Kabinet krijgt waarschuwing en advies: blijf Oekraïne steunen

Nederlandse steun voor Oekraïne is en blijft ‘noodzakelijk en urgent’. Dat laat een belangrijke adviesraad vandaag aan de regering weten. “Er staat veel op het spel. Het kan goed zijn dat Europa er in het kanteljaar 2024 alleen voor komt te staan”, zegt de voorzitter van die raad, Bert Koenders, tegen RTL Nieuws.

De duidelijke taal komt van de zogenaamde Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV), die de regering advies geeft over buitenlands beleid.

PVV: geen steun

De voorzitter van die raad, oud-minister Bert Koenders, legt aan RTL Nieuws uit dat het advies vóóral ook een waarschuwing is. De steun aan Oekraïne moet overeind blijven én een nieuwe regering moet onze eigen veiligheid waarborgen.

Het is deze week twee jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Nederland steunt Oekraïne sindsdien militair, diplomatiek en financieel. Een nieuw kabinet zal dat beleid volgens de AIV dus moeten voortzetten.

De winnaar van de verkiezingen, de PVV, wil de Oekraïners geen hulp geven, maar staat daarin vrijwel alleen in het parlement.

‘2 procent is ondergrens’

Nederland moet hoe dan ook standvastig blijven in zijn hulp aan Oekraïne, vindt de raad. Daarvoor is het nodig dat er structureel extra geld naar Defensie gaat bovenop de binnen de NAVO afgesproken 2 procent van het bruto nationaal product.

“Die 2 procent is echt een ondergrens”, zegt Koenders. Of we die grens dit jaar gaan halen is nog maar de vraag.

Tot voor kort was het Westen het altijd eens over hulp aan Oekraïne, maar de raad schrijft in het rapport dat er nu ‘tekenen van aantasting van de steunbereidheid’ zijn.

De grootste bedreiging komt van Trump, die kans maakt om later dit jaar opnieuw president van de Verenigde Staten te worden. Hij wil stoppen met de miljardenhulp die de huidige president Joe Biden geeft.

Demissionair minister van Defensie Kajsa Ollongren zei vorige week al dat de Nederlandse defensie-uitgaven verdubbeld moeten worden in het ‘theoretische scenario’ dat de Verenigde Staten de NAVO de rug toe keren. Koenders wil bovendien dat geld ‘beter en sneller’ aan Defensie wordt uitgegeven.

Daarnaast moet er geld worden vrijgemaakt voor de wederopbouw van Oekraïne. “Dit alles vraagt van de regering heldere keuzes en duidelijke communicatie”, schrijft de raad.

‘Niet praten, maar doen’

“Ik ben bang dat deze oorlog een tijd bij ons blijft”, zegt Koenders. Om te voorkomen dat Oekraïne achter de feiten aanloopt, moeten we snel zijn met steun. “Munitie is bijvoorbeeld essentieel, en die kwam nu te laat”, zegt Koenders, doelend op de val van Avdiivka vorige week. Hij pleit voor minder bureaucratie. “Niet alleen praten, maar ook doen.”

“Dit is niet zomaar een dossier. Het gaat ook over de toekomst en veiligheid van de Nederlandse burger”, zegt Koenders.