Νέα Σμύρνη, η γειτονιά που βλέπει την ιστορία της να εξαφανίζεται

Θα ακουστεί σαν έλλειψη κοινωνικής ενσυναίσθησης. Χιλιάδες κάτοικοι της πρωτεύουσας να ταλαιπωρούνται μήνες και χρόνια για να ενοικιάσουν σπίτι της προκοπής και εγώ να διαμαρτύρομαι για το πόσο οι καινούργιες πολυκατοικίες αλλοιώνουν τη φυσιογνωμία μιας γειτονιάς (ας μη μιλήσουμε για την ησυχία της). Μετακόμισα στη Νέα Σμύρνη στα τέλη του 2016 ανακαλύπτοντας τις χάρες μιας συνοικίας που τα έχει όλα. Είναι ανάμεσα στο κέντρο και στη θάλασσα, διαθέτει αυτονομία αγαθών, ενσωματώνει όλες τις υπηρεσίες, ενώ η πλατεία και το άλσος της είναι δύο σπουδαίοι πυλώνες συνάντησης όλων των γενεών. Οι κάτοικοι, αν και δεν είναι πια στην πλειονότητά τους μικρασιατικής καταγωγής, αποδεικνύονται καθημερινά ευγενείς, φιλάνθρωποι και φιλόζωοι. Κάτι έχει απομείνει από αυτούς τους σπουδαίους σκαπανείς που έφτιαξαν μια νέα εστία, η πρώτη ρυμοτομημένη και οργανωμένη προσφυγική μετοίκηση στην Αθήνα.

Το πιο αγαπημένο μου σπίτι στη γειτονιά, που στέκει αγέρωχο.

Σήμερα η Νέα Σμύρνη χάνει και το τελευταίο ίχνος των μονοκατοικιών της που της είχαν δώσει αρχικά το προσωνύμιο της κηπούπολης. Των σπιτιών δηλαδή που είχαν αυτοί οι αξιοθαύμαστοι πρώτοι της κάτοικοι, που τα έκτισαν με χίλιους κόπους και στερήσεις και τη μικρασιατική αγάπη της ομορφιάς. Γείτονες που είναι στα 70 τους θυμούνται ακόμη τις ευωδιές από τις άπειρες τριανταφυλλιές. Ακόμη και αν δεν μιλήσει κανείς για την αβάσταχτη ηχορρύπανση των δεκάδων τωρινών εργοταξίων (σε ακτίνα βολής το ένα από το άλλο), την αγένεια των οδηγών οχημάτων βαρέος τύπου που μονοδρομούν με θράσος ολόκληρα στενά χωρίς άδεια της Τροχαίας, το ξερίζωμα παλιών δένδρων, το ότι χάνεις τον ήλιο και τον ουρανό από τους επτά ορόφους ενός θηρίου που σηκώνεται πλάι σου, υπάρχει ένα σοβαρό ζήτημα που ξεπερνάει κατά πολύ την καθημερινή όχληση.

Μία από τις πρώτες αεροφωτογραφίες της Νέας Σμύρνης, όταν ήταν άκτιστη και τα σπίτια χαμηλά. Κάθε γειτονιά που σέβεται τον εαυτό της θα έπρεπε να κρατήσει έστω και ένα μικρό κομμάτι του παρελθόντος, διότι αυτό είναι η ιστορία της.

Η αίσθησή μου είναι ότι κάθε γειτονιά που σέβεται τον εαυτό της θα έπρεπε να κρατήσει έστω και ένα μικρό κομμάτι του παρελθόντος, διότι αυτό είναι η ιστορία της. Να ποια πρέπει να είναι η έγνοια της νέας δημοτικής αρχής, όχι μόνον στη Νέα Σμύρνη αλλά παντού. Εδώ οι μπουλντόζες έχουν καταπιεί ακόμη και αξιόλογα σπίτια που κάποτε ήταν τοπόσημα, εκτός από τα άλλα που είναι πιο ταπεινής αρχιτεκτονικής. Μαζί χάνονται και τα κηπάκια, οι απειροελάχιστοι αυτοί πνεύμονες πρασίνου που γίνονται πιλοτές. Μιας και δεν υπάρχουν εκτάσεις που να μετατραπούν σε ανοικτούς χώρους ή πάρκα τσέπης, οικοδομείται κάθε χιλιοστό ακόμη και σε πολύ μικρούς δρόμους. Τα νέα οικοδομήματα είναι απαράλλακτα σε όψη, τετραγωνισμένα σε χρώμα γκρι σουρί με λευκά πλαίσια για μπαλκόνια, σε βαθμό που νομίζεις ότι είναι οργουελική οφθαλμαπάτη.

Περπατώντας κάθε βράδυ περνάω μπροστά από την αγαπημένη μου αγέρωχη μονοκατοικία που έχει μείνει ακόμη στη θέση της και εύχομαι από μέσα μου πως οι ιδιοκτήτες θα αντέξουν για κάποια χρόνια ακόμη στις δελεαστικές προτάσεις των εργολάβων. Αλλά ξέρω κατά βάθος ότι μια μέρα θα ακούσω τη γνωστή κραυγή Ελα, έλα, έλα, όπα μάστορα, καλούπωνε και θα έχουν τελειώσει όλα.