Αποκαλύφθηκαν νέες λεπτομέρειες για την λειτουργία του Μηχανισμού των Αντικυθήρων – Τι έδειξαν έρευνες με βαρυτικά κύματα
Ευρήματα του Μηχανισμού των Αντικυθήρων εκτίθενται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα.
Τα βαρυντικά κύματα, η θεωρία που διατυπώθηκε το 1916, από τον Άλμπερτ Άινσταιν και βρίσκεται στη βάση της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας, εφαρμόστηκαν από μια ομάδα αστρονόμων του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης για τη διερεύνηση του μηχανισμού των Αντικυθήρων. Τα πορίσματα της μελέτης εξακολουθούν να φέρνουν στο φως εκπληκτικές λειτουργίες και δεδομένα για την προηγμένη τεχνολογική ανάπτυξη και την ακρίβεια των μηχανισμών για την ανάλυση των αστρονομικών σωμάτων από τους Αρχαίους Έλληνες.
Η ομάδα των αστρονόμων από το Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης μελέτησε τον μηχανισμό των Αντικυθήρων κι έριξε νέο φως στην λειτουργία αυτής της αρχαίας συσκευής, που θεωρείται ο πρώτος αναλογικός υπολογιστής στον κόσμο.
Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων ανακαλύφθηκε το 1901 σε ναυάγιο κοντά στο ομώνυμο νησί. Πρόκειται για μία ανακάλυψη κι ένα αντικείμενο, που συναρπάζει τους ερευνητές εδώ και δεκαετίες.
Είναι μια περίπλοκη συσκευή, περίπου στο μέγεθος ενός κουτιού παπουτσιών,. Περιέχει μια πολύπλοκη σειρά εργαλείων που επέτρεψαν στους αρχαίους Έλληνες να προβλέπουν τις εκλείψεις, και να υπολογίζουν τις αστρονομικές θέσεις με εκπληκτική ακρίβεια για την εποχή τους.
Ανακατασκευή του αρχικού μηχανισμού των Αντικυθήρων (Φωτογραφία: Kgbo / Commons)
Οι πρόσθετες λειτουργίες που αποκαλύφθηκαν
Το 2020, νέες εικόνες ακτίνων Χ από τον δακτύλιο του ημερολογιακού μηχανισμού, αποκάλυψαν πρόσθετες λεπτομέρειες σχετικά με τις ομοιόμορφα κατανεμημένες τρύπες γύρω από τον δακτύλιο. Ωστόσο, ο κατακερματισμός του δακτυλίου εμπόδισε τον προσδιορισμό του ακριβούς αριθμού των οπών που υπήρχαν αρχικά. Οι αρχικές αναλύσεις πρότειναν ένα εύρος μεταξύ 347 και 367 οπών.
Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Horological Journal, ερευνητές της Γλασκώβης, με επικεφαλής τον καθηγητή Graham Woan, περιγράφουν πώς χρησιμοποίησαν δύο προηγμένες στατιστικές τεχνικές για να εκτιμήσουν τον πιθανό αριθμό των τρυπών στον δακτύλιο.
Με την εφαρμογή της Μπεϋζιανής ανάλυσης και των μεθόδων της Μαρκοβιανής Αλυσίδας Μόντε Κάρλο, τα αποτελέσματαέδειξαν ότι ο ημερολογιακός δακτύλιος περιείχε 354 ή 355 τρύπες, αριθμός που αντιστοιχεί στο ελληνικό σεληνιακό ημερολόγιο.
O καθηγητής Woan, σχολίασε ότι «μου κίνησε την περιέργεια το ζήτημα, όταν ένας συνάδελφός μου, μου παρέθεσε δεδομένα που είχε συγκεντρώσει ο YouTuber Chris Budiselic, ο οποίος προσπαθούσε ν’ ανασκευάσει τον δακτύλιο του ημερολογίου. «Κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων, εφάρμοσα στατιστικές τεχνικές για να απαντήσω στο ερώτημα, και τα αποτελέσματα, μας έδειξαν ότι ο δακτύλιος πιθανότατα είχε 354 τρύπες», είπε.
Το κύριο τμήμα του μηχανισμού. (Φωτογραφία: Marsyas / Wikimedia) Commons
Η εξαιρετική ακρίβεια του Μηχανισμού
Παράλληλα, ο Δρ. Joseph Bayley από το Ινστιτούτο Βαρυτικών Ερευνών του Πανεπιστημίου εφάρμοσε τεχνικές που χρησιμοποιούνται για την ανάλυση σημάτων από ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων LIGO.
Αυτές οι τεχνικές (που χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση μικροσκοπικών κυματισμών στο χωροχρόνο οι οποίοι προκλήθηκαν από σπουδαία αστρονομικά γεγονότα) προσαρμόστηκαν έτσι ώστε να μελετήσουν τον δακτύλιο ημερολογίου του μηχανισμού.
Η συνδυασμένη ανάλυση των Woan και Bayley, έδειξε ότι οι τρύπες είχαν τεθεί με εξαιρετική ακρίβεια, με μέση ακτινική διακύμανση μόνο 0,028 mm μεταξύ της κάθε τρύπας, τονίζοντας την απίστευτη δεξιοτεχνία των Ελλήνων τεχνιτών.
Ο καθηγητής Woan έκλεισε λέγοντας: «Είναι συναρπαστικό το πώς οι σύγχρονες τεχνικές που εφαρμόζονται για την μελέτη του σύμπαντος, μας βοηθούν να κατανοήσουμε έναν μηχανισμό που βοηθούσε του αρχαίους ν’ ανιχνεύσουν τις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων. Ευελπιστούμε τα ευρήματά μας να εμβαθύνουν την κατανόηση της δημιουργίας και της εφαρμογής αυτού του αξιοθαύμαστου μηχανισμού».