Osman MÜFTÜOĞLU Yaşlanmaktan değil ihtiyarlamaktan korkun
Osman MÜFTÜOĞLU
“Yaşlanma sanatı” son yıllarda en çok ilgi duyduğum sağlıklı yaşam alanlarından biri.
Bu yeni ve farklı bir sanat dalı! Zira dünyanın hemen her ülkesinde olduğu gibi bizde de toplumsal yaşlanma giderek büyüyen ve derinleşen bir alan. Uzun süredir hazırlığını sürdürdüğüm ve yakında kitapçı vitrinlerinde sizinle buluşacak olan yeni kitabıma hazırlık yaparken yaşlanmayla ilgili yüzlerce kitap binlerce makale okudum. Samimiyetle belirteyim, bu kitap ve makalelerin içinde beni en çok etkileyen Dr. Daniel J. Levitin’in “Başarılı Yaşlanma - Tellekt Yayınları” kitabı oldu.
İtiraf edeyim, 70’li yaşların ilk virajını dönmeye hazırlandığım bugünlerde haklı olarak yaşlılık meselesine ben de olması gerekenden biraz daha kafa patlatıyorum. Zira yaşlılığı nasıl karşılayacağımı merak ediyor, sağlıkla yaşlanmayı nasıl başaracağımı, nasıl iyi bir iyi yaşlanma ustası olacağımı ben de ciddi ciddi düşünüyorum. Ama hemen belirteyim yaşlanmaktan asla korkmuyorum. Ayrıca yaşlanmayı bir ihtiyarlık halinden çok daha farklı bir perspektifle gördüğümü de çok iyi biliyorum. Eğer siz de benim ve Dr. Levitin gibi yaşlıları “toplumsal bir yükten ziyade bir mükemmel bilgelik ve tecrübe kaynağı olarak” görür ve yaşlanmayı “bir son çizgi değil bir doruk noktası olarak” kabul etme durumunda olursanız yaşlanmaktan siz de korkmazsınız.
Önerim şudur: Eğer daha iyi yaşlanmak istiyorsanız “longevity” konusunda daha çok bilgilenmeye gayret edin ve bu alandaki gelişmeleri daha bir dikkatle takip edin. İsterseniz gelin şimdi o bilgilerden bazılarını kısa başlıklar halinde sizlerle paylaşalım.
Yaşlanmaktan değil ihtiyarlamaktan korkun
İYİ HABER 1
ALZHEİMER’A MECBUR DEĞİLSİNİZ
Oxford Üniversitesi’nde yapılan yeni bir araştırma yaşam tarzınızda erken yaşlarda oluşturulabileceğiniz doğru bazı stratejiler sayesinde genetik eğiliminiz yüksek olsa bile Alzheimer’a yakalanma ihtimalinizi önemli ölçüde azaltabileceğinizi gösteriyor. Özellikle 50’li yaşlar sonrasında “vegan ağırlıklı bir beslenme tarzını, minimal işlenmiş gıdalarla birleştirebilir, şeker ve beyaz undan uzak kompleks karbonhidratlardan oluşmuş, hayvansal protein yükü sınırlı ve sağlıklı yağlar içeren Omega 3 zengini bir beslenme planını, probiyotikler, antioksidanlar, vitamin ve minerallerden zengin bir gıda tercihi ve her gün tekrarlanan 30 dakikalık ılımlı bir egzersiz planıyla birleştirebilirseniz” Alzheimer’la mücadelede önemli bir avantaj yakalayabiliyorsunuz.
İYİ HABER 2
UYKU DERİNLEŞTİKÇE BELLEK GÜÇLÜ KALIYOR
Yine Oxford Üniversitesi’nde yapılan bir başka çalışmada uykunun süresi ve yapılanması kadar derin uyku fazlarının düzenliliği ve yoğunluğunun da bunama ile mücadelede önemli bir ayrıntı olduğu net ve açık olarak gösterildi.
Yaşlanmaktan değil ihtiyarlamaktan korkun
İYİ HABER 4
GÜÇLÜ BİR BELLEK İÇİN ÖĞRENMEYE DEVAM EDİN
Eğer yaşa bağlı bellek sorunlarıyla daha başarılı bir mücadele yürütmek istiyorsanız “okulda kalın! Öğrenciliğinizi devam ettirin ve öğrenmeyi sakın bırakmayın”. Epigenetik saat üzerine yapılan yeni bir araştırma, düzenli öğrenme gayreti içerisinde bulunan yaşlıların bellek kaybına karşı daha dirençli olabileceklerini gösterdi.
İYİ HABER 5
KALİTELİ UYKU ÖMRÜ UZATIYOR
Sağlıklı herkesin her yaşta ama özellikle 60’lı yaşlardan sonra günde en az 6 en çok 9 saatlik bir zaman dilimini biyolojik ritme de dikkat ederek kaliteli ve yeterli bir uykuya ayırması iyi yaşlanmanın vazgeçilmezlerinden biri.
HATIRLATMA
C VİTAMİNİ AZALINCA NELER OLUYOR?
- Bağışıklık zayıflıyor.
- Diş eti kanıyor, iltihaplanıyor.
- Ciltte mor lekeler oluşuyor.
- Kansızlık olabiliyor.
- Cilt erken kırışıyor.
- Eklem ve kas ağrıları başlıyor.
- Yorgunluk gelişiyor.
- Gut atakları sıklaşıyor.
- Kan yağları artıyor.
- Demir emilimi azalıyor.
- Bellek zayıflıyor.
KISA BİLGİ
KEMİK DOSTU 5 DESTEK
BİR: D vitamini
İKİ: K2 vitamini
ÜÇ: Kollajen
DÖRT: Kalsiyum
BEŞ: Magnezyum
KESİP SAKLAYIN
BU RAKAMLAR ÖNEMLİ
Sadece boy, kilo, bel çevresi ve kan basıncı rakamlarınızı ezbere bilmeniz yeterli değil. Sağlıklı bir ömür sürmek ve kronik hastalıklardan uzak kalmak istiyorsanız biyokimyanızla ilgili bazı rakamları da ezberleyip aklınızda tutmanız lazım. O rakamların en önemlileri şunlar...
İLK 5
- BİR D VİTAMİNİ: 50’nin üzerinde tutulmalı.
- İKİ FERRİTİN: 50-100 arasında tutulmalı (kadın).
- ÜÇ B12: 600’ün altına düşmemeli.
- DÖRT FOLAT: 15’ten yüksek olmalı.
- BEŞ MAGNEZYUM: Üst sınıra yakın olmalı (örn > 2.6).
Yaşlanmaktan değil ihtiyarlamaktan korkun
İKİNCİ 5
- BİR HbAlc: 5.5’tan küçük olmalı.
- İKİ GLUKOZ (AÇLIK): 100’den küçük olmalı.
- ÜÇ İNSÜLİN (AÇLIK): 5’ten küçük olmalı.
- DÖRT İNSÜLİN DİRENCİ: 2’den küçük olmalı.
- BEŞ HDL: 45’ten yüksek 80’den düşük olması ideal.
ÜÇÜNCÜ 5
- BİR TRİGLİSERİT: 150 üst sınır olmalı.
- İKİ GGT: 16’dan az olmalı.
- ÜÇ ÜRİK ASİT: 5’ten az olmalı.
- DÖRT SEDİMANTASYON: 20’den küçük olmalı.
- BEŞ CRP: O’a yakın olmalı.