Od dziś stare auta nie mogą wjeżdżać do centrum Warszawy. Sprawdzamy, jak wyglądają kontrole

Straż miejska już dziś prowadziła kontrole na granicy Strefy Czystego Transportu w Warszawie

Od dziś do centrum Warszawy nie mogą wjeżdżać samochody na benzynę starsze niż 27 lat oraz te z silnikiem diesla w wieku ponad 19 lat. Nie dotyczy to kierowców płacących podatki w stolicy, seniorów, osób z niepełnosprawnościami i właścicieli aut zabytkowych. W Warszawie zaczęła właśnie działać pierwsza w Polsce Strefa Czystego Transportu. Ruszyły też kontrole policji i straży miejskiej. Sprawdzamy, jak to działa.

• Sprawdzaniem, czy auto może wjechać do Strefy Czystego Transportu, zajmuje się policja i straż miejska. Mundurowi z tej drugiej formacji mają do dyspozycji specjalną kamerę, z której obraz trafia do systemu i od razu wiedzą, które auto trzeba zatrzymać
• Strażnicy tłumaczą, że formalnie musi im towarzyszyć ktoś z Zarządu Dróg Miejskich. Przedstawiciele ZDM wyjaśniają, że tak będzie tylko na początku, by uniknąć problemów technicznych. W przyszłości cały ciężar kontroli spadnie na mundurowych
• Stołeczny ratusz i służby zgodnie zapewniają, że na razie, przez kilka tygodni, będą tylko pouczenia i działania edukacyjne. W przyszłości jednak za bezprawny wjazd do Strefy grozi 500 zł mandatu
• Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Onetu

Pierwsza w Polsce Strefa Czystego Transportu obejmuje większość warszawskiego Śródmieścia i fragmenty dzielnic ościennych. Łącznie to 37 km kw.., czyli bisko 7 proc. powierzchni stolicy. Na tym obszarze ograniczony został wjazd pojazdów emitujących najwięcej trujących spalin. Zgodnie z założeniami projektu, dzięki temu w mieście ma zmniejszyć się ilość zanieczyszczeń powietrza i poprawić się stan zdrowia jego mieszkańców.

Stare auta nie mogą wjeżdżać do centrum stolicy

Zgodnie z nowymi przepisami, do Strefy Czystego Transportu nie mogą wjeżdżać auta z silnikiem benzynowym (w tym LPG), starsze niż 27 lat lub niespełniające normy Euro 2 oraz pojazdy z silnikiem diesla (w tym LPG), starsze niż 19 lat lub niespełniające normy Euro 4. Są jednak wyjątki. Ograniczenia nie obejmują mieszkańców stolicy rozliczających w niej podatki, osób z niepełnosprawnością, seniorów w wieku powyżej 70 lat oraz właścicieli pojazdów zabytkowych. Kierowcy z tych grup mogą nadal poruszać się samochodem po jej obrębie, niezależnie od tego, jaki pojazd posiadają.

Co ważne, osoby, których dotyczy wyjątek i chcą z niego skorzystać, powinny mieć specjalną naklejkę na przednią szybę pojazdu. Wniosek o jej wydanie można złożyć w siedzibie Zarządu Dróg Miejskich (został uruchomiony specjalny punkt stacjonarny przy ul. Chmielnej 124), ale także przez intrernet — na stronie SprawdzSCT.zdm.waw.pl. Panel pozwala od razu na sprawdzenie, czy dany pojazd potrzebuje w ogóle mieć taką naklejkę.

Jak informuje stołeczny ratusz, Strefa Czystego Transportu będzie kontrolowana wyrywkowo przez policję i straż miejską, wspierane przez system nadzoru elektronicznego. Oznacza to, że nie będzie punktów kontrolnych czy szlabanów na granicach strefy, a ruch w jej obrębie odbywać się będzie normalnie. O zbliżaniu się do granic SCT informują stosowne znaki drogowe.

Kontrole trwają już od dziś. Jak wyglądają w praktyce? — Rzeczywiście dziś jeden patrol straży miejskiej prowadzi już taką kontrolę, z użyciem specjalnej kamery. Jest ona mobilna, więc funkcjonariusze będą się zapewne przemieszczać. Na razie kamera jest jedna, ale być może w przyszłości będzie ich więcej — mówi nam Monika Beuth, rzeczniczka Urzędu m.st. Warszawy.

Stare samochody "wyławia" specjalna kamera

— Na miejscu kontroli są dwa samochody — straży miejskiej i Zarządu Dróg Miejskich. To specjalista z ZDM ustawia kamerę, która jest podłączona do systemu. Ten zaś sczytuje online, czy dany samochód — w uproszczeniu — świeci się na zielono, a więc może wjechać do strefy lub na czerwono, co oznacza, że ma zakaz. W tym drugim przypadku patrol straży miejskiej zatrzymuje ten samochód i przeprowadza interwencję. Natomiast kamera należy do ZDM i to ta instytucja ją obsługuje — podkreśla w rozmowie z Onetem Jerzy Jabraszko z referatu prasowego Straży Miejskiej m.st. Warszawy.

Strefa Czystego Transportu - granice

— Bo my nie mamy formalnie możliwości tak po prostu zatrzymania do wyrywkowej kontroli pojazdu w ruchu. To może zrobić tylko policja. Dlatego musimy mieć obok naszego patrolu kogoś z ZDM, z uruchomioną kamerą i to on sprawdza w systemie, jaki jest rok produkcji danego samochodu. Dlatego ważna jest współpraca straży miejskiej z ZDM-em, bo to on posiada odpowiedni sprzęt, by od razu zweryfikować to w systemie — dodaje Jerzy Jabraszko.

ZDM tłumaczy jednak, że tak będzie tylko na początku. — Właściwie formalnie my na miejscu takiej kontroli nie jesteśmy potrzebni. Owszem, dziś stoimy z patrolem straży miejskiej, której to formacji tę kamerę kupiliśmy, żeby nie było technicznych problemów. Ta kamera z odległości 200-300 m skanuje tablice rejestracyjne i strażnik ma na laptopie w radiowozie od razu informację, że pojazd na danych numerach spełnia bądź nie spełnia wymogów do wjechania do strefy. Na tej podstawie może zatrzymać dany samochód do kontroli — tłumaczy w rozmowie z Onetem Jakub Dybalski, rzecznik ZDM.

— Kiedy testowaliśmy tę kamerę parę tygodni temu w godzinach szczytu w Al. Jerozolimskich, wyszło nam, że auto, które nie spełnia wymogu wjazdu do Strefy, trafia się raz na 7-8 minut. Dzięki temu strażnicy nie sprawdzają nikogo na ślepo, tylko od razu wiedzą, kogo zatrzymać — podkreśla rzecznik. — Natomiast kontrolą formalnie zajmuje się właśnie straż miejska i policja. Zresztą, przy każdej innej kontroli, mają oni prawo sprawdzić, czy dany pojazd może wjeżdżać do Strefy, czy nie. Jeżeli nie, mogą wypisać za to mandat — dodaje Dybalski.

Na razie nie będzie mandatów

O sposób działania pytamy również policję. — Nasi funkcjonariusze będą działać w tej kwestii na ogólnych zasadach, czyli reagować na te wykroczenia, jak na wszystkie inne. Został wprowadzony nowy znak, który znalazł się już w katalogu i będziemy go traktować, jak inne znaki. Mówiąc najprościej, jeżeli policjanci zauważą w obszarze Strefy Czystego Transportu jakiś stary samochód, będą weryfikować, czy ma on prawo się w jej obrębie znaleźć — tłumaczy podinsp. Robert Szumiata, rzecznik Komendy Stołecznej Policji.

Strefa Czystego Transportu już działa

Co ważne, na razie kierowcy mają nie być karani. W tej kwestii służby są zgodne. — Mamy umowę ze strażą miejską i policją, że na początku obowiązywania Strefy nie będzie mandatów ani kar, ponieważ chcemy, by mieszkańcy czy osoby przyjezdne oswoiły się z nią. To jest nowość, projekt pilotażowy, w związku z tym prezydent Rafał Trzaskowski zapowiedział, że pierwsze tygodnie będą przede wszystkim edukacyjne. Będą rozdawane ulotki i będziemy informować o obowiązywaniu Strefy. Zależy nam na wyjaśnieniu kierowcom, po co ona to jest i dlaczego jest tak ważna — podkreśla Monika Beuth.

Generalnie w przyszłości mandat za bezprawny wjazd na teren SCT wyniesie 500 zł. — Trzeba podkreślić, że zgodnie z przepisami, każda osoba, której pojazd jest wyłączony z możliwości wjazdu do Strefy, ma możliwość czterech wjazdów bez kary — niezależnie od powodów tych wjazdów. Należy też dodać, że mandatu nie dostaje się za brak naklejki, tylko za brak uprawnień do wjechania do strefy. To nie działa tak, jak winiety — zaznacza rzeczniczka.

Stołeczni urzędnicy szacują, że ok. 97 proc. pojazdów poruszających się obecnie po ulicach Warszawy spełnia wymogi SCT z pierwszego etapu, który potrwa od 1 lipca 2024 do 31 grudnia 2025. W efekcie wprowadzenia Strefy prognozowany jest znaczny spadek emisji szkodliwych substancji – tlenków azotu o 11 proc., a pyłów zawieszonych o 20 proc.

Dowiedz się jeszcze więcej. Sprawdź najnowsze newsy i bądź na bieżąco