Το Σουηδικό Ινστιτούτο ξεκίνησε ερευνητική ανασκαφή στη Βόρεια Ελλάδα [εικόνες]

Το Σουηδικό Ινστιτούτο ξεκίνησε ερευνητική ανασκαφή στη Βόρεια Ελλάδα

Μετά από περίπου πενήντα χρόνια, οπότε και ολοκληρώθηκε η τελευταία ανασκαφική έρευνα στη βόρεια Ελλάδα, το Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών έρχεται ξανά στην περιοχή, στο πλαίσιο μιας νέας ανασκαφικής έρευνας, αυτή τη φορά στο φημισμένο όρος Παγγαίο, στην Καβάλα, που θα υλοποιηθεί από κοινού με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας – Θάσου.

Ο οικισμός της αρχαίας Περγάμου με την εξαιρετική οχύρωση, στους πρόποδες του Παγγαίου, στην οποία αναφέρεται ο Ηρόδοτος, σημειώνοντας πως ο Πέρσης βασιλιάς Ξέρξης πέρασε κάτω από τα τείχη χωρίς να επιτεθεί, αποτελεί το νέο ερευνητικό πεδίο μιας ομάδας επιστημόνων από το Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Κλασσικής Αρχαιολογίας και Αρχαίας Ιστορίας στο πανεπιστήμιο της Ουψάλας Δρ. Patrik Klingborg.

Τα τελευταία χρόνια το Σουηδικό Ινστιτούτου είχε δώσει βαρύτητα σε ανασκαφικές έρευνες στη νότια Ελλάδα. Ωστόσο, χάρη στο ενδιαφέρον του Δρ. Patrik Klingborg, το ερευνητικό ενδιαφέρον μετατοπίστηκε βορειότερα, δίνοντας την ευκαιρία σε Σουηδούς φοιτητές και ερευνητές να γνωρίσουν καλύτερα την περιοχή της βόρειας Ελλάδας, μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια που θα διαρκέσει το ανασκαφικό έργο.

Η ερευνητική ομάδα του Σουηδικού Ινστιτούτου Αθηνών ολοκλήρωσε πριν από λίγες μέρες την πρώτη φάση των ανασκαφικών ερευνών στην αρχαία θέση που καταλαμβάνει έναν χαμηλό λόφο και αποτελεί πρόβουνο του Παγγαίου όρους, στις νότιες παρυφές της γραφικής κοινότητας Μουσθένη του δήμου Παγγαίου. Σήμερα, ορατά είναι μόνο τα ερείπια από τον οχυρωματικό περίβολο που περικλείει τον λόφο. Κυρίως είναι ορατή η εξωτερική πλευρά που σε ορισμένα σημεία φτάνει τα τέσσερα μέτρα ύψος.

Τι έφεραν στο φως οι πρώτες ανασκαφικές εργασίες

Συναντήσαμε τον Δρ. Patrik Klingborg και την υποδιευθύντρια του Σουηδικού Ινστιτούτου Αθηνών, Δρ. Γεωργία Γαλάνη, συνεπικεφαλής της σουηδικής ανασκαφικής ομάδας, στο πάντα φιλόξενο Σουηδικό Σπίτι στην Καβάλα. Μιλώντας για το νέο ερευνητικό σχέδιο, ο Δρ. Klinhborg κάνει λόγο για μια πολλά υποσχόμενη ανασκαφή. «Η Β. Ελλάδα και ειδικότερα οι περιοχές μετά τη Θεσσαλονίκη παρουσιάζουν εξαιρετικό ιστορικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον» τονίζει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Σουηδός καθηγητής και συνεχίζει: «Είχα μελετήσει για την αρχαία Πέργαμο και ήταν μέσα στα ενδιαφέροντα μου. Οπότε, όταν η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καβάλας Σταυρούλα Δαδάκη μας πρότεινε τη συγκεκριμένη θέση για τη συνεργασία μας, ένιωσα ιδιαίτερα χαρούμενος γιατί υπήρχε ταύτιση απόψεων».

Οι πρώτες ανασκαφικές εργασίες που έγιναν στην εσωτερική πλευρά του οχυρωματικού περιβόλου έφεραν στο φως -μεταξύ άλλων- ενδιαφέροντα θραύσματα κεραμικής, που σύμφωνα με τον κ. Klingborg, υποδηλώνουν πως ο οικισμός είχε διαχρονική κατοίκηση και καλύπτει χρονικά μια μεγάλη περίοδο από τους προϊστορικούς έως τους βυζαντινούς χρόνους.

Δαδάκη: «Το Σουηδικό Ινστιτούτο έχει μακρά παρουσία στην Καβάλα»

Η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καβάλας – Θάσου Σταυρούλα Δαδάκη, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, δηλώνει ιδιαίτερα ικανοποιημένη από τη νέα συνεργασία που ξεκίνησε, υπογραμμίζοντας ότι «το Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών έχει μακρά παρουσία στην περιοχή της Β. Ελλάδας και της Καβάλας ειδικότερα. Συνδέεται πρωτίστως μέσω των πολιτιστικών δράσεων που δρομολογούνται από το Σουηδικό Σπίτι. Στον αρχαιολογικό τομέα είχε παρουσία σε μια περιορισμένης κλίμακας έρευνας τη δεκαετία του 1970 από τους Erik Holmberg και Pontus Hellström, οι οποίοι ανέσκαψαν μια μικρή νεολιθική τοποθεσία σε μια επίπεδη κορυφή λόφου στον Παράδεισο, δίπλα στον ποταμό Νέστο».

Η άγνωστη αρχαία Πέργαμος στην Πιέρια κοιλάδα

Τα κατάλοιπα μιας αρχαίας οχύρωσης στα όρια του σημερινού χωριού Μουσθένη της περιοχής του Παγγαίου, ταυτίστηκαν ήδη από τον προπερασμένο αιώνα με την αρχαία Πέργαμο, η οποία αναφέρεται στον Ηρόδοτο.

Περιγράφοντας την κάθοδο του Ξέρξη προς τη νότια Ελλάδα αναφέρει ότι πέρασε μπροστά από τα τείχη των Πιέρων, «το ένα ονομαζόταν Φάγρης και το άλλο Πέργαμος, έχοντας στα δεξιά του τη μεγάλη και υψηλή οροσειρά του Παγγαίου, όπου οι Πιέριοι και οι Οδόμαντες και ειδικά οι Σάτρες έχουν ορυχεία χρυσού και αργύρου». Το λιτό αυτό απόσπασμα παρέχει τρία σημαντικά στοιχεία: τη σημασία της τοποθεσίας στην Κλασική περίοδο, τον οδικό άξονα της περιοχής και την εκτίμηση των οχυρώσεων.

Η αναφορά του Ηροδότου στα τείχη, υποδηλώνει όχι μόνο ότι η Πέργαμος ήταν οχυρωμένη, αλλά και ότι τα τείχη της ήταν εντυπωσιακά σε σύγκριση με αυτά άλλων οικισμών. Από το απόσπασμα προκύπτει, επίσης, ότι ο μέγας βασιλιάς δεν επιτέθηκε στους οικισμούς, είτε επειδή είχαν δηλώσει υποταγή, είτε επειδή απλώς θεώρησε περιττό να ξοδέψει χρόνο και πόρους στην πολιορκία αυτών των καλά προστατευμένων θέσεων.

Το Σουηδικό Σπίτι, σημείο αναφοράς για την Καβάλα

Το Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών έχει σήμερα σε εξέλιξη τρεις ερευνητικές ανασκαφές στην ελληνική επικράτεια, στην Ασίνη (Αργολίδα), στον Βλοχό (Καρδίτσα) και η πιο πρόσφατη στη Μουσθένη (Πέργαμος) του δήμου Παγγαίου. Μέσα από αυτές τις ερευνητικές ανασκαφές επιτυγχάνονται σε πολύ μεγάλο βαθμό και οι τρεις βασικοί σκοποί του ινστιτούτου που είναι: 1. Η διεξαγωγή έρευνας για τον πολιτισμό της αρχαίας Ελλάδας. 2. Η παροχή ανώτατης εκπαίδευσης στον προαναφερόμενο τομέα προκειμένου να εμπλουτιστεί ο πολιτισμός της Σουηδίας. 3. Η ενθάρρυνση και η υποστήριξη της πολιτιστικής ανταλλαγής μεταξύ Σουηδίας και Ελλάδας.

Στην υλοποίηση της τελευταίας ανασκαφικής έρευνας στη Β. Ελλάδα, σημαντικό ρόλο έπαιξε η ύπαρξη στην Καβάλα του Σουηδικού Σπιτιού που αποτελεί παράρτημα του Σουηδικού Ινστιτούτου και έχει ενεργή παρουσία στην πόλη από το 1935 όταν στην περιοχή υπήρχε η μεγάλη ανάπτυξη του καπνεμπορίου.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr