Araştırma| Birçok ülkede seçmenler demokrasiye şüpheyle yaklaşıyor

Fransa’daki seçimlerde oy kullanan bir vatandaş (arşiv)

Uluslararası Demokrasi ve Seçim Yardımı Enstitüsü (IDEA) tarafından yapılan bir anket, dünya nüfusunun yarıdan fazlasının seçime gittiği 2024’te birçok ülkede seçmenlerin demokrasilerine ve kurumlarına karşı bir inanç krizi yaşadığını ortaya koydu.

ABD, Hindistan, İngiltere ve Avrupa Birliği (AP Parlamento seçimleri) dahil birçok ülkede bu yıl sandığa gidildi ya da gidilecek.

IDEA tarafından perşembe günü yayınlanan ‘Demokrasi Algısı’ raporu, dünya genelinde insanların demokrasiyi nasıl değerlendirdiğine ilişkin olumsuz bir tablo sunuyor.

Zira sonuçlar, aralarında ABD ve Hindistan’ın da bulunduğu 19 ülkenin 11’inde seçmenlerin yarısından daha az bir kısmının son yapılan seçimlerin özgür ve adil olduğuna inandığını gösteriyor.

Ankete göre sadece Danimarka’daki seçmenler, mahkemelerin ‘her zaman’ ya da ‘sıklıkla’ adalete erişim sağladığına inanıyor.

Ancak 19 ülkenin 8’inde “parlamento ya da seçimlerle uğraşmak zorunda kalmayan güçlü bir lidere” olumlu bakanların sayısı olumsuz bakanlardan daha fazla.

Bir diğer deyişle, 19 ülkenin sekizinde, insanlar demokratik süreçlere olan güvenlerinin azaldığı ve bunun neticesinde güçlü bir liderin tek taraflı yönetimine daha olumlu bir bakış açısına sahip olduğunu gösteriyor.

IDEA Genel Sekreteri Kevin Casas-Zamora, yaptığı değerlendirmede, “Demokrasiler, hem yönetişimi geliştirerek hem de güvenilir seçimlere karşı yanlış suçlamaları besleyen ve giderek büyüyen dezenformasyon kültürüyle mücadele ederek halklarının şüpheciliğine yanıt vermeli.” dedi.

ABD’de, 2020’deki başkanlık yarışını kaybettikten sonra seçimlerde “sahtekarlık” yapıldığı iddiasında bulunan eski Başkan Donald Trump’ın, bu yıl mevcut Başkan Joe Biden’la yeniden karşı karşıya gelmesi bekleniyor.

Anket, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki katılımcıların sadece yüzde 47’sinin ülkelerinde güvenilir seçim süreçleri olduğuna inandığını ortaya koyuyor.

Haziran ayında yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimleri kıta genelinde aşırı sağın büyük kazanımlar elde etmesine ve Rusya’nın işgaline karşı Ukrayna’ya verilen destekten iklim değişikliğine yönelik tedbirlere kadar birçok konuda köklü değişikliklere yol açabilir.

Temmuz 2023 ve Ocak 2024 tarihleri arasında yapılan ve aralarında Brezilya, Kolombiya, Şili, Gambiya, Irak, İtalya, Lübnan, Litvanya, Pakistan, Romanya, Senegal, Sierra Leone, Güney Kore, ABD, Hindistan ve Tanzanya’nın da bulunduğu 19 ülkenin her birinde 1500’er kişiye sorular yöneltildi.

Raporda şu ifadelere yer verildi:

Demokrasi Algısı Araştırması’ndan elde edilen veriler üç genel bulguya işaret etmektedir;

• Birincisi, dünyanın dört bir yanındaki çeşitli ülkelerden insanların çoğu siyasi kurumlarının performansına ve bu kurumlara erişimlerine güven duymamakta ve hükümetlerinden memnun olmaktan çok memnuniyetsizlik duymaktadır. 
• İkinci olarak, kendini azınlık olarak tanımlayanlar, kadınlar ve düşük gelirli gruplar erişim konusunda daha fazla engel algılama eğilimindedir ve genellikle kurumsal performans konusunda daha şüphecidir. 
• Üçüncü olarak, siyasi kurumların nasıl işlediğine dair uzman görüşleri ve halk algıları her zaman aynı doğrultuda değildir. Halk genellikle uzmanlardan çok daha şüphecidir.