Trauma transgeneracyjna - co to jest? Jak uwolnić się od cierpienia po rodzicach i dziadkach?

Trauma transgeneracyjna – co to jest? Jak uwolnić się od cierpienia po rodzicach i dziadkach?

Niepokój, strach, problemy z budowaniem relacji i zaufania – to tylko niektóre z objawów traumy transgeneracyjnej, czyli cierpienia przechodzącego z pokolenia na pokolenie. Jak sobie z tym radzić? Wyjaśnia psycholożka Lidia Muża.

Termin “trauma transgeneracyjna” kojarzy się wielu z doświadczeń II wojny światowej. To nie jest błędne skojarzenie – pierwsze badania nad przenoszeniem traumy przeprowadzono na ocalałych z Holocaustu i ich dzieciach, u których stwierdzono wysoki poziom stresu psychicznego.

Jak podkreśla psycholożka Lidia Muża, zauważono wówczas, że dzieci rodziców, którzy przeszli traumatyczne wydarzenia, mogą wykazywać objawy typowe dla osób, które bezpośrednio doświadczyły traumy. Jednak trauma transgeneracyjna nie dotyczy tylko doświadczeń wojennych – cierpienie może być dziedziczone przez kolejne pokolenia.

“Trauma to doświadczenie sytuacji, która w jakiś sposób przekracza nasze możliwości radzenia sobie z nią. Stajemy w obliczu sytuacji, w której czujemy się bezradni, tracimy poczucie kontroli nad tym, co się dzieje. Nasz mózg jest przestymulowany, co prowadzi do zmian w różnych jego częściach” – wyjaśnia Lidia Muża, cytowana przez vogue.pl.

Osoby, które doświadczyły traumy, często zmagają się z powracającymi silnymi emocjami związanymi z tym doświadczeniem. Wspomnienia, flashbacki, sny – to wszystko są typowe objawy. Jednocześnie te osoby starają się unikać wszystkiego, co jest związane z traumą. Często wycofują się z kontaktów społecznych.

Trauma może być przekazywana z pokolenia na pokolenie na dwa sposoby. Pierwszy to mechanizm biologiczny – trauma zmienia neurobiologię mózgu. Od momentu, w którym rodzice doznali traumy, ich ciało zaczyna inaczej funkcjonować, co wpływa na gamety obojga rodziców, a później na rozwijające się dziecko. Drugi mechanizm to wpływ środowiska – zachowania rodziców są naśladowane przez dzieci.

Trauma transgeneracyjna ma także charakter narodowy. W przypadku Polaków mówi się o nas jako o straumatyzowanym narodzie. “Druga wojna światowa była na tyle trudnym doświadczeniem, że to wpłynęło na narodowość polską i pewne jej cechy charakterystyczne. Takie jak na przykład skłonność do przeżywania nieprzyjemnych uczuć” – mówi Lidia Muża.

Objawy traumy były widoczne podczas pierwszego lockdownu, kiedy zniknęły z półek sklepowych podstawowe produkty. To efekt traumy z czasów PRL-u. “Trwająca wojna w Ukrainie na pewno nie będzie obojętna dla przyszłych pokoleń. Bo świat dla osób doświadczających wojny okazał się brutalny i taki, któremu ufać nie można” – psycholożka.

Źródło: vogue.pl