Nederland had in tweede kwartaal 6 dagen kunnen draaien op weggegooide groene stroom

Nederland had in tweede kwartaal 6 dagen kunnen draaien op weggegooide groene stroom

In Nederland wordt zoveel groene stroom opgewekt met zonnepanelen en windturbines, dat de prijs van elektriciteit steeds vaker negatief is en wind- en zonneparken worden uitgeschakeld. In de afgelopen drie maanden ging hierdoor 1.700 gigawattuur aan groene stroom verloren, net zoveel als heel Nederland in zes dagen verbruikt. Daarmee hadden we 350 miljoen kuub aardgas kunnen besparen.

Dat blijkt uit de maandcijfers van Energieopwek.nl, een samenwerking van het Nationaal Klimaat Platform met EnTranCe/Hanzehogeschool Groningen, Tennet en Gasunie.

Meeste zonne-energie

In de afgelopen maand juni groeide de productie van hernieuwbare energie met 9 procent ten opzichte van vorig jaar. Dat kwam vooral doordat er sindsdien meer windmolens staan. Op land wekten die 15 procent meer energie op, op zee zelfs 35 procent. Van alle verbruikte energie is 20 procent elektriciteit. In totaal was bijna tweederde (64 procent) van alle Nederlandse stroom die in juni werd opgewekt groen. Vorig jaar was dat nog 56 procent. Zonnepanelen hadden hierin het grootste aandeel: 38,1 procent. Dat is net zoveel als vorig jaar, maar dat kwam omdat het de afgelopen maand minder zonnig was dan tijdens de hittegolf in 2023.

Overschotten nemen toe

Omdat de capaciteit van wind- en zonne-energie blijft toenemen, zijn er steeds vaker overschotten aan groene stroom. Vooral op zonnige en winderige dagen in het weekeinde, als de vraag laag is. De overschotten zullen de komende jaren alleen maar toenemen, alleen al omdat er tientallen gigawatts aan nieuwe windparken op zee bijkomen. Door overbelasting en capaciteitstekorten op het elektriciteitsnet (netcongestie) en door minder vraag, kan deze stroom niet altijd aan bedrijven en andere afnemers geleverd worden. Exporteren naar het buitenland, wat we nu vaak doen, wordt minder makkelijk omdat andere Europese landen zelf ook meer groene stroom opwekken.

Vaker negatieve stroomprijzen

Op dat soort momenten is de stroomprijs negatief. Dit jaar was dat al 286 uur het geval. Ter vergelijking: in heel 2023 was de stroomprijs 372 uur negatief. Producenten zetten dan hun panelen uit of hun turbines stil, omdat ze er geen geld mee kunnen verdienen of het net hun geleverde stroom niet aan kan. Zolang die groene stroom niet opgeslagen kan worden in batterijen of waterstof, wordt die dus niet ‘geoogst’ en weggegooid.

Zes dagen aan stroom weggegooid

Energieopwek heeft berekend dat in de afgelopen drie maanden, elke keer dat de prijzen negatief waren, er 6 gigawatt aan windmolens en zonnepanelen werd uitgezet. Dat betekent dat er in die maanden voor 1.700 gigawattuur aan groene stroom is weggegooid. Ter vergelijking: het totale stroomverbruik van Nederland is ongeveer 300 gigawattuur per dag, dus het land had er bijna zes dagen op kunnen draaien. Met die stroom hadden ook gascentrales minder vaak hoeven draaien en zou in het tweede kwartaal 350 miljoen kuub aardgas zijn bespaard.