelniczki Beaty, która będąc na wakacyjnym wyjeździe, miała uważać na... mężczyzn z bronią.
Byłam na obozie w Gołdapi, obok jeziora graniczącego z Rosją. Słyszeliśmy cały czas komunikat kadry (dla jedenastolatków) 'tylko nie wypływajcie za te szuwary, bo tam pływają granicznicy z karabinami'. A wiadomo, kto tam się tego słuchał, niektórzy specjalnie chcieli zobaczyć tych facetów z bronią
- opowiada. Na pytanie: czy wyobraża sobie taką sytuację obecnie, odpowiada: "A w życiu, przecież byłoby o tym głośno chyba w całym kraju. W ogóle to niebezpieczne. Przecież mówimy o małych dzieciach, które pływały w tym jeziorze. Jak mógł wyskoczyć z zarośli ktoś z bronią? Jakbym sama tego nie przeżyła, to ciężko byłoby mi uwierzyć, że w ogóle takie sytuacje miały miejsce. Jak można w takim miejscu pozwolić dzieciom się kąpać?" - dodaje.
Blizny po ogniskach? "To nic nadzwyczajnego"
Na obozach czy koloniach niemalże codziennie były rozpalane ogniska. Dzieci wraz z opiekunami śpiewały, często ktoś grał na gitarze. Piekło się kiełbaski i jadło ziemniaki zakopane w popiele. Oprócz tego były też "mało bezpieczne zabawy".
Klasykiem na obozach były wieczorne ogniska. Nikt jednak nie myślał o zasadach bezpieczeństwa. Machanie rozżarzonymi patykami nad głowami innych to standard i frajda. Jeden z kolegów postanowił dotknąć podpalonym patykiem mojej ręki. Bliznę mam do dzisiaj
- opowiada Krystian. "I żeby nie było, uważam, że nadal powinno się palić ogniska, szczególnie na obozach, ale wydaje mi się, że obecnie już tak jest, iż nie pozwala się na takie zabawy, jakie były kiedyś. Ze względów bezpieczeństwa oczywiście i słusznie" - dodaje.
Wiele osób, słysząc hasło "kolonie", albo "obóz" mówi: chrzest bojowy! Każdy, kto chciał się stać obozowiczem z krwi i kości, musiał go przejść. Mówiło się, że dopiero wtedy naprawdę można poczuć obozowego ducha. A to, jak wyglądał ten chrzest, zależało od opiekunów i starszych roczników. "Kiedyś na koloniach zawsze były tzw. chrzty. Pamiętam, jak dostałam pokrzywą i miałam całe nogi w bąblach. Ale nie to było najgorsze. Kazano mi zjeść jakąś mieszankę różnych rzeczy. Dostałam zatrucia i wymiotowałam przez całą noc. Dziś pewnie opiekunowie jechaliby ze mną na SOR, a kiedyś nawet się specjalnie nie przejmowali. Pamiętam, jak powiedzieli, żebym tylko dużo piła, bo się odwodnię" - wspomina Ewa. "Szczerze powiem, że cieszę się jednak, że dzisiejsze wyjazdy dla dzieciaków są inne. chyba umarłabym ze strachu, myśląc, że obóz mojego dziecka może chociaż minimalnie przypominać ten, na którym byłam ja".
Uratujmy szkołę Kiry w Polsce. Tej w Ukrainie już nie ma. Gazeta.pl i Ukrayina.pl są partnerami medialnymi zbiórki Fundacji PCPM na przetrwanie Centrum Edukacji dla kilkuset dzieci uciekających przed wojną. Wesprzyj na pcpm.org.pl/szkola