Noyan Doğan Temmuz ayında emekli zamları ne kadar olacak?
Temmuz ayında emekli zamları ne kadar olacak?
Noyan Doğan
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı nisan ayı enflasyonu ile birlikte 2024 yılının 4 aylık enflasyonu belli oldu ve hemen hemen her yerde emeklilerin temmuz ayında alacakları maaş zamları üzerine tahminler, hesaplamalar yapılmaya başladı.
Okuyuculardan da, ‘ne kadar zam alırız, tahminin nedir?’ diye sorular gelmeye başladı. Öncelikle şunu belirteyim, mayıs ve haziran enflasyonu açıklanacak, yılın ilk 6 aylık enflasyonu netleşecek, ondan sonra memur ve emeklileri ile işçi, Bağ-Kur emeklilerinin yılın ikinci yarısına ait maaş zamları netleşecek. Şimdiden tahmin yapmak için çok erken ama ben yine de maaş zamları üzerinde analize dayalı bir tahminde bulunayım.
2024-2025 yıllarını kapsayan mali ve sosyal hakların belirlendiği 7. Toplu Sözleşmeye göre 2024’ün Temmuz-Aralık döneminde görevdeki memurlar ile memur emeklileri toplu sözleşmeden kaynaklı yüzde 10 zam alacaklar. 2024’ün Ocak-Haziran dönemini kapsayan 6 aylık enflasyonun yüzde 10’u geçmesi halinde de geçen tutar enflasyon farkı olarak ödenecek.
ŞİMDİDEN ENFLASYON FARKI OLUŞTU
TÜİK’in açıkladığı enflasyona göre de 2024’ün Nisan ayında enflasyon aylık bazda yüzde 3.18 olurken, ocak-şubat-mart-nisan dönemini kapsayan dört aylık enflasyon da yüzde 18.72 olarak gerçekleşti. Merkez Bankası’nın tahminlerine göre yılın ortasına kadar enflasyon yüzde 75’lere kadar çıkacak ve ardından da hem alınan tedbirler hem de baz etkisiyle temmuz ayından itibaren düşüşe geçecek. Buna göre enflasyon mayıs ve haziran aylarında yüzde 3’ler seviyesinde artış gösterirse, 2024’ün ilk 6 aylık enflasyonu yüzde 25’ler seviyesinde olacaktır; yüzde 27’ye de çıkması muhtemel.
Dolayısıyla emekli maaş zammını da yüzde 25’lik enflasyon tahminine göre yapabiliriz. Yılın ilk dört aylık enflasyonuna (yüzde 18.72) göre, memur ve emeklileri için şimdiden enflasyon farklı oluşmuş durumda. Buna toplum sözleşmeden kaynaklı yüzde 10’luk zammı da eklediğimizde, memur ve emeklilerinin zam tutarı yüzde 13.50 oluyor.
EN DÜŞÜK AYLIK 17 BİN TL
Yılın ilk yarısındaki enflasyonun yüzde 25 olması halinde memur ve emeklileri için yüzde 10’luk enflasyon farkı oluşacak, bunun üzerinde toplu sözleşmeden kaynaklanan yüzde 10’luk zam eklendiğinde ise memur ve emeklileri temmuz ayında maaşlarını yüzde 20 zamlı alacak. Böylece temmuz ayında en düşük memur emeklisinin maaşı 17 bin liraya yükselecek.
Buna göre görevdeki memurlardan genel müdürün (1/4) maaşı temmuz ayında 89.156 liraya, şube müdürünün 48.628 liraya, öğretmenin (9/1) 40.905 liraya, polis memurunun (8/1) 52.855 liraya, hemşirenin (5/1) 47.331 liraya, profesörün (1/4) 86.166 liraya çıkacak.
MEMUR ZAMMI İŞÇİDEN DÜŞÜK OLACAK
İşçi, Bağ-Kur ve tarım emeklileri ocak ve temmuz olmak üzere senede iki kere, bir önceki 6 aylık dönemde gerçekleşen, TÜİK tarafından açıklanan enflasyon oranına göre maaşlarını zamlı alıyor. Açıklanan 2024 dört aylık enflasyon yüzde 18.72 olarak gerçekleştiğine göre emeklilerin zam oranı şimdilik yüzde 18.72 oldu. İlk 6 aylık enflasyonun yüzde 25 olacağı üzerinden hareketle, işçi, Bağ-Kur ve tarım emeklileri temmuz ayında maaşlarını yüzde 25 zamlı alacak. Temmuz ayında maaşlarda yeni bir düzenleme yapılmazsa memur emeklilerinin maaş zamları, işçi ve Bağ-Kur emeklilerinin maaş zammından düşük kalacak. Ama tahminim, memur emeklilerinin maaş zamları da işçi ve Bağ-Kur emeklilerinin maaş zamlarına eşitlenecektir, yani yüzde 25 olacaktır ki, bu da 5 puanlık bir iyileştirme anlamına gelir.
Temmuz ayında yeni zamla birlikte işçi ve Bağ-Kur, tarım emeklilerinin kök maaşları da değişecek. 2024 Ocak ayında en düşük emekli aylığı 10.000 liraya çıkartılmıştı. Eğer 10.000 lira olan en düşük emekli aylığı artırılmazsa, temmuz ayındaki yüzde 25’lik zam kök maaşa uygulanacak ve buna rağmen maaş 10.000 liranın altında kalırsa en düşük aylık olan 10.000 lira ödenecek.
Noyan Doğan