21-latka zatrzymana w Emiratach. "Rozebrana i upokorzona"
Roxanne Hillier
Zaledwie 21-letnia Hillier mieszkała i pracowała w ośrodku nurkowym w Khorfakkan, w emiracie Szardża, od listopada. W połowie maja 2009 r. lokalne władze przeprowadziły nalot na ośrodek, aresztując ją oraz jej szefa pod zarzutem uprawiania pozamałżeńskiego seksu. To, że testy medyczne nie wykazały żadnych dowodów na stosunek seksualny, ani fakt, że Hillier nie była w tym samym pokoju co jej szef w momencie aresztowania, nie miały dla sądu znaczenia. Po krótkim przesłuchaniu, kobieta została skazana na karę więzienia i deportacją, podczas gdy jej szef, obywatel Zjednoczonych Emiratów Arabskich, otrzymał sześciomiesięczny wyrok więzienia. Jej historie opisał serwis Detained in Dubai.
Arabski Półwysep nie jest miejscem dla tych, którzy oczekują od personelu nurkowego dodatkowej uwagi. Tego na własnej skórze doświadczyła Roxanne Hillier, instruktorka nurkowania z Południowej Afryki, która otrzymała karę trzech miesięcy więzienia w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Powodem jej aresztowania była obecność w tym samym pomieszczeniu co jej przełożony oraz zarzut seksu poza związkiem małżeńskim.
Roxanne Hillier, 21-letnia kobieta z Republiki Południowej Afryki, została zatrzymana w niespodziewanych i przerażających okolicznościach, podczas gdy jej “wymarzona praca” w Zjednoczonych Emiratach Arabskich (ZEA) zamieniła się w koszmar.
Hillier pracowała jako ratownik nurkowy w Korr Forkan, naturalnym, głębokowodnym porcie znajdującym się w regionie Sharjah. Miejsce to, z czystymi, błękitnymi wodami i malowniczymi górami, wydawało się być idealnym miejscem do realizacji jej zawodowych marzeń. Jednak to, co miało być spełnieniem marzeń, trwało zaledwie sześć miesięcy.
16 maja 2009 r., Hillier została brutalnie obudzona przez hałasy i krzyki w języku arabskim. Policja wkroczyła do budynku, w którym pracowała i mieszkała. W tym czasie łazienka w jej mieszkaniu gościnnym była nieczynna z powodu naprawy płytek po pęknięciu rury wodociągowej. Po męczącym dniu nurkowania, Hillier zdecydowała się spędzić noc w centrum nurkowym.
Policja wyłamała drzwi do jej pokoju, aresztowała Hillier i siłą zabrała ją do miejscowego szpitala. Tam, w traumatycznym i upokarzającym doświadczeniu, poddano ją inwazyjnym badaniom lekarskim. Dopiero gdy kazano jej podnieść spódnicę, zrozumiała, jakiemu testowi jest poddawana.
Roxanne, pracownica z Emiratów, znalazła się w centrum skandalu, który wywołał falę kontrowersji w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Kobieta została oskarżona o romans ze swoim szefem, znanym jako “MH”, co jest sprzeczne z lokalnymi przepisami Szardży. W kraju tym, niezależnie od pozycji społecznej, niespokrewnieni mężczyźni i kobiety nie mogą przebywać sam na sam, a za cudzołóstwo i seks przedmałżeński grozi kara więzienia.
Podczas przesłuchania, które odbyło się po badaniu lekarskim, Roxanne była poddawana krzykom i naciskom w języku arabskim — języku, którego nie rozumiała. Mimo iż pytania były zadawane po angielsku, nie była pewna, co faktycznie zapisano, ponieważ wszystko było po arabsku. W obliczu ciągłych tortur psychicznych, Roxanne pod przymusem podpisała zeznania napisane w całości po arabsku, nie mając możliwości skorzystania z pomocy prawnika ani wykonania telefonu do czasu podpisania zeznań.
Roxanne Hillier, młoda kobieta skazana za przestępstwo, którego nie popełniła, doświadczyła traumatycznego traktowania w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Władze tego kraju, opierając się na pogłoskach i braku solidnych dowodów, uznały Hillier za winną. Pomimo iż badania medyczne potwierdziły jej niewinność, została ona uwięziona na podstawie oskarżeń rzekomo niezadowolonego biznesmena, a jej doświadczenia obejmowały poniżanie, inwazyjne procedury medyczne i bezprawne uwięzienie.
Roxanne i “MH” zostali uznani za winnych i skazani na kary pozbawienia wolności — ona na 3 miesiące, on na 6 miesięcy. Wyjaśnienie różnicy w karach, jakie otrzymał ojciec Roxanne, było takie, że “MH” otrzymał dłuższy wyrok, ponieważ był żonaty, a Roxanne była samotna. Mimo iż “MH” został później uniewinniony, wyrok Roxanne został podtrzymany. Wypuszczenie jej na wolność przed końcem pełnego terminu wymagało wsparcia i ciężkiej pracy rodziny oraz przyjaciół.
Dopiero 23 lipca Roxanne odzyskała wolność, gdy władca Sharjah ułaskawił ją i uchylił nakaz jej deportacji. Po uwolnieniu, Hillier powróciła do rodziny w Pretorii, gdzie wreszcie mogła odetchnąć z ulgą.
Podczas całego tego okresu, jej ojciec, Freddie Hillier, usiłował nawiązać i utrzymać kontakt z Konsulatem Republiki Południowej Afryki. Początkowo, Konsulat SA wykazywał niewielką inicjatywę w pomocy Roxanne. Jej sytuację dodatkowo pogorszył polityczny konsul, pan Mahadeo, który publicznie zniesławił jej postać. Wszystko zmieniło się, gdy media zaczęły zwracać uwagę na sprawę, a główna partia opozycyjna (Sojusz Demokratyczny) zadała pytania parlamentarne dotyczące braku pomocy ze strony rządu SA. Wówczas, 11 czerwca, Konsulat SA zaangażował się w sprawę.
Roxanne opisała w wywiadzie dla Carte Blanche, że początkowo czuła się opuszczona przez Konsulat SA. Jej ojciec, Freddie, był rozczarowany postępowaniem konsulatu w sprawie jego córki, a zwłaszcza oświadczeniem pana Mahadeo, które zdaniem Freddiego niesłusznie szargało reputację Roxanne. Freddie zażądał formalnego wycofania oświadczenia, które utrzymywało jej wyrok skazujący, twierdząc, że dowody przeciwko Roxanne były przytłaczające, a testy lekarskie wypadły pozytywnie.
W odpowiedzi na kontrowersyjne zwolnienie Roxanne, konsulat Republiki Południowej Afryki (RPA) podjął próbę zadośćuczynienia poprzez napisanie krótkiego listu z przeprosinami. List, składający się zaledwie z czterech zdań, miał przeprosić za “niedogodności i szkody” wynikające z kontrowersyjnych oświadczeń konsulatu.
Jednak Freddie, członek rodziny Roxanne, odmówił przyjęcia przeprosin. Uznał je za niewystarczające i zażądał, aby konsulat całkowicie wycofał swoje wcześniejsze stwierdzenia, uznając je za nieprawdziwe. Freddie domaga się również, aby przeprosiny zostały opublikowane w tej samej gazecie, w której pierwotnie zamieszczono oświadczenia konsula Mahadeo.
Szardża, jeden z siedmiu Emiratów w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, rządzi się prawem opartym na Konstytucji z 1971 roku, która wyznacza szariat jako główne źródło ustawodawstwa. Choć istnieją sądy cywilne do rozstrzygania sporów handlowych i pracowniczych, nie ma konkretnego ustawodawstwa regulującego sądy szariatu. Sądy te mają ograniczoną jurysdykcję do rozpatrywania spraw karnych.
System prawny Szardży pozwala na skazanie bez dowodów, a nawet na uznawanie osoby za winną, mimo istnienia dowodów obalających zarzuty. To budzi pytania o zgodność praktyk sądowych z zasadami szariatu, które wymagają czterech świadków do potwierdzenia oskarżeń o cudzołóstwo, jak to jest zapisane w Koranie.
“Dowód” w sprawie Hillier to jej rzekome przyznanie się do zarzutów. Jednak zeznania były podpisane w stresie, w języku, którego nie rozumiała. Została zmuszona do podpisania dokumentów po arabsku, nie mając pełnej świadomości stawianych jej zarzutów.
Hillier doświadczyła wyraźnej dyskryminacji ze względu na płeć lub narodowość. Jej współoskarżony został uniewinniony z powodu braku dowodów. To prowadzi nas do pytania, czy system prawny sprzyja dyskryminacji, czy może to manipulacja prawem umożliwia dyskryminację.
Równie zaskakujący jest brak wsparcia, jakie Hillier otrzymała ze strony Ambasady RPA. Pomimo ograniczeń, ambasady mają możliwość wpływania na wynik dochodzenia, pisząc pisma do urzędników i zalecając sposób działania. Hillierowie zostali pozostawieni sami sobie, musząc samodzielnie znaleźć prawnika.
Ta historia obnaża brak godności, z jakim system prawny Szardży traktuje swoich oskarżonych. Pozwala na naruszenie praw człowieka, nie zapewniając sprawiedliwości, uczciwości ani możliwości obiektywnej oceny sprawy przez oskarżonego. Hillier, jako bezbronna i niewinna cudzoziemka, była zmuszona do znoszenia nieludzkiego i niesprawiedliwego traktowania, pozostając bezsilna w oczekiwaniu na decyzję sądu, który zadecyduje o jej losie.
Choć Roxanne została zwolniona i wróciła do swojej rodziny, potrzebowała dużo czasu, aby przetworzyć to traumatyczne doświadczenie. Jej historia jest przypomnieniem o istnieniu systemów prawnych, które nie przestrzegają podstawowych praw człowieka, a jej doświadczenie stanowi ostrzeżenie dla innych, którzy mogą znaleźć się w podobnej sytuacji.