Rzecznik Praw Obywatelskich o nierównym traktowaniu nauczycieli. Należy uregulować tę sytuację prawną

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił uwagę na istotne różnice między nauczycielami zatrudnionymi na różnych zasadach, zwłaszcza dotyczące nauczycieli zatrudnionych przez mianowanie. W związku z tym, pojawiła się propozycja wprowadzenia zmian do Karty Nauczyciela w celu zniwelowania tych dysproporcji. Dokładne szczegóły tych poprawek są obecnie przedmiotem dyskusji i analizy.

Rzecznik Praw Obywatelskich o nierównym traktowaniu nauczycieli. Należy uregulować tę sytuację prawną

Zatrudnienie nauczycieli budzi wątpliwości

Nauczyciele są zatrudniani na dwa sposoby: na podstawie mianowania lub na umowę o pracę. W teorii bez względu na sposób zatrudnienia pracownicy powinni być traktowani jednakowo. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca jednak na to, że nauczyciele mianowani są gorzej traktowani od nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Na czym polega różnica?

Dotyczy to ochrony przedemerytalnej, a także prawa do wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy w przypadku przywrócenia do pracy przez sąd. Zastępca RPO Stanisław Trociuk zwraca uwagę na ten problem minister edukacji narodowej Barbarze Nowackiej.

Zgodnie z art. 91c ust. 1 Karty „w zakresie spraw wynikających ze stosunku pracy, nieuregulowanych przepisami ustawy, mają zastosowanie przepisy Kodeksu pracy,” Ustawodawca posłużył się regulacją otwartą, odwołującą się do przepisów Kodeksu pracy, bez uszczegółowienia, o jakie normy prawne chodzi. Wydawać zatem by się mogło, że nauczyciele są objęci zakazem wypowiedzenia stosunku pracy w ochronnym wieku przedemerytalnym, w przypadku wypowiedzenia stosunku pracy lub jego rozwiązania bez wypowiedzenia, i przywrócenia do pracy przez sąd pracy oraz jej podjęcia, nauczycielowi przysługuje wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy. Zgodnie bowiem z Kp, jeżeli umowę rozwiązano z pracownikiem, o którym mowa w art. 39 Kp., wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy – czytamy na stronie Rzecznika Praw Obywatelskich.

Status nauczycieli jest zróżnicowany. Oprócz zatrudnionych na umowę o pracę, najliczniejszą grupą są nauczyciele mianowani i dyplomowani. Wskazane zaś przepisy Kp dotyczą wyłącznie pracowników umownych. Pojawia się więc problem, czy nauczyciel w ochronnym wieku przedemerytalnym – i zarazem nie jest objęty z tego tytułu ochroną przed wypowiedzeniem stosunku pracy, a to wyłącznie dlatego, że podstawą jego zatrudnienia nie jest umowa o pracę – może dochodzić wynagrodzenia za cały czas pozostawania bez zatrudnienia po przywróceniu go do pracy na podstawie art. 57 § 2 Kodeksu pracy. Prawo takie przysługuje bowiem nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę.

Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich z apelem do ministra edukacji

Ma zatem miejsce nieuzasadnione zróżnicowanie statusu prawnego nauczycieli zatrudnionych w ramach umowy o pracę i mianowania. Tych ostatnich stawia to w gorszym położeniu. Istnieje w związku z tym problem nierównego traktowania nauczycieli w zakresie ochrony przedemerytalnej i prawa do wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy w przypadku przywrócenia do pracy przez sąd – w zależności od podstawy nawiązania stosunku pracy – czytamy w wystosowanym przez Stanisława Trociuka piśmie.

ZRPO zwraca uwagę na konieczności podjęcia działań legislacyjnych, mających na celu zmianę przepisów Karty Nauczyciela, by zrównać uprawnienia nauczycieli mianowanych z uprawnieniami nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, związanych z ochroną przedemerytalną i prawem do wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy w przypadku przywrócenia nauczyciela do pracy przez sąd pracy i podjęcia przez niego zatrudnienia.