Steeds meer tandpastavergiftigingen bij kinderen: zo gevaarlijk is fluoride
Steeds meer tandpastavergiftigingen bij kinderen: zo gevaarlijk is fluoride
Kijk uit met tandpasta bij kinderen. Het Nationaal Vergiftiging Informatie Centrum (NVIC) krijgt steeds vaker meldingen binnen over kinderen die te veel tandpasta hebben ingeslikt. Ze krijgen dan een te hoge dosis fluoride binnen en dat kan levensgevaarlijk zijn.
Volgens toxicoloog Antoinette van Riel van UMC Utrecht gaan de meldingen zowel over tandpasta voor kinderen als voor volwassenen. In 2021 ontving het NVIC nog 285 meldingen. Vorig jaar waren dat er 301. "Vaak zetten kinderen de tube tandpasta aan hun mond als hun ouders even niet opletten. Het gaat dus echt om ongelukjes en niet om incidenten tijdens het 'gewone' tandenpoetsen", vertelt Van Riel.
Bij een fluoridevergiftiging kunnen kinderen last krijgen van hun darmen, hoewel die klachten meestal mild blijven. "Een enkele keer eten kinderen een hele tube op, in dat geval is het zaak om de calciumniveaus in het bloed zo snel mogelijk te verhogen." Andere gevolgen kunnen zijn dat het hart minder snel gaat kloppen of er kunnen spiertrillingen ontstaan. Als een kind ongeveer een kwart tube normale tandpasta in één keer heeft gegeten, is het noodzaak om een arts te bellen.
Wat is fluoride?
Fluoride is een mineraal waarvan het lichaam niet veel nodig heeft. Fluoride zit in tanden en botten. "Fluor in pure vorm is een giftig gas." In voeding en tandpasta is fluor altijd gebonden aan een andere stof, zoals natrium of calcium. "Het is dan niet meer giftig en heet fluoride", zegt het Voedingscentrum.
Melk of vla tegen vergiftiging
Om vergiftiging te voorkomen kan je jouw kind melk of andere zuivelproducten zoals vla geven. "In melk zit calcium en dat bindt goed aan het fluoride dat in tandpasta zit. Helemaal als een kind tandpasta voor volwassenen opheeft, waar meer dan 3 keer zoveel fluoride in zit als kindertandpasta," zegt Van Riel.
De vijf cosmeticaproducten met het hoogste aantal meldingen in 2023:
- Tandpasta (301)
- Parfum (144)
- Nagellakremover (140)
- Zeep (99)
- Haarlotion (98)
Bron: NVIC
De functie van fluoride
Maar waarom zit er eigenlijk fluoride in onze tandpasta? "Fluoride wordt gebruikt om het zuur in je mond te neutraliseren en is goed voor je gebit," zegt tandarts Wouter Vriesman. "Wanneer je suikers eet, worden die door bacteriën in de tandplak omgezet in zuren. En die tasten onze tanden aan. Hoe minder zuur, hoe beter voor je gebit."
Door de zuurstoten daalt de pH-waarde in je mond. "Fluoride zorgt ervoor dat die waarde weer 0 wordt en dus minder zuur." Maar te veel fluoride is giftig. "Dat geldt vooral voor kinderen. Daarom moet je kinderen ook nooit volwassenentandpasta geven, maar kindertandpasta. Daar zit namelijk minder fluoride in."
Helemaal geen fluoride meer gebruiken is ook geen optie. "Dan wordt je gebit echt gatenkaas. Ik heb ook weleens alternatieve ouders in mijn praktijk die geen fluoride geven aan kinderen. Nou, die hebben echt een slechter gebit."