Türkiyeden enerji çeşitliliği atılımı
Türkiyeden enerji çeşitliliği atılımı
Enerji tedarikinde tek bir kaynağa bağlı kalmadan yeni bir tedarik portföyü oluşturmayı hedefleyen Türkiyenin sıvılaştırılmış doğalgaz satın almak için ABDli enerji devi ExxonMobil ile görüştüğü haberi geçtiğimiz günlerde gündem olmuştu.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Exxon ile görüşülen uzun vadeli anlaşma sayesinde Türkiyenin yılda 2,5 milyon tona kadar LNG güvence altına alacağını belirterek, anlaşmanın on yıl sürebileceğini de sözlerine ekledi.
Türkiyeden enerji çeşitliliği atılımı
2023 DOĞALGAZ TÜKETİMİNİN YÜZDE 7SİNİ KARŞILAMAYA YETECEK
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) verilerine göre 2,5 milyon ton LNG, Türkiyenin 2023teki doğalgaz tüketiminin yaklaşık yüzde 7sini karşılamaya yetecek.
Exxon, potansiyel LNG fırsatları konusunda Türk hükümetiyle ilk görüşmelerde bulunduğunu ancak ticari stratejisinin ayrıntıları hakkında yorum yapmayacağını söylerken Bayraktar, LNG anlaşmaları konusunda diğer ABD doğalgaz üreticileriyle de görüştüğünü söyledi. Türkiye böylelikle, Rusya ile bazı uzun vadeli sözleşmelerinin 2025te, İranla olanların ise 2026da sona ermesinden önce doğalgaz tedarikini çeşitlendirmeye çalışacak.
#flourish#17775517#
LNG portföyünü 2030 yılına kadar yılda 40 milyon tona, yani 2020dekinin yaklaşık iki katına çıkarma planı olan ABDli ExxonMobil ise konuya ilişkin henüz bir açıklamada bulunmadı.
Ancak ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Vedant Patel “Türkiye, Güney Gaz Koridorunun ev sahibi olarak Avrupanın enerji tedarikinin çeşitlendirilmesinde ve Rusyadan bağımsızlaşmasında çok önemli bir rol oynuyor” derken Ukraynadaki savaş sürecinde Ankaranın sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) kaynaklarını çeşitlendirmek üzere adımlar attığını söyledi.
EN BÜYÜK DOĞALGAZ TEDARİKÇİSİ HALEN RUSYA
Peki bu durum Rusya ile ilişkilerde bir probleme yol açar mı ve Türkiye doğalgaz ve LNG de Rusyaya ne kadar bağımlı?
#flourish#17774822#
Türkiyenin büyük doğalgaz tedarikçisi Rusya. Geçen yıl tüketiminin yüzde 40ından fazlası Rusyadan alınan gazla karşılanırken, Rusya Türkiyenin en büyük petrol tedarikçisi olmaya devam ediyor.
Bununla birlikte Mersinde inşaatı süren ve Türkiyenin ilk nükleer enerji santrali olan Akkuyu Nükleer Güç Santralinin de işletmecisi. Ancak LNGde durum daha karmaşık ve farklı.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) verilerine göre, Türkiyenin geçen yıl 50,5 milyar metreküp doğalgaz ithal ederken bunun yaklaşık yüzde 30u LNG formatındaydı. Son on yıllık dönemde Türkiyenin ithal ettiği doğalgazda LNGnin payı ise yüzde 15ten yüzde 30a yükseldi.
#flourish#17775234#
Türkiye; Rusya, Azerbaycan ve İrandan LNG almasına karşın Cezayir, Katar, ABD ve Nijeryadan da LNG ithal ediyor.
Türkiyenin şuan Cezayir ve Umman ile de uzun vadeli LNG tedarik anlaşmaları bulunuyor.
ABD LNGDE İLK SIRADA
Öte yandan küresel LNG ihracatının yüzde 61e yakını ABD, Katar ve Avustralya gerçekleştirirken, ABD 2023te 89,5 milyon ton ile en fazla ihracat yapan ülke konumunda. Rusya-Ukrayna Savaşından etkilenen bir diğer alan olan LNG piyasasında, sıvılaştırma kapasitenin artışına yönelik çalışmalarla rekabet artarken Katar da çalışmalar yürütüyor.
Türkiye tedarik güvenliğini sağlamak için farklı kaynaklardan gaz alımı seçeneklerini değerlendirdiklerini ifade ederken LNGnin kolay taşınabilir olması ve böylece çok daha fazla noktaya ulaşabilmesi, jeopolitik gerilim ve krizlerin yaşandığı dönemde tüm ülkeler için bir avantaj sağlıyor.
“TÜRKİYE 2025TEKİ DALGAYI İYİ KULLANMALI”
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Dr Fatih Birol da Aralık ayında yaptığı açıklamada 2025 itibarıyla birçok ülkede yeni LNG tesislerinin devreye alınmasıyla doğalgaz piyasalarında bugüne kadar görülmemiş güçlü bir LNG artışının yaşanacağının altını çizerek, “Türkiye, 2025te başlayacak yeni LNG dalgasını en iyi şekilde kullanmalı. Birincisi, anlaşmaları bu veriler ışığında yapması lazım. 2025ten sonra alıcı ülkelerin eli güçlenecek. Bu nedenle anlaşmaların da buna göre yapılması gerekebilir. Türkiyenin, mevcut kontratlarda da bazı iyileştirilmeler için bu dönemde masaya oturması gerekebilir” diye konuşmuştu.
Bu dönemde satıcıların güçlü olduğu bir piyasadan alıcıların güçlendiği bir piyasaya geçileceğini vurgulayan Birol, piyasalarda oluşacak gaz miktarının bazı dengelerin yeniden tanımlanmasına neden olabileceğini kaydetmişti.
Birol, Türkiyenin güçlü doğalgaz altyapısına da dikkati çekerek, “Türkiye mevcut olanaklarıyla daha fazla gaz ithal ederek bunu Avrupaya ihraç etme altyapısına sahip. Bunu da en iyi şekilde kullanabilir. 2025ten itibaren LNGde yeni bir sayfa açılıyor. Bundan umarım Türkiye gibi gaz ithalatçısı ülkeler en iyi şekilde faydalanabilirler” değerlendirmesinde bulunmuştu.
* Haberin görseli Shutterstock, Associated Pressten servis edilmiştir.