Θύματα κατάρρευσης γέφυρας ή ανθρωποθυσίας; Το μυστήριο με τον θάνατο 20 ανθρώπων πριν από 2.000 χρόνια
Η πεσμένη γέφυρα ανακαλύφθηκε κατά μήκος του ποταμού Τιέλε στη δεκαετία του 1960. (Αναγνώριση εικόνας: Archaeo26, CC BY-SA 4.0, μέσω Wikimedia Commons)
Μια γέφυρα που κατέρρευσε πριν από 2.000 χρόνια σε ένα σημείο στην σημερινή Ελβετία, εικάζεται ότι μπορεί να είχε πέσει πάνω σε θύματα κέλτικης ανθρωποθυσίας, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Όταν μια μικρή γέφυρα στη δυτική Ελβετία κατέρρευσε πριν από 2.000 χρόνια, καταπλάκωσε τα σώματα 20 ανθρώπων, τριών αγελάδων και δύο αλόγων, τα οποία παγιδεύτηκαν στα συντρίμμια.
Ωστόσο, το αν το γεγονός αυτό, ήταν αποτέλεσμα καταστροφικής πλημμύρας ή μίας περίτεχνης τελετουργικής θυσίας, έχει αποτελέσει αντικείμενο προβληματισμού για τους αρχαιολόγους για δεκαετίες.
Έρευνα για την ανακάλυψη των αιτίων του θανάτου
Μία νέα έρευνα, που περιλαμβάνει την ανάλυση σκελετικών τραυμάτων και γενετικής προτείνει ότι η απάντηση μπορεί να είναι ότι ήταν και τα δύο.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, ανακαλύφθηκαν τα θρυμματισμένα υπολείμματα μιας ξύλινης γέφυρας πάνω από τον ποταμό Thielle, μαζί με σιδερένια και χάλκινα όπλα, κεραμικά και δύο δωδεκάδες σκελετούς ανθρώπων και ζώων.
Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 17 Ιουνίου στο περιοδικό Scientific Reports, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν διάφορες τεχνικές ανάλυσης για να υποδείξουν ότι μπορεί να υπήρξε μια περίπλοκη ακολουθία γεγονότων στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων τόσο των θυσιών όσο και της κατάρρευσης μιας γέφυρας.
Οι ερευνητές ερεύνησαν τους 20 ανθρώπινους σκελετούς για να προσδιορίσουν την ηλικία κατά τον θάνατο, το φύλο και τα τραύματα κάθε θύματος. Ανακάλυψαν ότι οι περισσότεροι από τους νεκρούς ήταν άνδρες και ότι περίπου οι μισοί από αυτούς είχαν υποστεί τραυματισμούς από αμβλύ αντικείμενο κατά τη στιγμή του θανάτου τους.
Ωστόσο, οι περισσότεροι τραυματισμοί αφορούσαν το κρανίο, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με τους τραυματισμούς των άκρων που αναμένονται σε μια κατάρρευση, και ταιριάζει περισσότερο με τραύματα στο κεφάλι που προκλήθηκαν από άλλους. Πρόσθετες έρευνες στα λείψανα των ζώων δεν αποκάλυψαν ενδείξεις αιχμηρού τραύματος που συνήθως παρατηρείται σε περιβάλλοντα θυσίας, υποστηρίζοντας μια τυχαία κατάρρευση γέφυρας.
Η ομάδα χρησιμοποίησε επίσης ανάλυση άνθρακα-14 για να χρονολογήσει 11 από τους ανθρώπινους σκελετούς, με όλους να εμπίπτουν μεταξύ του 3ου και του 1ου αιώνα π.Χ. Παραδόξως, όμως, ο παλαιότερος σκελετός χρονολογήθηκε από το 361 έως το 152 π.Χ., ενώ ο πιο πρόσφατος χρονολογήθηκε από το 167 π.Χ. έως το 7 μ.Χ., γεγονός που υποδηλώνει ότι οι σκελετοί που βρέθηκαν στο ποτάμι κατέληξαν εκεί σε ελαφρώς διαφορετικούς χρόνους, άλλοι από το ατύχημα που κατέστρεψε τη γέφυρα και άλλοι από πιθανή βίαιη εκτέλεση.
Με άλλα λόγια, κάποιοι από τους ανθρώπους που είχαν εγκλωβιστεί κάτω από τη γέφυρα μπορεί να ήταν ήδη νεκροί όταν αυτή κατέρρευσε.
Απεικόνιση για το πώς μπορεί να έμοιαζε η γέφυρα Cornaux/Les Sauges όταν ήταν άθικτη. (πηγή: Εικονογράφηση του P. Roeschli, © Laténium – Αρχαιολογικό Πάρκο και Μουσείο, Neuchâtel)
Για την περαιτέρω ανάλυση των ανθρώπων, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αναλύσεις ισοτόπων και DNA στους 10 πιο καλά διατηρημένους σκελετούς για να δουν αν ήταν βιολογικά συνδεδεμένοι και αν μεγάλωσαν κάπου αλλού εκτός Ελβετίας.
Τα ισότοπα, παραλλαγές στοιχείων που έχουν διαφορετικό αριθμό νετρονίων στους πυρήνες τους, ενσωματώνονται στα δόντια και τα οστά ενός ατόμου μέσα από το νερό που πίνει καθώς και την τροφή που τρώει, και μπορούν να αποκαλύψουν τον τόπου που μεγάλωσε ένα άτομο.
Τα αποτελέσματα της ανάλυσης με ισότοπα
Η ανάλυση αποκάλυψε ότι, 9 από αυτούς ήταν αρσενικοί και ότι δεν υπήρχαν στενές γενετικές σχέσεις μεταξύ τους. Επιπλέον, η χημική ανάλυση υποδηλώνει ότι, οι άνθρωποι κατάγονταν από τους λαούς της Δυτικής ή Κεντρικής Ευρώπης, αλλά μερικοί από αυτούς μετακινήθηκαν αρκετά κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Τα στοιχεία αυτά που υποστηρίζουν την υπόθεση που λέει ότι, το βίαιο και ξαφνικό ατύχημα που συνέβη στη γέφυρα, πιθανόν στις αρχές του 1ου αιώνα π.Χ., “αλλά αυτή η γέφυρα είχε μια προηγούμενη ζωή,” είπε σε μια δήλωση ο επικεφαλής της μελέτης, Marco Millela, ερευνητής στο Τμήμα Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βέρνης, στην Ελβετία.
Συνολικά, τα στοιχεία συνηγορούν σε ένα βίαιο και ξαφνικό ατύχημα που συνέβη στη γέφυρα, πιθανότατα στις αρχές του 1ου αιώνα π.Χ., «αλλά αυτή η γέφυρα είχε μια προηγούμενη ζωή», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο επικεφαλής της μελέτης Marco Milella, ερευνητής στο Τμήμα Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου της Βέρνης στην Ελβετία.