Nutri-Score vindt melk voortaan een drank
Nutri-Score vindt melk voortaan een drank
De Belgische zuivelsector is niet te spreken over de aanpassingen aan de Nutri-Score. Sinds begin dit jaar is de rekenmethode veranderd waardoor bijvoorbeeld volle melk een score C krijgt toebedeeld, net als cola light. “Wij pleiten ervoor om voedingsmiddelen niet te beoordelen louter op basis van een selectie van nutriënten, maar om met een holistische kijk het totale gezondheidseffect in rekening te nemen”, aldus de Belgische Confederatie Zuivel (BCZ).
De Nutri-Score wordt berekend volgens een bepaald algoritme op basis van de samenstelling van een voedingsmiddel. Daarbij wordt rekening gehouden met positieve componenten, namelijk met vezels, eiwitten, fruit, groenten en peulvruchten, maar ook met voedingsstoffen die beperkt moeten worden, zijnde energie, verzadigde vetten, suikers en zout. Hoe meer aan te moedigen voedingsbestanddelen en hoe minder te beperken voedingsstoffen in het voedingsmiddel, hoe meer kans op een Nutri-Score A of een Nutri-Score B.
De Nutri-Score vergelijkt voedingsmiddelen binnen een bepaalde productgroep: graanproducten met graanproducten, een zuivelproduct met een zuivelproduct en pizza’s met pizza’s. Een doosje kerstomaten vergelijken met een glas melk heeft weinig zin omdat de samenstelling van deze voedingsmiddelen te hard verschilt. “Groenten en melk dragen elk op hun manier bij tot een gezonde voeding. Ze kunnen elkaar qua voedingswaarde niet vervangen", zegt Inge Coene, voedingsdeskundige bij het kenniscentrum voedingsinformatie NICE. "Een gezonde voeding moet evenwichtig en gevarieerd worden samengesteld op basis van verschillende voedingsgroepen. De voedingsdriehoek dient hierbij als leidraad. De Nutri-Score kan vervolgens helpen om verder binnen elke voedingsgroep de gezonde keuze te maken. Voedingsmiddelen met score A of B genieten de voorkeur, maar dat betekent niet dat je er eenzijdig of onbeperkt van mag eten. Een handje ongezouten noten per dag volstaat en een koek met een betere Nutri-Score draagt niet bij tot een gezonde voeding."
Melk in de categorie 'dranken'
Sinds 1 januari 2024 is de rekenmethode om de Nutri-Score van een product te bepalen, strenger geworden. Op die manier sluit de Nutri-Score nauwer aan bij de Europese voedingsaanbevelingen. Er werd bijvoorbeeld beslist om de drempel tussen categorie A en B met één punt te verstrengen. Daardoor komen minder producten in de meest gezonde categorie terecht. Ook wordt er nog meer rekening gehouden met het zout- en suikergehalte van producten. Eiwitten leggen ook wat meer gewicht langs de positieve kant van de schaal. Een andere aanpassing is dat melk, op melk gebaseerde dranken en plantaardige dranken in de categorie ‘dranken’ worden ondergebracht, terwijl ze voordien in de categorie van levensmiddelen stonden.
Dat laatste heeft voor melk belangrijke gevolgen. “Water past het best als dorstlesser in een gezonde voeding en krijgt daarom als enige drank Nutri-Score A. Alle andere dranken kunnen in het beste geval een Nutri-Score B halen”, duidt Coene. Dat betekent dat magere en halfvolle melk die in het verleden Nutri-Score A hadden, nu een score B krijgen. Volle melk krijgt voortaan Nutri-Score C, dezelfde categorie als bijvoorbeeld cola light.
"Onbegrijpbaar en onaanvaardbaar"
De zuivelsector noemt dit onbegrijpelijk. “Nutriëntrijke voedingsmiddelen als zuivel hebben een belangrijke rol te spelen in de uitdaging om de wereldbevolking te voeden binnen de planetaire grenzen”, zegt BCZ-ondervoorzitter Catherine Pycke. “Een voedingspatroon kan pas duurzaam zijn als het ook gezond is en dus voldoet aan de nutritionele behoeften van de bevolking.” Zij wijst erop dat melk en zuivelproducten heel wat troeven bieden door de hoogwaardige eiwitten en het pallet aan voedingsstoffen dat ze aanbrengen. Studies wijzen ook uit dat heel wat gezondheidseffecten van melk en melkproducten verder gaan dan hun nutritionele samenstelling. “Voedingsproducten beschouwen als een simpele optelsom van individuele nutriënten gaat voorbij aan het complexe samenspel van componenten in een voedingsmiddel dat mee het gezondheidseffect bepaalt”, citeert Pycke de studies.
De zuivelfederatie kan het dan ook niet begrijpen dat een systeem als Nutri-Score niet beter ingezet wordt om de nutritionele en gezondheidseffecten van zuivel in rekening te brengen. “Nochtans worden melk en melkproducten in de Food Based Dietary Guidelines van de Hoge Gezondheidsraad aangeraden in een hoeveelheid van 250 tot 500 milliliter per dag. Voor de consument is dit onbegrijpbaar, voor ons is dit onaanvaardbaar”, spreekt ze in naam van BCZ. “Het systeem verliest hiermee zijn draagkracht en geloofwaardigheid. Wij pleiten voor een holistische kijk waarbij het totale gezondheidseffect in rekening wordt genomen.”
Complexiteit van voeding
Inge Coene kan zich de zorgen van BCZ voorstellen. “Voeding is en blijft een complex gegeven dat niet zomaar in vakjes is in te delen. Melk is een heel nutriëntdens voedingsmiddel en wordt volgens de Nutri-Score op het eerste zicht op hetzelfde niveau geplaatst als dranken die heel wat minder nutriëntdicht zijn. Dat kan verwarrend overkomen. De Nutri-Score is een middel dat kan helpen om in een oogopslag gezondere voedingskeuzes te maken, maar voldoende duiding blijft daarbij geboden.”
Dit artikel maakt deel uit van de contentsamenwerking tussen Foodlog en Vilt.