Podatność na długi covid ma związek z jelitami. Czy pomogą probiotyki?

Naukowcy z Hong Kongu przebadali skład flory bakteryjnej ponad setki osób, które przeszły zakażenie SARS-CoV-2 i miały tzw. długi covid. Następnie porównali go z mikrobiomem jelitowym osób niezakażonych koronawirusem. Różnice były znaczne, co dowodzi związku między chorobą COVID-19 a tym, co dzieje się w jelitach, które w dużym stopniu odpowiadają za odporność. Wnioski z badań ukazały się w piśmie „Gut”.

Długi covid, odporność, jelita – jest ścisły związek

Zespół nazwany „długim covidem” charakteryzuje się powikłaniami i objawami, które utrzymują się tygodniami i miesiącami od momentu zakażenia koronawirusem. Występuje dość często – trzy na cztery osoby zgłaszają co najmniej jeden objaw sześć miesięcy po wyzdrowieniu z COVID-19. Najczęściej zgłaszane objawy długiego covidu to:

• zmęczenie
• osłabienie mięśni
• bezsenność.

Nadal nie jest jasne, jak dochodzi do długiego covidu ani dlaczego niektóre osoby są na niego bardziej podatne. Jako przyczyny wymienia się jednak nadmierną odpowiedź układu odpornościowego, uszkodzenie komórek lub fizjologiczne konsekwencje choroby współistniejącej. Jest coraz więcej dowodów wskazujących na mikrobiom jelitowy – czyli bakterie, grzyby i inne drobnoustroje zasiedlające przewód pokarmowy – jako przyczynę długiego covidu. Jelito ma ogromny wpływ na odporność, a zaburzenia odpowiedzi immunologicznej mogą wpływać na proces zdrowienia po zakażeniu wirusem SARS-CoV-2.

Zobacz także

Long COVID: objawy według WHO. Kiedy można stwierdzić długi COVID?

Długi covid u ponad 50 proc. pacjentów. Prof. Pyrć: Nie, nie jest dobrze przechorować

Zbadano mikrobiom jelitowy przy długim covidzie

Profesor Siew Ng i jego zespół z The Chinese University of Hong Kong prześledzili zmiany w mikrobiomie jelitowym 106 pacjentów o różnym stopniu nasilenia COVID-19, leczonych w trzech różnych szpitalach od lutego do sierpnia 2020 r., oraz w kontrolnej grupie 68 osób, które w tym samym okresie nie miały COVID-19. Analizowano próbki kału pobierane przy przyjęciu, po jednym miesiącu i po sześciu miesiącach, a w przypadku 11 pacjentów – także w dziewięć miesięcy później. Długi covid zdefiniowano na potrzeby badania jako co najmniej jeden objaw utrzymujący się przez cztery tygodnie od wyeliminowania SARS-CoV-2 z organizmu.Badacze wzięli pod uwagę objawy długiego covidu dotyczące:

• układu oddechowego
• neuropsychiatryczne (bóle głowy, zawroty głowy, utrata smaku i węchu, niepokój, słaba koncentracja, zakłócony sen, obniżony nastrój, słaba pamięć, niewyraźne widzenie)
• układu żołądkowo-jelitowego
• układu mięśniowo-szkieletowego
• skóry (wypadanie włosów)
• zmęczenie.

Średni wiek pacjentów chorych na COVID-19 wynosił 48 lat; nieco ponad połowę stanowiły kobiety. U 81 proc. infekcja przebiegała łagodnie do umiarkowanie ciężkiej; 25 osób było leczonych antybiotykami. Naukowcy sprawdzili obecność 30 najczęściej zgłaszanych długotrwałych objawów COVID-19 trzy i sześć miesięcy po początkowej infekcji koronawirusem. Zastosowali także 6-minutowy test marszu do oceny wydolności tlenowej i wytrzymałości.

Zobacz także

PIMS: objawy. Jak rozpoznać PIMS u dziecka? Na co zwrócić uwagę?

Jak rozpoznać długi COVID? Objawy, które warto skonsultować z lekarzem

Zmiany we florze jelitowej u chorych na covid

Naukowcy poinformowali, że długi covid występował:

• u 81 proc. pacjentów (86 osób) po trzech miesiącach
• u 76,5 proc. pacjentów (81 osób) po sześciu miesiącach.

Po sześciu miesiącach najczęstszymi objawami były zmęczenie (31 proc.), słaba pamięć (28 proc.), wypadanie włosów (22 proc.), niepokój (21 proc.) i zaburzenia snu (21 proc.). U pacjentów z przewlekłą chorobą COVID-19 zmniejszyła się liczebność 28 gatunków bakterii jelitowych, a zwiększyła – 14 (zmiany istniały przez cały okres badania). Po sześciu miesiącach od wypisu pacjenci z długim covidem mieli w jelitach znacznie mniej „przyjaznych” bakterii (F. prausnitzii i Blautia obeum) oraz większą liczbę „nieprzyjaznych” (Ruminococcus gnavus i Bacteroides vulgatus) niż grupa kontrolna. Co ważne mikrobiom jelitowy osób, u których nie rozwinął się długi covid, był zmieniony w mniejszym stopniu, a po 6 miesiącach nastąpiła całkowita jego regeneracja.W sześć miesięcy od zakażenia u osób z długim covidem liczebność gatunków, których obecność wiąże się ze wzmacnianiem odporności, w tym Bifidobacterium pseudocatenulatum, F. prausnitzii, R. inulinivorans i Roseburia hominis, była drastycznie mała. Natomiast u osób, mających uporczywe objawy ze strony układu oddechowego, stwierdzono obecność kilku oportunistycznych „złych” drobnoustrojów (takich jakStreptococcus anginosus, Streptococcus vestibularis, Streptococcus gordonii i Clostridium disporicum). Obecność „nieprzyjaznych” gatunków bakterii wiązała się z gorszą wydajnością w teście 6-minutowego marszu wśród osób z długim covidem.

Zobacz także

Na „długi covid” bardziej narażona jest jedna płeć. Jakie objawy są najczęstsze?

10 najczęstszych objawów, które zwiastują długi COVID

Długi covid upośledza prawidłowy mikrobiom jelitowy

Przy przyjęciu do szpitala różnorodność i bogactwo bakterii jelitowych u pacjentów, u których następnie rozwinął się długi covid, była znacznie niższa niż u osób, u których do tego nie doszło. Sugeruje to, że poszczególne profile drobnoustrojów jelitowych mogą wskazywać na zwiększoną podatność na długi covid – twierdzą autorzy badań. Ich zdaniem „profilowanie” mikrobiomu może pomóc w identyfikacji osób najbardziej podatnych na długo utrzymujące się obajwy zakażenia koronawirusem.– Podsumowując, zmieniony skład mikrobiomu jelitowego jest silnie związany z utrzymującymi się objawami u pacjentów z COVID-19 do sześciu miesięcy po usunięciu wirusa SARS-CoV-2 – wskazują autorzy. – Biorąc pod uwagę miliony osób zarażonych podczas pandemii, nasze odkrycia to ważny argumeny do rozważenia modulacji mikroflory w celu ułatwienia szybkiego powrotu do zdrowia i zmniejszenia obciążenia po ostrym zespole COVID-19.

Zobacz także

Probiotyki zmniejszają objawy depresji. Zaskakujące doniesienia naukowców

W jakich produktach znajdziemy probiotyki?

Uwaga!

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.

Źródło: PAP/Paweł Wernicki