Οδηγός για εργαζόμενους συνταξιούχους - Την ερχόμενη εβδομάδα ξεκινούν οι δηλώσεις

Οδηγός για εργαζόμενους συνταξιούχους – Την ερχόμενη εβδομάδα ξεκινούν οι δηλώσεις

Του Κώστα Κατίκου

Ανοίγει μέσα στις επόμενες μέρες και πιθανότατα από την Τετάρτη η πλατφόρμα του ΕΦΚΑ για να αρχίσουν να υποβάλουν τις δηλώσεις απασχόλησης οι συνταξιούχοι που εξακολουθούν να εργάζονται.

Η δήλωση είναι εκ του νόμου υποχρεωτική τόσο για τους ήδη απασχολούμενους όσο και για τους νέους που ανέλαβαν εργασία μετά τη συνταξιοδότησή τους, ή μετά την 1/1/2024.

Με το προηγούμενο καθεστώς που ήταν σε ισχύ ως τον Δεκέμβριο του 2023 είχαν δηλώσει ότι απασχολούνται 40.000 συνταξιούχοι και είχαν ως ποινή την μείωση της σύνταξης κατά 30% λόγω απασχόλησης. Το πέναλτι 30% καταργήθηκε με τον νόμο 5078/2023 και από 1/1/2024 θεσπίστηκε μια μικρότερη κράτηση με 10% επί των αποδοχών από την εργασία για όσους είναι μισθωτοί και προσαύξηση εισφορών 50% εφόσον ασκούν ελεύθερο επάγγελμα, ή 40% εφόσον είναι μηχανικοί και δικηγόροι με κύρια και επικουρική ασφάλιση.

Το κίνητρο για να προχωρήσουν σε δήλωση της απασχόλησής τους, περισσότεροι

συνταξιούχοι (εκτιμάται ότι απασχολούνται συνολικά 100.000 συνταξιούχοι) είναι αφενός η κατάργηση της μείωσης 30% στη σύνταξη, αφετέρου το γεγονός ότι με δήλωση της εργασίας μαζεύουν εισφορές που θα τους δώσουν μια μικρή προσαύξηση στη σύνταξη και ότι με δήλωση απασχόλησης γλιτώνουν το πρόστιμο της επιστροφής στον ΕΦΚΑ 12 συντάξεων αν πιαστούν να εργάζονται παράνομα.

Οι συνταξιούχοι θα πρέπει να δηλώσουν στην πλατφόρμα τα προσωπικά τους στοιχεία, τον ΑΜΚΑ, και το ΑΦΜ τους ώστε στη συνέχεια ο ΕΦΚΑ να προχωρήσει σε διασταυρώσεις με την Εφορία και το σύστημα Εργάνη για να εξακριβωθεί το είδος της απασχόλησης (μισθωτή εργασία, αυτοαπασχόληση, ελεύθερο επάγγελμα) το ύψος της αμοιβής και ο πόρος που θα πρέπει να εισπραχθεί.

Οι νέες κρατήσεις

Οι συνταξιούχοι που απασχολούνται ως μισθωτοί , θα έχουν κράτηση 10% στην αμοιβή της εργασίας τους.

Αν είναι αυτοαπασχολούμενοι με κύρια και επικουρική ασφάλιση –όπως γιατροί, δικηγόροι και μηχανικοί- θα καταβάλουν στον ΕΦΚΑ τις μηνιαίες τους εισφορές με προσαύξηση 40% (για κύρια και επικουρική).

Όσοι απασχολούνται ως ελεύθεροι επαγγελματίες χωρίς επικουρική ασφάλιση θα καταβάλουν την εισφορά κύριας ασφάλισης με προσαύξηση 50%.

Όσοι δουλεύουν με εργόσημο θα τους παρακρατείται το 10% από την αξία του εργοσήμου κατά την εξαργύρωσή του.

Όσοι αμείβονται με παραστατικά απόδειξης δαπάνης, θα τους κρατείται το 10% επί της αμοιβής του κάθε τίτλου.

Για τους αυτοαπασχολούμενους συνταξιούχους και όσους ασκούν ελεύθερο επάγγελμα, τα έσοδα από την προσαύξηση των εισφορών θα εισπράττονται μέσα από τα μηνιαία ειδοποιητήρια του ΕΦΚΑ.

Για τους μισθωτούς η απόδοση της κράτησης 10% υπέρ του ΕΦΚΑ θα γίνεται μέσω των ΑΠΔ που υποβάλουν οι εργοδότες κάθε μήνα για το προσωπικό που απασχολούν.

Οι συνταξιούχοι που αναλαμβάνουν εργασία σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και είναι κάτω των 62 ετών θα έχουν αναστολή σύνταξης και πλήρη μισθό χωρίς κρατήσεις 10%. Όταν συμπληρωθεί το 62ο έτος, η σύνταξη επαναχορηγείται στο 100% και ο συνταξιούχος θα έχει κράτηση 10% στον μισθό. Το ηλικιακό όριο της αναστολής μπορεί και να αυξάνεται όπως αναφέρει ο νέος νόμος.

Εξαιρούνται από κάθε κράτηση οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι πολύτεκνοι, οι αγρότες συνταξιούχοι του ΟΓΑ που συνεχίζουν την αγροτική δραστηριότητα, οι συνταξιούχοι άλλων ταμείων που ασκούν αγροτική δραστηριότητα από την οποία αποκτούν ετήσιο εισόδημα ως 10.000 ευρώ, οι συνταξιούχοι ειδικών κατηγοριών (ψυχικά ασθενείς, λογοτέχνες, κ.α).

Διόρθωση για τους συνταξιούχους αναπηρίας

Οι συνταξιούχοι αναπηρίας από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο επιτρέπεται να αναλαμβάνουν εργασία με τον νέο νόμο. Ωστόσο, στην εγκύκλιο του ΕΦΚΑ αναφέρεται ότι θα πρέπει πρώτα να παραιτηθούν από την εργασία τους και να ξαναπροσληφθούν ως εργαζόμενοι συνταξιούχοι. Αυτή η αναφορά σημαίνει ότι οι εργοδότες που δεν θέλουν να τους κρατήσουν στην εργασία τους αλλά ταυτόχρονα δεν τους απολύουν για να μην πληρώσουν αποζημίωση, βρήκαν την ευκαιρία να γλιτώσουν τις αποζημιώσεις χωρίς να δεσμεύονται ότι θα τους προσλάβουν μετά τη συνταξιοδότηση. Το υπουργείο Εργασίας θα απαλείψει τη σχετική αναφορά περί παραίτησης από την εργασία, έτσι οι ανάπηροι να συνεχίσουν να εργάζονται χωρίς διακοπή και μετά την αίτηση συνταξιοδότησής τους.

Παραδείγματα

Μέσα από 8 παραδείγματα το Capital.gr παραθέτει όλες τις αλλαγές που τίθενται σε ισχύ για τους συνταξιούχους που εργάζονται.

1. Ελεύθερος επαγγελματίας υποβάλει αίτηση για σύναξη και επιθυμεί να συνεχίσει τη δραστηριότητά του ως συνταξιούχος. Υποβάλλει την αίτηση για σύνταξη και επιλέγει συνέχιση επαγγέλματος με την πρώτη κατηγορία εισφορών. Το ποσό που θα πληρώνει είναι η εισφορά κλάδου σύνταξης της 1ης κατηγορίας (175,83 ευρώ) με προσαύξηση κατά 50% (+87,51 ευρώ), δηλαδή 273,74 ευρώ στο σύνολο για κάθε μήνα που ασκεί τη δραστηριότητά του ως συνταξιούχος.

2. Δικηγόρος ή Μηχανικός που συνταξιοδοτήθηκε το 2023 και συνεχίζει ως αυτοαπασχολούμενος το επάγγελμά του, από 1/1/2024 έχει υποχρέωση σε καταβολή εισφοράς κύριας και επικουρικής ασφάλισης. Επιλέγει την πρώτη κατηγορία εισφορών των αυτοαπασχολουμένων για κύρια και για επικουρική. Το ποσό που θα πληρώνει στον ΕΦΚΑ ως αυτοαπασχολούμενος συνταξιούχος είναι η εισφορά κλάδου σύνταξης της 1ης κατηγορίας (175,83 ευρώ) με προσαύξηση κατά 40% (+70,33 ευρώ), δηλαδή 246,16 ευρώ στο σύνολο και το ποσό της πρώτης κατηγορίας επικουρικής ασφάλισης (44,24 ευρώ) με προσαύξηση 40% (+17,69 ευρώ) δηλαδή 61,93 ευρώ στο σύνολο. Το τελικό ύψος των εισφορών του θα είναι 309 ευρώ, εκ των οποίων τα 221 ευρώ θα τα πλήρωνε έτσι κι αλλιώς λόγω ανάληψης απασχόλησης και τα 88 ευρώ είναι ο καινούργιος ειδικός πόρος υπέρ ΕΦΚΑ που καθιερώνεται με τον νέο νόμο.

3. Συνταξιούχοι μηχανικοί και δικηγόροι που έχουν αναλάβει απασχόληση με έμμισθη σχέση καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές τψν αυτοαπασχολουμένων με βάση την υπαγωγή τους στην ασφάλιση, επιμεριζόμενων μεταξύ εργοδότη και ασφαλισμένου, και επιπλέον πόρο υπέρ Ε.Φ.Κ.Α. ύψους, 7,7% επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και ύψους 40% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κατηγορίας επικουρικής ασφάλισης ο οποίος βαρύνει αποκλειστικά τον ασφαλισμένο.

4. Συνταξιούχος λόγω γήρατος που απασχολείται ως μισθωτός θα καταβάλλει τις ασφαλιστικές εισφορές που προβλέπονται για τους μισθωτούς (6,67% για κύρια ασφάλιση 3% για επικουρική και 2,55% για ασθένεια) και επιπλέον θα έχουν την νέα κράτηση 10% επί των αποδοχών τους ως ειδικό πόσο υπέρ του ΕΦΚΑ.

5. Συνταξιούχος, λόγω γήρατος, προ της 31ης 12.2023, που εισπράττει την σύνταξή του και δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις από την υποχρέωση καταβολής του πόρου, αναλαμβάνει στις 15.01.2024 απασχόληση ασφαλιστέα στον e – Ε.Φ.Κ.Α.Υποχρεούται, να καταβάλλει, μέσω του εργοδότη του, από 15.01.2024 και για όσο συνεχίζει την απασχόληση αυτή, πόρο ποσοστού 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών του.

6. Συνταξιούχος, λόγω γήρατος, προ της 31ης 12.2023, που δεν εισπράττει την σύνταξή του (αναστολή καταβολής της) και δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις από την υποχρέωση καταβολής του πόρου, αναλαμβάνει στις 15.01.2024 απασχόληση ασφαλιστέα στον e -Ε.Φ.Κ.Α. Δεν υποχρεούται, λόγω της αναστολής καταβολής της σύνταξής του, να καταβάλλει, πόρο 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών του.

7. Συνταξιούχος, λόγω γήρατος, εμπίπτει στις εξαιρέσεις από την υποχρέωση καταβολής του πόρου, και αναλαμβάνει στις 15.01.2024 απασχόληση ασφαλιστέα στον e – Ε.Φ.Κ.Α. Δεν υποχρεούται, για όσο διάστημα εμπίπτει στις εξαιρέσεις, να καταβάλει, μέσω του εργοδότη του, πόρο ποσοστού 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών του.

8. Ασφαλισμένος του ΕΦΚΑ, που πληροί τις νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, υπέβαλε στις 10.01.2024 αίτηση απονομής σύνταξης, λόγω γήρατος, χωρίς να διακόψει την ασφαλιστέα απασχόλησή του στον Ε.Φ.Κ.Α. Επιπλέον, δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις από την υποχρέωση καταβολής του πόρου. Υποχρεούται, από 01.02.2024 (ημερομηνία έναρξης καταβολής της αιτούμενης σύνταξης γήρατος) και όσο διαρκέσει η απασχόληση να καταβάλλει, μέσω του εργοδότη του, πόρο ποσοστού 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών του. Εάν τελικά το συνταξιοδοτικό αίτημά του απορριφθεί, το συνολικό ποσό του πόρου που του παρακρατήθηκε και αποδόθηκε στον Ε.Φ.Κ.Α. θα του επιστραφεί ως αχρεωστήτως καταβληθέν.

Διαβάστε ακόμα: