Zapis rozmów odsłania koszmar z Lasu Kabackiego. "Gdzie jest lotnisko? Gdzie jest pas?"

Katastrofa w Lesie Kabackim (Fot. Wikipedia/ Felix Goetting)

“Nie wiemy, co się stało. Dwa silniki obcięło. Opuszczamy się, ster nie działa. Zawracamy do Warszawy” — usłyszał w słuchawce kontroler lotu. Doświadczeni piloci Zygmunt Pawlaczyk i Leopold Karcher szybko zrozumieli, że ich IŁ-62 z 183 osobami na pokładzie płonie i nie doleci do Nowego Jorku. Chcieli wrócić na Okęcie. Zabrakło im 40 sekund. 9 maja mija 37 lat od największej katastrofy lotniczej w historii Polski.

• Samolot PLL LOT Tadeusz Kościuszko 9 maja 1987 r. wyleciał z Warszawy do Nowego Jorku. Nad wsią Warlubie (woj. kujawsko-pomorskie) doszło do rozhermetyzowania kadłuba oraz pożaru dwóch silników. Piloci zdecydowali o powrocie do stolicy
• Pożar i uszkodzenie silników spowodowało, że samolot w locie zaczął się częściowo rozpadać. “Na jednym generatorze lecimy! Trzeba zbędne bebechy powywalać teraz. W ster wysokości coś musiało uderzyć i nie działa” — relacjonowali piloci.
• Maszyna nigdy nie doleciała do Okęcia. Zabrakło jej 40 sekund lotu. Samolot rozbił się w Lesie Kabackim. W katastrofie zginęli wszyscy na pokładzie — 172 pasażerów i 11 członków załogi
• Więcej podobnych wiadomości znajdziesz na stronie głównej Onetu

9 maja 1987 r. na warszawskim Okęciu panowały sprzyjające warunki atmosferyczne — słoneczna pogoda, bezchmurne niebo i lekki wiatr. Potężny IŁ-62M “Tadeusz Kościuszko” powoli kołował na pasie startowym w kierunku Nowego Jorku.

“Po starcie wchodźcie do poziomu sto sześćdziesiąt. Utrzymujcie ten poziom aż do Grudziądza. Latają wojskowe samoloty i ja, niestety, nie mam z nimi łączności, żeby panów separować” — usłyszeli z wieży doświadczeni piloci z wojskową przeszłością Zygmunt Pawlaczyk i Leopold Karcher.

“Nie wiemy, co się stało. Dwa silniki obcięło”

Kolejne minuty loty upływały w spokoju. Nagle, w kabinie pilotów podniósł się rwetes. “Ej, hermetyzacja, czy pożar, co jest? Wyłączyć silniki, ten pierwszy płonie. Już drugi poszedł. Zawracamy, pożar, niebezpieczeństwo” — krzyczeli piloci.

W kabinie z każdą minutą narastał strach. “Nie wiemy, co się stało. Dwa silniki obcięło. Opuszczamy się. Ster nie działa. Zawracamy do Warszawy” — informowali Okęcie piloci.

Maszyna zaczęła przygotowania do awaryjnego lądowania. Lotnicy zaczęli zrzucać zapasy paliwa, ale usterki zaczęły się mnożyć.

“Na jednym generatorze lecimy! Trzeba zbędne bebechy powywalać teraz. W ster wysokości coś musiało uderzyć i nie działa. To było uderzenie jak cholera” — mówili piloci, gdy praktycznie stracili zdolność kierowania wysokością maszyny, a zaniki napięcia uniemożliwiły zrzut paliwa.

Samolot rozpadł się na wiele części

“Stabilizator, kurka wodna, też nie działa. Niech pan coś zrobi”

Wieża kontroli lotów, cały czas apelowała, żeby “trzymać wysokość”. Jednak pilotom powoli puszczały nerwy. “Co trzymaj, co trzymaj, jak nie można. Stabilizator, kurka wodna, też nie działa. No niech pan coś zrobi. Jesteśmy w sytuacji naprawdę przymusowej. Maksymalnie szybko musimy siadać” — odpowiadali piloci.

Samolot, uderzając w ziemię, ściął wiele drzew

“Mamy ze wszystkim kłopoty”

Po konsultacjach Okęcia z wojskowym lotniskiem w Modlinie piloci zdecydowali, że wylądują w stolicy. Jednak cały czas nie wiedzieli, co dzieje się z maszyną. “Eksplozja była na silniku. O Jezu, prawdopodobnie jest dziura w kadłubie. Iskry lecą z tyłu samolotu” — relacjonowali sytuację na pokładzie piloci.

Kiedy maszyna przelatywała nad Piasecznem, wysiadł wysokościomierz, a sytuacja stała się dramatyczna. “Będziemy siadali na gruncie, bo mamy ze wszystkim kłopoty. Kadłub jest uszkodzony i mamy problemy z elektrycznością. Jak nam nie wyjdzie podwozie, to trzeba będzie siadać na gruncie” — informowali kontrolę lotów piloci.

Milicjanci na miejscu katastrofy

“Brakuje jednej stewardesy, bo nam wyrwało drzwi”

Jedną z pierwszych ofiar była stewardesa Hanna Chęcińska. “Nie ma Hanki, no. Gdzie jest właściwie? Brakuje jednej stewardesy, bo nam wyrwało drzwi” — mówili piloci.

Jej ciała nigdy nie odnaleziono. Najprawdopodobniej Chęcińska w momencie dekompresji przebywała w pomieszczeniu technicznym i w związku ze spadkiem ciśnienia zemdlała i spłonęła.

Samolot na wysokości 500 m dolatywał do Lasu Kabackiego. Jednak na Okęciu nigdy nie wylądował. Maszynie zabrakło 40 sekund lotu.

“Gdzie jest lotnisko? Gdzie jest pas? Siadamy z pożarem. Palimy się. Kabina jest zajęta. Dobranoc. Do widzenia. Cześć. Giniemy” — zakończyli piloci, a po chwili maszyna zniknęła z radarów.

Katastrofa w Lesie Kabackim to największa tragedia w historii polskiego lotnictwa. Zginęli wszyscy, którzy byli na pokładzie — 172 pasażerów i 11 członków załogi. Specjalna komisja, która badała przebieg i okoliczności wypadku uznała, że powodem zajścia była wadliwa konstrukcja silnika, w której radziecki producent nawiercił jeden z elementów.