Skraca życie i wykańcza organizm. Z tą chorobą trudno wygrać
Przewlekły stres
Przewlekły stres wyniszcza organizm na wiele sposobów, wpływa na funkcje narządów i układów na wielu poziomach: dosłownie uszkadza mózg, osłabia układ odpornościowy, niszczy serce i sprowadza depresję.
Czym jest stres dla organizmu?
Przewlekły stres
– Szybkie tempo życia i wymagania, jakie stawia nam świat, często stanowią wyzwanie i wymagają intensywnego wysiłku fizycznego i psychicznego, aby im sprostać. Jednostka reaguje na potencjalnie zagrażające zdrowiu obciążenie fizyczne i psychiczne, aktywując wzajemnie połączone obwody neuroendokrynne. Ta odpowiedź pozwala organizmowi stawić czoła wyzwaniu i przywrócić równowagę homeostatyczną. Jeśli jednostka postrzega szkodliwy bodziec jako zbyt intensywny lub trwający zbyt długo, może nie poradzić sobie z nim i popaść w dezadaptację. W tym przypadku reakcja na stres nie przechodzi w stan równowagi (…), parametry neuroendokrynne ulegają zmianie i może to skończyć się chorobą – pisze szwajcarska ekspertka Agnese Mariotti na łamach czasopisma “Future Science”.
Przewlekły stres
Stres ma zarówno komponent fizyczny (obiektywny) jak i psychologiczny (subiektywny). Każda sytuacja stresowa prowadzi do konkretnych reakcji hormonalnych – wydziela się adrenalina, kortyzol i inne hormony oraz neuropeptydy, które regulują funkcje sercowo-naczyniowe i metaboliczne, powodując na przykład przyspieszenie akcji serca, zwiększenie częstotliwości oddechów, uwalnianie glukozy do krwi, spowolnienie trawienia. Wszystko po to, abyśmy mogli sprostać wyzwaniu. Jednak w sytuacji, w której stresor okazuje się być przytłaczający i trudny do wyeliminowania, organizm pozostaje w trybie walki – pojawia się chroniczny stres.
Gdy mechanizm hormonalny, który kontroluje reakcję na stres, nie działa, poziomy molekularnych mediatorów stresu pozostają wysokie, co osłabia układ odpornościowy i powoduje długotrwałe szkody w narządach i tkankach
– tłumaczy ekspertka.
Zobacz wideo Joga. 5 ćwiczeń, które pomogą walczyć ze stresem
Jak przewlekły stres rujnuje zdrowie
Przewlekły stres wpływa na wiele układów w organizmie:
- Przewlekły stres a struktura mózgu
Naukowcy dowiedli, że przewlekły stres może być powiązany z makroskopowymi zmianami w niektórych obszarach mózgu. W trakcie badań zauważyli bowiem pewne zmiany objętości i fizyczne modyfikacje sieci neuronowych. Co więcej, zaobserwowane zmiany w mózgu można powiązać z takimi problemami jak dysfunkcje poznawcze, emocjonalne i behawioralne (choćby problemy z pamięcią i koncentracją), mogą też zwiększać podatność na zaburzenia psychiczne (depresja, zaburzenia lękowe, problemy ze snem).
- Wpływ chronicznego stresu na układ odpornościowy
Stres psychiczny może zwiększyć poziom krążących w organizmie cytokin (białka wpływające na wzrost, proliferację i pobudzenie komórek biorących udział w odpowiedzi odpornościowej oraz komórek hemopoetycznych) i różnych biomarkerów stanu zapalnego. Innymi słowy, chroniczny stres “podtrzymuje” stany zapalne w organizmie. Choroby, których rozwój powiązano zarówno ze stresem jak i stanem zapalnym to między innymi: dysfunkcje układu krążenia, cukrzyca, nowotwory, choroby autoimmunologiczne. Przewlekły stres, osłabiając układ odpornościowy organizmu, utrudnia też powrót do zdrowia po chorobie.
- Wpływ przewlekłego stresu na stan układu krążenia
Przewlekły stres może również przyczynić się do rozwoju stanu zapalnego w układzie krążenia, zwłaszcza w tętnicach wieńcowych. Eksperci podkreślają, że jest to najprawdopodobniej jedna ze ścieżek wiążących stres z zawałem serca. Uważa się również, że sposób, w jaki dana osoba reaguje na stres, może wpływać na poziom cholesterolu we krwi, a więc zwiększać ryzyko miażdżycy, a w konsekwencji udaru. Stres ma też związek z wysokim ciśnieniem krwi.
- Wpływ przewlekłego stresu na układ trawienny
Stres u niejednej osoby powoduje problemy trawienne, może się też wiązać z chorobami zapalnymi jelit, a nawet odpowiadać za przybieranie na wadze.
- Przewlekły stres może również powodować choroby pośrednio, gdy skłania do przejadania się, palenia papierosów czy sięgania po używki.