Polska gwiazdą inwestycji zagranicznych. Europa patrzy i podziwia
Europa traci zainteresowanie inwestorów bezpośrednich, ale niecała. Polska się broni
Liczba bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Europie spadła w 2023 r. o 4 proc. rok do roku, a liczba miejsc pracy o 7 proc. Ale nie dotyczy to Polski. Korzystamy na tzw. nearshoringu i jest jednym z liderów tegorocznego zestawienia — podaje EY Polska w raporcie.
Liczba bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce na poziomie 229 co prawda oznacza spadek o 3 proc. w 2023 r., ale za to skala tych inwestycji wzrosła. Aż 22 tys. 378 planowanych miejsc pracy ma powstać w efekcie tych inwestycji, co oznacza wzrost o 21 proc. rdr — wynika z raportu EY “Atrakcyjność Inwestycyjna Europy”.
Dla porównania inwestorzy zagraniczni ogłosili w 2023 r. w całej Europie 5 tys. 694 bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ), a to 4 proc. mniej niż rok wcześniej. Liczba planowanych miejsc pracy wynikających z tych inwestycji spadła w Europie o 7 proc. w porównaniu z rokiem 2022 i osiągnęła poziom 319 tys. 923 pracowników.
Polska gwiazdą Europy
Polska wyróżnia się na plus w zestawieniu. 229 bezpośrednich inwestycji zagranicznych w 2023 r. oznacza spadek o 3 proc., ale dynamika wciąż jest jedną z najwyższych w Europie. Imponująca jest jednak przede wszystkim liczba planowanych miejsc pracy w efekcie inwestycji ogłoszonych w ubiegłym roku (22 378 etaty, czyli o 21 proc. więcej niż w 2022 r.) — czytamy w raporcie EY Polska.
— Polska jest jednym z głównych beneficjentów trendu reorganizacji łańcuchów dostaw i nearshoringu. Inwestorzy relokują inwestycje do krajów bliskich geograficznie i politycznie. Ten trend dotyczy szczególnie inwestycji w przemyśle, które wzrosły o 17 proc. rok do roku oraz funkcji back-office. Dobre dane dotyczące planowanego zatrudnienia w nowych inwestycjach to pokłosie kilku dużych projektów ogłoszonych w ubiegłym roku – mówi Jacek Kędzior.
Polska ma też przed sobą bardzo dobre perspektywy w kolejnych miesiącach. Atrakcyjność naszego kraju znacząco wzrosła w oczach 500 biznesowych liderów zajmujących się bezpośrednimi inwestycjami, sondowanych w ramach badania EY. W tegorocznym sondażu Polska znalazła się na 6. miejscu, podczas gdy rok wcześniej było to dopiero 16. miejsce w rankingu, w którym na czele utrzymują się Francja, Niemcy i Wielka Brytania — czytamy w raporcie.
Lokalizacja nowych bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Europie w 2023 r.
Świat ucieka Europie
Trzy największe gospodarki Europy przyciągnęły ponad połowę (51 proc.) wszystkich projektów inwestycji bezpośrednich na kontynencie.
– Europa pozostaje atrakcyjnym miejscem inwestycyjnym na dłuższą metę ze względu na duży rynek wewnętrzny, wykwalifikowaną siłę roboczą i stosunkowo stabilne otoczenie regulacyjne. W obecnym wielowymiarowym świecie coraz więcej czynników wpływa na decyzje inwestorów o alokowaniu kapitału w Europie – najczęściej skłania ich do tego chęć usprawniania działalności, skrócenia łańcuchów dostaw czy poprawy innowacyjności. Nowe regulacje, zmienne ceny energii i niestabilność polityczna stanowią największe zagrożenia dla ożywienia BIZ w Europie – mówi Jacek Kędzior, partner zarządzający EY w Polsce.
Dane z Konferencji Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD), która śledzi globalne przepływy inwestycji zagranicznych, pokazują jednak, że podczas gdy inwestycje bezpośrednie greenfield (od podstaw) spadły o 20 proc. w Europie w 2023 r., to w Stanach Zjednoczonych wzrosły o 2 proc., w Chinach – o 8 proc., a w całej Azji o 17 proc. Przeregulowanie i Zielony Ład zawyżający ceny energii to hasła, które mają tu duże znaczenie.
Sektor usług traci
Inwestycje w przetwórstwo przemysłowe zanotowały jedynie 1-procentowy spadek na poziomie Starego Kontynentu. Stanowiły one prawie połowę (47 proc.) miejsc pracy wygenerowanych w ramach bezpośrednich inwestycji ogłoszonych w 2023 r.
Na drugim biegunie są sektory oprogramowania i usług informatycznych oraz usługi biznesowe i profesjonalne, dotąd największe sektory inwestycyjne w Europie. Liczba ogłoszonych w ubiegłym roku projektów inwestycyjnych w tych obszarach spadła odpowiednio o 19 proc. i 27 proc. rdr.
— Przedsiębiorstwa utrzymały poziom inwestycji w przemyśle, w oczekiwaniu na ożywienie gospodarcze i idący za nim oczekiwany wzrost popytu konsumentów. Reorganizacja łańcuchów dostaw i przenoszenie baz produkcyjnych do Europy również wspierają utrzymanie poziomu inwestycji w tym sektorze. Na branży ICT [teleinformatyka — red.] oraz usług biznesowych i profesjonalnych odbiły się z kolei rozwój technologii i narzędzi bazujących na AI oraz ogólny spadek zleceń outsourcingowych — mówi Paweł Tynel, partner EY Polska.
Dobre perspektywy dla Europy
W obecnej edycji badania aż 72 proc. decydentów w zakresie BIZ planuje zainwestować lub zwiększyć obecność w Europie w ciągu najbliższego roku. To więcej z 67 proc. niż w ubiegłorocznej edycji badania.
Chęć redukcji kosztów pozostaje kluczowym czynnikiem wpływającym na ich decyzje. W te oczekiwania wpisują się olbrzymie systemy zachęt stosowane na całym świecie dla inwestorów, takie jak “Tymczasowe kryzysowe i przejściowe ramy środków pomocy państwa” w Unii Europejskiej oraz “Inflation Reduction Act” w Stanach Zjednoczonych.
– Ich skuteczność i efektywność przynoszą wymierne rezultaty, które widać po statystykach – m.in. z tego powodu liczba inwestycji firm amerykańskich w Europie spadła o 15 proc. w porównaniu do poprzedniego roku – podsumowuje Paweł Tynel.