Γιατί η Χεζμπολάχ απειλεί την Κύπρο; Απαντούν στη HuffPost αναλυτές και Κύπριοι αξιωματούχοι
Λίβανος 19 Ιουνίου 2024 Υποστηρικτές της Χεζμπολάχ ζητωκραυγάζουν ακούγοντας το διάγγελμα του ηγέτη της οργάνωσης Χασάν Νασράλα
Λίβανος 19 Ιουνίου 2024 Υποστηρικτές της Χεζμπολάχ ζητωκραυγάζουν ακούγοντας το διάγγελμα του ηγέτη της οργάνωσης Χασάν Νασράλα
Οι πολεμικές ιαχές του Χασάν Νασράλα, ηγέτη της σιίτικης και ελεγχόμενης από το Ιράν Χεζμπολάχ («Κόμμα του Θεού (Αλλάχ)») εναντίον της Κύπρου, ότι θα μπορούσε να τη θεωρήσει εμπλεκόμενη στον πόλεμο εάν επιτρέψει στο Ισραήλ να χρησιμοποιήσει τα αεροδρόμια και τις βάσεις της για να εξαπολύσει επιθέσεις εναντίον του Λιβάνου, προκάλεσε αναστάτωση όχι μόνο στην Κυπριακή Δημοκρατία αλλά και στους δυτικούς εταίρους της.
Εύλογα ερωτήματα προκύπτουν όπως, γιατί τώρα, γιατί επελέγη η συγκεκριμένη χρονική στιγμή; Εχει σχέση η συμφωνία ΗΠΑ - Κύπρου για τη θεσμοθέτηση ενός στρατηγικού διαλόγου επί συγκεκριμένων θεμάτων;Οι απειλές αφορούν ειδικά την Κύπρο ή είναι ένα μήνυμα και προς της Ευρώπη;
Επίσης, μπορεί η Κύπρος να διευκρίνισε ότι ο ρόλος της είναι ουδέτερος και αυτός του ειρηνοποιού, αλλά κανείς δεν πρόκειται να τη ρωτήσει εάν έχει αποφασιστεί ότι μέσω αυτής θα μπορούσε να επιτευχθεί επέκταση των πολεμικών συγκρούσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία, άλλωστε οι πρωταίτιοι των επιθέσεων και στις δύο περιπτώσεις συνδέονται μεταξύ τους.
Ακόμη πιο σημαντικό είναι το ερώτημα ποια θα πρέπει να είναι η στάση της Κυπριακής Δημοκρατίας από εδώ και στο εξής.
Σε αυτά τα ζητήματα τοποθετούνται μέσω της HuffPost Greece αναλυτές και διπλωμάτες από την Ελλάδα και την Κύπρο.
*
Διπλωματικές πηγές από την Κύπρο με γνώση του θέματος επεσήμαναν στη HuffPost ότι αν και η απειλή καταδεικνύει την εγγύτητα της Κύπρου και τελικά της ίδιας της ΕΕ στο ταραγμένο περιφερειακό σύστημα της Μέσης Ανατολής, χωρίς να αποκλείεται τίποτε, περιλαμβανομένων και ατυχημάτων, θα πρέπει πάντως να αντιμετωπιστεί με ψυχραιμία και με επίγνωση της δύσκολης θέσης στην οποία βρίσκεται η σιιτική στρατιωτική και πολιτική οργάνωση. Εξ ου και η προσπάθεια εξαγωγής των προβλημάτων αυτών προς δυσμάς, στον κύκλο απειλή / αποτροπή που ακολουθούν τόσο η Χεζμπολάχ, όσο και το Ισραήλ.
Η σαφής διαχρονικά στάση της Λευκωσίας ότι ποτέ δεν εμπλέκεται και δεν προτίθεται να εμπλακεί σε καμία απολύτως περίπτωση σε στήριξη των οποιωνδήποτε στρατιωτικών επιχειρήσεων, στοχεύει τελικά στην ανάδειξη του ουσιαστικού της ρόλου στον ανθρωπιστικό τομέα, ιδιαίτερα με την συμβολή της εφαρμογής του σχεδίου Αμάλθεια στην ανακούφιση του Παλαιστινιακού πληθυσμού στην Γάζα, και τελικά την ανάδειξη της Κύπρου σε υποβοηθητή παροχής ασφάλειας στην περιοχή, ή όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης: μέρος των λύσεων κι όχι των προβλημάτων.
*
Ο κ. Κώστας Υφαντής, Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Διευθυντής του ΙΔΙΣ (Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων) απαντά στο ερώτημα γιατί τώρα οι απειλές της Χεζμπολάχ κατά της Κύπρου εκτιμώντας ότι πρόκειται για μια κίνηση πανικού.
Αρα νομίζω ότι είναι μια κίνηση πανικού από την ηγεσία της Χεζμπολάχ και παράλληλα μια κίνηση προειδοποίησης και όποιον φοβίσει. Γι΄αυτό και απευθύνεται στην Κύπρο, διότι είναι μια μικρή και αδύναμη στρατιωτικά χώρα. Ο Νασράλα επέλεξε τη χώρα που νομίζει ότι είναι ο αδύναμος κρίκος και το πιο πιθανό είναι να φοβηθεί» λέει ο κ. Υφαντής και σχολιάζει την πρώτη αντίδραση της Κυπριακής Δημοκρατίας ως φοβική:
Ωστόσο θεωρεί ότι η τοποθέτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τουλάχιστον σε επίπεδο δηλώσεων είναι ότι καλύτερο θα μπορούσε να περιμένει κανείς.
″Η Κύπρος είναι κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό σημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η Κύπρος και η Κύπρος είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση...οποιαδήποτε απειλή εναντίον ενός από τα κράτη μέλη μας είναι απειλή εναντίον της Ευρωπαϊκής Ένωσης”, δήλωσε την Πέμπτη 20 Ιουνίου 2024 κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις Βρυξέλλες, ο Peter Stano, επικεφαλής εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις εξωτερικές υποθέσεις,προσθέτοντας:
″Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ υποστηρίζει πλήρως την Κύπρο και τη δήλωση του Κύπριου Προέδρου σχετικά με τις απειλές της Χεζμπολάχ. Θα συνεχίσουμε να στεκόμαστε στο πλευρό της Κύπρου και να επιδεικνύουμε αλληλεγγύη, γι′ αυτό και υποστηρίζουμε τη δήλωση του Κύπριου Προέδρου”.
Όμως παρά τις διαβεβαιώσεις το ζήτημα της απειλής παραμένει και ο κ. Υφαντής στο ερώτημα εάν η Χεζμπολάχ έχει τη δυνατότητα να απειλήσει την Κύπρο εκτιμά ότι σε στρατηγικό επίπεδο δεν μπορεί να την απειλήσει, αν και δεν αποκλείει το ενδεχόμενο μεμονωμένων ενεργειών από τζιχαντιστικές, τρομοκρατικές οργανώσεις.
Τέλος, σύμφωνα με τον κ. Υφαντή, οι απειλές της Χεζμπολάχ δεν πρέπει να καθηλώσουν την Κυπριακή Δημοκρατία.
*
Κώστας Μαυρίδης: Μονόδρομος η περαιτέρω ενίσχυση της Κυπριακής Δημοκρατίας
Ο κ. Κώστας Μαυρίδης, Κύπριος Ευρωβουλευτής (ΔΗΚΟ- S&D) και Πρόεδρος της Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο στο Ευρωκοινοβούλιο, υποστηρίζει μεταξύ άλλων ότι οι διεθνείς συνεργασίες της Κύπρου και ιδίως αυτή με τις ΗΠΑ έχουν εξοργίσει όχι μόνο τον ηγέτη της Χεζμπολάχ, αλλά και το τουρκικό καθεστώς. Για τους λόγους αυτούς θεωρεί ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν πρέπει να καθηλωθεί από τις απειλές αλλά να συνεχίσει την εξωστρεφεί πολιτική της γιατί η περαιτέρω ενίσχυση της, όπως λέει, είναι μονόδρομος και μόνο κέρδος μπορεί να της αποφέρει.
*
«Οποιαδήποτε απειλή εναντίον ενός από τα κράτη μέλη μας είναι απειλή εναντίον της Ευρωπαϊκής Ένωσης", δήλωσε την Πέμπτη 20 Ιουνίου 2024 κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις Βρυξέλλες, ο Peter Stano, επικεφαλής εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις εξωτερικές υποθέσεις,
Ο ίδιος κάνει μια αναφορά στις σχέσεις της Κύπρου με το Ισραήλ και τον Αραβικό κόσμο λέγοντας πως τα τελευταία χρόνια, η Κύπρος, ενώ συνεχίζει να διατηρεί καλές σχέσεις με την Παλαιστινιακή Αρχή κι άλλες αραβικές χώρες της περιοχής, έχει ταυτοχρόνως εμβαθύνει σημαντικά τις σχέσεις της με το Ισραήλ σε διάφορους τομείς, που περιλαμβάνουν τον αμυντικό τομέα (π.χ. αγορά εξοπλισμών, στρατιωτικές συνασκήσεις κ.ά.).
Πάντως, όπως λέει «οι μέχρι στιγμής ενέργειες της Χεζμπολάχ στο μέτωπο με το Ισραήλ, επέφεραν αμελητέο κόστος, ενώ η Κύπρος απέκτησε αναβαθμισμένο διακρατικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή».
η πρόσφατη επίσημη συμφωνία Κύπρου-ΗΠΑ για θεσμοθετημένη στρατηγική συνεργασία σε διάφορους τομείς που ουσιαστικά καθιστούν την Κύπρο ως στέρεο συνεργάτη των δυτικών συμφερόντων στην περιοχή της Αν. Μεσογείου, σίγουρα δεν άρεσε στη Χεζμπολάχ.
Η Κυπριακή Δημοκρατία επιμένει ότι δεν εμπλέκεται απολύτως με κανένα τρόπο στις πολεμικές συρράξεις και ότι ο ρόλος της εκδηλώνεται, μέσα από διπλωματικές και ανθρωπιστικές πρωτοβουλίες, όπως τον ανθρωπιστικό διάδρομο Αμάλθεια, πράγμα που αναγνωρίζεται όχι μόνο από τον αραβικό κόσμο, αλλά από το σύνολο της διεθνούς κοινότητας. Προς τούτο, θετική και ξεκάθαρη ήταν η πολιτική στήριξη της ΕΕ προς την Κύπρο στο ρόλο της καθώς και μετά τις απειλές».
Το ευρύτερο γεωπολιτικό παιγνίδι αντιπαλότητας και η συνεργασία ΗΠΑ - Κύπρου
«О— О§ОµО¶ОјПЂОїО»О¬П‡ ОµОЇОЅО±О№ ПЂО±ПЃО±ОєПЃО±П„О№ОєО® ОїПЃОіО¬ОЅП‰ПѓО· ПЂОїП… ОґПЃО± ПѓП„Ої О›ОЇОІО±ОЅОї П‰П‚ ПЂО±ПЃО±ПѓП„ПЃО±П„О№П‰П„О№ОєПЊ ПЊПЃОіО±ОЅОї П„ОїП… О™ПЃО¬ОЅ О±ПЂПЊ П„Ої ОїПЂОїОЇОї ОµО»ООіП‡ОµП„О±О№ ОєО±О№ П„ПЃОїП†ОїОґОїП„ОµОЇП„О±О№В» П…ПЂОµОЅОёП…ОјОЇО¶ОµО№ Ої ОљПЌПЂПЃО№ОїП‚ О•П…ПЃП‰ОІОїП…О»ОµП…П„О®П‚ ОєО±О№ ПѓП…ОЅОµП‡ОЇО¶ОµО№ ОµОѕО·ОіПЋОЅП„О±П‚ ПЊП„О№ П„Ої О™ПЃО¬ОЅ ОІПЃОЇПѓОєОµП„О±О№ ПѓОµ ООЅО± ”ορκισμОνο” ПЂПЊО»ОµОјОї ОєО±П„О¬ П„П‰ОЅ О—О О‘ ОєО±О№ П„ОїП… О™ПѓПЃО±О®О». ОЈП„ОїОЅ ПЂПЊО»ОµОјОї О™ПѓПЃО±О®О»-О§О±ОјО¬П‚, О· О±ОЅОёПЃП‰ПЂО№ПѓП„О№ОєО® ОєО±П„О±ПѓП„ПЃОїП†О® О±ПЂПЊ П„О№П‚ О±ПЂПЋО»ОµО№ОµП‚ О±ОёПЋП‰ОЅ ОёП…ОјО¬П„П‰ОЅ ОєО±О№ Ої ОєОЇОЅОґП…ОЅОїП‚ О»О№ОјОїОєП„ОїОЅОЇО±П‚, ОµОЇП‡О±ОЅ ОµПЃОіО±О»ОµО№ОїПЂОїО№О·ОёОµОЇ ПѓП„ОїОЅ ПЂО±ПЃО¬О»О»О·О»Ої ”πόλεμο” П„О·П‚ ПЂПЃОїПЂО±ОіО¬ОЅОґО±П‚.
«ОЈОµ О±П…П„О¬ ПЂПЃОїПѓП„ООёО·ОєОµ О· ПЂПЃПЊПѓП†О±П„О· ОµПЂОЇПѓО·ОјО· ПѓП…ОјП†П‰ОЅОЇО± ОљПЌПЂПЃОїП…-О—О О‘ ОіО№О± ОёОµПѓОјОїОёОµП„О·ОјООЅО·В ПѓП„ПЃО±П„О·ОіО№ОєО® ПѓП…ОЅОµПЃОіО±ПѓОЇО± ПѓОµ ОґО№О¬П†ОїПЃОїП…П‚ П„ОїОјОµОЇП‚ ПЂОїП… ОїП…ПѓО№О±ПѓП„О№ОєО¬ ОєО±ОёО№ПѓП„ОїПЌОЅ П„О·ОЅ ОљПЌПЂПЃОї П‰П‚ ПѓП„ОПЃОµОї ПѓП…ОЅОµПЃОіО¬П„О· П„П‰ОЅ ОґП…П„О№ОєПЋОЅ ПѓП…ОјП†ОµПЃПЊОЅП„П‰ОЅ ПѓП„О·ОЅ ПЂОµПЃО№ОїП‡О® П„О·П‚ О‘ОЅ. ОњОµПѓОїОіОµОЇОїП…В».
Τώρα, πέραν από τον οργισμένο ηγέτη της Χεζμπολάχ, στους οργισμένους πρέπει να είναι και το τουρκικό καθεστώς. Συνεπώς, η περαιτέρω ενίσχυση της Κυπριακής Δημοκρατίας πρέπει να είναι μονόδρομος γιατί παράγει "διπλό" κέρδος.
«Εάν δεν σπάσεις αυγά ομελέτα δεν γίνεται»
Χωρίς συμμαχίες, αμυντικές και πολιτικές συνεργασίες που αναπόφευκτα δημιουργούν αντιδράσεις, ουσιαστικά οφέλη δεν μπορεί να υπάρξουν. Άλλωστε, όταν πριν δεκαετίες, η Τουρκία είχε τον ρόλο πλήρους εξυπηρέτησης των αμερικανικών συμφερόντων στην περιοχή, είμασταν οι χαμένοι.
Τώρα, πέραν από τον οργισμένο ηγέτη της Χεζμπολάχ, στους οργισμένους πρέπει να είναι και το τουρκικό καθεστώς. Συνεπώς, η περαιτέρω ενίσχυση της Κυπριακής Δημοκρατίας πρέπει να είναι μονόδρομος γιατί παράγει ”διπλό” κέρδος: Η Κύπρος κερδίζει εκείνο που δεν κερδίζει ο τουρκικός επεκτατισμός και ο συνεχιζόμενος Αττίλας» καταλήγει ο κ. Μαυρίδης.
*
Χρήστος Ζιώγας: Η απειλή της Χεζμπολάχ ως ευκαιρία για την Κύπρο
«Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει κάνει τη σωστή επιλογή στην εξελισσόμενη σύγκρουση, οφείλει όμως με πραγματισμό να μεγιστοποιήσει τα οφέλη από την συγκεκριμένη στρατηγική της επιλογή και η οποία προφανώς ενέχει και τον κίνδυνο που εν είδει απειλής εκστόμισε ο ηγέτης της Χεζμπολάχ»
Ο ίδιος εκτιμά ότι με την απειλητική του δήλωση ο Νασράλα θέλει να αποτρέψει την περίπτωση χρήσης βάσεων ή του κυπριακού εναέριου χώρου από τις αεροπορικές δυνάμεις του Ισραήλ.
«РћР€РџвЂ¦РћР…О±П†ПЋП‚, П„Ої ПѓПЌОјП†П‰ОЅОї ПѓП„ПЃО±П„О·ОіО№ОєО®П‚ ПѓП…ОЅОµПЃОіО±ПѓОЇО±П‚ ПЂОїП… П…ПЂООіПЃО±П€Оµ О· ОљП…ПЂПЃО№О±ОєО® О”О·ОјОїОєПЃО±П„ОЇО± ОјОµ П„О№П‚ О—ОЅП‰ОјООЅОµП‚ О ОїО»О№П„ОµОЇОµП‚ ПѓП…ОЅО№ПѓП„О¬ О±ОЅО±ОјП†О№ПѓОІО®П„О·П„О± ОїПЃОёО® ПѓП„ПЃО±П„О·ОіО№ОєО¬ ОµПЂО№О»ОїОіО®, О±О»О»О¬ О±ОЅО±ОјОµОЅПЊОјОµОЅОї О®П„О±ОЅ ОЅО± ПЂПЃОїОєО±О»ОПѓОµО№ П„О· ОґП…ПѓО±ПЃОПѓОєОµО№О± П„О·П‚ О§ОµО¶ОјПЂОїО»О¬П‡ ОєО№ О¬О»О»П‰ОЅ ОґПЃПЋОЅП„П‰ОЅ ПѓП„О·ОЅ ПЂОµПЃО№ОїП‡О®В» П„ОїОЅОЇО¶ОµО№.
Όσον αφορά στην απάντηση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας ότι : «Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι μέρος του προβλήματος (…) αλλά μέρος της λύσης» και η επισήμανση του ανθρωπιστικού ρόλου της Κύπρου στον πόλεμο στη Γάζα, ο κ. Ζιώγας σχολιάζει ότι αυτή δεν είναι, παρά τα λεγόμενά του Κύπριου προέδρου, καθολικά αποδεκτή.
Επ’ αφορμή της απειλητικής δήλωσης του ηγέτη της Χεζμπολάχ θα μπορούσε να τεθεί με αξιώσεις από την πολιτική ηγεσία η απαίτηση για την αναβάθμιση του ρόλου της ΕΕ στην διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού Ζητήματος.
Ο κ. Χρήστος Ζιώγας επισημαίνει ότι η Κύπρος έχει το δικό της πρόβλημα, που συνίσταται στην τουρκική εισβολή και κατοχή του 37% του εδάφους της, και όπως λέει «από την προαναφερθείσα απόφασή της, να ταχθεί με το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, πρέπει να αποκομίσει οφέλη που να αφορούν το δικό της πρόβλημα κι όχι απλώς να εξυπηρετήσει συγκυριακά τα συμφέροντα της Δύσης, αλλά η τωρινή της στάση να επηρεάσει ευμενώς και έμπρακτα το Κυπριακό Ζήτημα».
Ο ίδιος υπογραμμίζει την ανάγκη η Κύπρος ως μέλος της ΕΕ να φέρει την εκπεφρασμένη απειλή της Χεζμπολάχ στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ‒27-28 Ιουνίου 2024‒, επιζητώντας απόφαση υποστήριξής της στην απευκταία περίπτωση που υλοποιηθεί η απειλή.