Polacy dostają "listy grozy" od dostawców gazu. Wiele rodzin czeka ogromny wzrost rachunków

Polacy dostają “listy grozy” od dostawców gazu. Wiele rodzin czeka ogromny wzrost rachunków

Bukowina, Białka Tatrzańska oraz Kościelisko i Ząb — to tylko niektóre z wiosek na Podhalu, do których właśnie doprowadzany jest gazociąg. Choć prace będą kosztować ponad 150 mln zł, nie ma pewności, czy po ich zakończeniu do rury z “błękitnym paliwem” podłączy się choćby jeden dom. — Na pewno nie po tych cenach — mówią górale, a ich głos nie jest odosobniony także w innych częściach naszego kraju. Odbiorcy gazu w całej Polsce poznali już nowe cenniki. Większość z nich przewiduje podwyżkę cen nawet o 60 proc. — Dla mnie to oznacza po prostu biedę — mówi Janina, 70-letnia seniorka z Wielunia.

• Ceny za gaz wzrosną od 1 lipca, bo wówczas skończy się okres, gdy ich poziom był sztucznie zamrożony
• Sam wzrost cen za gaz wyniesie około 45 proc. Mocno w górę pójdą jednak także opłaty dodatkowe — m.in. za dystrybucję. Dlatego finalne rachunki Polaków mogą być wyższe nawet o 60 proc.
• Podwyżka będzie bolesna dla ludzi, którzy na gazie gotują i którzy ogrzewają nim wodę do mycia. W tym przypadku nową wysokość rachunków da się jednak jeszcze “przeboleć”
• W dużo gorszej sytuacji będą ludzie, którzy z gazu korzystają także do ogrzania domu w zimie. — Ja już szukam kopciucha, by wrócić do węgla. Ten jest o wiele tańszy — mówi mieszkaniec Nowego Targu na Podhalu
• Więcej podobnych tekstów znajdziesz na głównej stronie Onetu

Pamiętacie scenę z kultowego “Misia” w której śpiewana jest piosenka o “Wesołym Romku”? Ten ma być szczęśliwy, bo posiada na przedmieściach domek, w którym jest “woda, światło i gaz”. Cóż, dziś Romek mógłby nie mieć już uśmiechu na ustach.

Do milionów polskich domów, które są wyposażone w przyłącz gazowy, dotarły już “pisma grozy”. Tak śmiało można nazwać nowe cenniki opłat za gaz, jakie spółka Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG) wysłała swoim abonentom. PGNiG to największy w Polsce sprzedawca gazu. Jego mniejsi konkurenci nie pozostaną jednak w tyle i również zapowiadają podwyżki.

Od 1 lipca ceny za gaz wzrosną (w zależności od taryfy) od 45 do 47 proc. W praktyce oznacza to skok cen z okolic 25 gr za kilowatogodzinę (kWh) do poziomu 35 — 37 gr za kWh. To jednak nie wszystko. Spółki korzystają bowiem z okazji i jednocześnie podnoszą też wszystkie opłaty poboczne, czyli ceny dystrybucji, amortyzacji itp. Tym samym końcowy rachunek u klienta pod koniec lipca będzie większy o nawet 60 proc. w stosunku do tego, co zapłacą oni jeszcze w czerwcu.

Dlaczego ceny gazu idą w górę właśnie teraz? 30 czerwca kończy się okres, w którym zostały “zamrożone”. Stawki pozostawały niezmienne praktycznie od trzech lat, by chronić Polaków przed skutkami pandemii COVID-19 oraz wzrostem cen po wybuchu wojny w Ukrainie. Rząd nie ma jednak zamiaru takiego rozwiązania dalej stosować. Bardziej mówi się o wprowadzeniu “bonu energetycznego”, który miałyby dostać biedne i średnio sytuowane rodziny. Nie dotyczyłby on jednak tylko odbiorców gazu, ale ogólnie wszystkich Polaków.

Rząd szykuje bon energetyczny. Co to takiego?

Zgodnie z rządowym projektem bon energetyczny przysługiwać będzie za okres od 1 lipca 2024 r. do 31 grudnia 2024 r. i będzie świadczeniem pieniężnym dla gospodarstw domowych, których dochody w roku 2023 nie przekroczyły 2,5 tys. zł na osobę w gospodarstwie jednoosobowym albo 1,7 tys. zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym.

Osoba samotna ogrzewająca się gazem dostanie 300 zł dopłaty. Rodzina, w której żyją dwie do trzech osób otrzyma 400 zł, familia czteroosobowa lub pięcioosobowa — 500 zł, a rodziny wieloosobowe 600 zł.

Więcej otrzymają ci, którzy udowodnią urzędnikom, że są nastawieni proekologicznie i ogrzewają swoje domy głównie za pomocą prądu (np. pompą ciepła). Wówczas wartość bonu rośnie o 100 proc. i rodziny w zależności od wielkości dostaną odpowiednio: 600, 800, 1000 lub 1200 zł.

“PiS miał gest, jeśli chodzi o pomaganie”

Problem w tym, że zdaniem wielu osób takie wsparcie będzie “jałmużną”, a nie realną pomocą. Onet rozmawiał z Polakami korzystającymi z gazu sieciowego oraz tego dowożonego im do przydomowych butli w postaci LPG. Wszyscy są przerażeni.

— Jestem 75-letnią samotną kobietą. Moja emerytura to dziś 1,7 tys. zł z groszami. Mam mały dom, który 10 lat temu, gdy tylko było to możliwe, podłączyliśmy do sieci gazowej — mówi pani Janina, mieszkanka Wielunia w woj. łódzkim. — Początkowo było fajnie. Nie trzeba było już chodzić do kotłowni, by palić w piecu. Nie musieliśmy już martwić się o węgiel, przerzucać go do komórki. Zwłaszcza gdy odszedł mój mąż, chwaliłam ten gaz za… “bezobsługowość”. Teraz, gdy dostałam list z tymi nowymi stawkami, to dosłownie się rozpłakałam. Ogrzanie domu czy ugotowanie sobie choćby zupy raz na dwa dni będzie dla mnie wydatkiem ponad możliwości. Będę musiała pozakręcać grzejniki w łazience oraz salonie i przenieść się do kuchni. Będę grzała tylko to połączenie.

Jak mówi kobieta, w sezonie zimowym raz na dwa miesiące płaciła ona za gaz około 800 zł. Latem to była kwota w granicach 250 zł.

— Jeśli teraz cena wzrośnie o 50 proc., to zapłacę 370 — 1400 zł. To dla mnie strasznie duży wydatek. Gdzie leki? Gdzie prąd, który też coraz droższy? Gdzie jedzenie? Będę oszczędzać, jak się da — dodaje i klnie pod nosem.

Piec na gaz do ogrzewania ciepłej wody użytkowej

Na myśl o zbliżających się podwyżkach przekleństwa sypią się też z ust Władysława Michalskiego, mieszkańca bloku na ul. Nowotarskiej w Zakopanem. — Nasz budynek jest niby nowy, bo oddany do użytku 12 lat temu. Mieszkamy jednak na parterze nad garażami podziemnymi. Ziąb idzie od nich straszny. Wiadomo, jakie w Zakopanem są zimy. Junkers (tak górale nazywają piecyk gazowy) idzie niemal non stop, by w mieszkaniu było w miarę ciepło. Już teraz za ogrzewanie i gotowanie płacimy zimą miesięcznie około 800 zł. Dlatego ja po prostu nie mogę uwierzyć, że ceny gazu, które już dziś są wysokie, jeszcze wzrosną. Dla ludzi to będzie bankructwo – mówi.

Mężczyzna propozycję bonu energetycznego traktuje jako żart. — Mieszkam wraz z żoną, więc dadzą nam łącznie 400 zł. I to ma starczyć na większe rachunki zarówno za prąd, jak i gaz? Śmiechu warte! Nie głosowałem na PiS, ale teraz żałuję. Tamta władza miała gest. Jak dwa lata temu był kryzys węglowy, to dawali ludziom, którzy mają w domu piece centralnego ogrzewania po 3 tys. zł. Później jeszcze był rządowy węgiel po maksymalnie 2 tys. zł. To była naprawdę realna pomoc i nie było gadania, że rząd nie ma pieniędzy. Teraz rzucą ludziom jałmużnę i powiedzą, że na więcej państwa nie stać — dodaje zakopiańczyk, a jego żona tylko kręci głową.

— Coś mi to przypomina. Za pierwszych rządów Tuska pieniędzy na pomoc Polakom też ponoć “nie było i nigdy miało nie być” — ironizuje kobieta, wspominając sławną wypowiedź byłego ministra finansów Jacka Rostowskiego.

Gaz drogi, węgiel… coraz tańszy. Gdzie tu logika?

W tej sytuacji wiele osób dziś ogrzewających dom gazem zaczyna szukać alternatywy. Kolejny z naszych rozmówców to Dawid. Mężczyzna mieszka w Nowym Targu. Ma stary dom o powierzchni 110 mkw. Mieszka w nim wraz z żoną, teściową oraz dwójką nastoletnich dzieci. W sezonie za gaz (ogrzewanie, ciepła woda użytkowa oraz gotowanie płaci 1500 — 1800 zł miesięcznie).

— Już dziś jest to duży wydatek. Po podwyżce moja żona, która jako kasjerka w sklepie ma około 3 tys. zł na rękę, będzie zarabiała tylko na rachunek za prąd i gaz. Dlatego myślę nad kupnem gdzieś na złomie starego kopciucha i ponownym postawieniu go w nieużywanej od 20 lat kotłowni. Ceny węgla po tym, co działo się w ostatnich latach, spadły do poziomu 1,2 tys. zł za tonę już z transportem. Mój znajomy w podobnym domu co ja spala zimą około tony miesięcznie. Rachunek ekonomiczny jest prosty? Wiem, że to nieekologiczne, a kopciuchy są już w Małopolsce zabronione. Szczerze mówiąc, mam to w nosie. Wygrywa rachunek ekonomiczny, a nie ekologiczny — mówi.

Piotr ze śląskich Żor z żoną i dwójką synów w wieku przedszkolnym z gazu korzysta do grzania wody i gotowania (zimą ciepło w grzejnikach ma z lokalnej ciepłowni). Rachunki mężczyzny za gaz, w zależności od zużycia wynoszą od 130 do 150 zł miesięcznie. — Teraz będę płacił pewnie już ponad 200 zł, niby nie jest to aż tak duża różnica, ale i tak ta podwyżka boli. Nie dalej jak dwa lata temu płaciłem za gaz maksymalnie 60 zł. W ciągu tych kilku lat płacę więc rachunek wyższy o 300 zł. W tym samym czasie moja pensja nie wzrosła aż o trzy razy — podkreśla.

***

Zmiany cen gazu tym razem ominą prawdopodobnie przedsiębiorców. Wszystko dlatego, że ceny dla nich nie były zamrożone i rachunki dla odbiorców firmowych wzrosły już wiele miesięcy temu. Efektem była wówczas, chociażby fala bankructw wielu restauracji. Te, które przetrwały, musiały podnieść ceny w menu.

— Wieszano na nas wówczas psy, że jest u nas drożyzna i ludzi już nie stać nawet na pizzę. A to przecież nie była nasza wina. U wielu z nas rachunek za gaz to bardzo duży koszt. Dlatego teraz jak zwykli ludzie też poczują, ile ten gaz naprawdę kosztuje, to otworzą im się oczy — ocenia Dominik, właściciel restauracji włoskiej na Opolszczyźnie.