Osman MÜFTÜOĞLU Kış eczanesi açıldı

Osman MÜFTÜOĞLU

Karlı ve soğuk günler başladı. İyi de oldu! İyi oldu zira sadece sağlığımız yani bizim için değil ülkemiz ve dünyamız için de “kış kışlığını” mutlaka yapmalı(!)

Kış dediğin bol yağmurlu ve karlı olmalı, doğayı bahara ve yaza da hazırlamalı. Ama bu arada bize de düşen bazı görevler muhakkak ki var. Bizim de bedenlerimizi öncelikle de bağışıklık sistemimizi kışa hazırlamamız lazım. Bunun yolu da kış eczanelerini yani çarşıyı, pazarı, manavı sık sık ziyaret etmekten geçiyor. “Peki, o eczanelerde neler var hocam?” diyorsanız eski bir yazımdan hazırladığım şu “5 KIŞ İLACI”na mutlaka öncelik verin.

Kış eczanesi açıldı

VARAN 1

PORTAKAL: BAĞIŞIKLIK DOSTU

Kış mucizelerinden bahsederken turunçgillere (portakal, mandalina, limon ve greyfurta) değinmemek haksızlık olur. Bu grupta yer alan meyvelere yaptığımız bir başka haksızlıksa onları sadece C vitamini depoları gibi düşünmek. Onlar da elma gibi tıka basa polifenol ve flavanoid bileşenler içeriyor. Limonenler, tanjelin bunlardan sadece bazıları.

Hemen hepsinin kabukla iç kısmı arasında yer alan beyaz bölümünde bol miktarda sağlık mucizesi arginin var. Ve yine hemen hepsi posadan zengin meyveler. Turunçgillerden faydalanırken sadece bunları soyup yemekle yetinmeyin, kabuklarından da faydalanmanın bir yolunu bulun. Çünkü hepsinin kabuğunda da sadece gizli lezzetler değil, saklı sağlık nimetleri var.

Kış eczanesi açıldı

VARAN 2

NAR: MUAZZAM BİR GÜÇ

Kış mucizeleri listesinde mutlaka nara da yer açmalısınız. Nar tıpkı o ünlü bilmecede söylendiği gibi “pazardan aldım bir tane, eve geldim bin tane” tadında bir meyve. İçinde bir değil, bin mucize var.

İsterseniz önce çekirdeğinde bulunan omega-5 yağ asitlerinden başlayalım. Punisik asit olarak da bilinen omega-5 yağ asitleri narın bilinen en önemli sağlık bileşeni. Zaten böyle olduğu için de nar çekirdeği yağı omega-5 kapsülleri şeklinde pek çok ülkede sağlık desteği olarak eczanelerde satılıyor. Hatta yakında ilaç gibi kullanılmaya da başlanacak. Omega-5 yağlarının gücü sayesinde nar çekirdeği yağının saç ve cilt sorunlarına da iyi geldiği, bağışıklığı güçlendirdiği de biliniyor.

Nardaki önemli bir diğer bileşen de elajik asit. Onun da on parmağında on marifet var. Özellikle de cilt sağlığı bakımından mühim bir bileşen sayılıyor. Zaten bu nedenle de nar özlü kremler son yıllarda pek revaçta.

Kış eczanesi açıldı

VARAN 3

HAVUÇ: TAM BİR GÖZ DOKTORU

Havuç içerdiği zengin betakaroten yapısı nedeniyle göz sağlığını güçlendirir. Özellikle betakarotenden üretilen A vitamini sayesinde gece görüşünü destekler. Beta karotenin akciğer ve rahim ağzı kanseri gibi pek çok kanserden korunmada da güçlü bir antioksidan olduğunu da biliyoruz.

Amerika’da uzun yıllar sürdürülen ünlü hemşireler sağlık çalışmasında da gösterildi ki betakarotenden zengin beslenmek felç riskini önemli ölçüde azaltıyor. Çiğ olarak yenilen havucun glisemik yükü de zannedildiği kadar yüksek değil. Glisemik yük pişirilmiş havuçta problem haline gelebiliyor, bu nedenle kilo sorununuz varsa eğer salatalarınıza daha

fazla miktarda havucu korkmadan ekleyebilirsiniz.

Kış eczanesi açıldı

VARAN 4

BALKABAĞI: ŞAHANE BİR MULTİVİTAMİN

Yaşı ilerleyenleri bekleyen önemli tehlikelerden biri de gözlerdeki sarı nokta hastalığıdır. Bu hastalığın önlenmesinde de etkili doğal bazı bileşenler var. Lütein ve zeoksantin bunların en başında geliyor. Lüteinin en zengin olduğu yiyeceklerin başındaysa balkabağı var. Soğuk kış sofralarında yemeğe balkabağı çorbasıyla başlamak, sonra da şeker eklenmemiş balkabağı tatlısıyla tamamlamak mükemmel bir seçim olabilir.

Kış eczanesi açıldı

VARAN 5

LAHANA: HER DERDE DAVA

Lahana bizim mutfak kültürümüzün baş oyuncularından biridir. Salatasını sever, turşusunu kurarız ama özellikle dolmasından asla vazgeçemeyiz. Çorbasını, haşlamasını, sulu lahana yemeklerini de bir kenara not edelim, biz sağlık yararlarına gelelim.

Lahananın içinde pek çok sağlık bileşeni var, en önemlisi de indol-3-karbinol olarak bilineni… Bu madde tam bir doğal mucize, tam bir doğal ilaç. Özellikle kanserden koruyucu faydalarını kanıtlayan yüzlerce çalışmaya sahibiz. Kalınbağırsak ve prostat kanserlerinden korunmada da işe yarıyor ama kadınları meme kanserinden koruduğunu gösteren çalışmalar özellikle dikkati çekici. Kadınlar ne kadar çok lahana tüketirlerse o kadar çok indol-3-karbinol kazanıyor, meme kanserinden o kadar güçlü bir korunma şansı yakalıyor.

Kış eczanesi açıldı

Lahananın suyunda östrojen karşıtı başka bileşenler de gösterilmiş ama indol-3-karbinol daha mühim bir bileşen. Lahananın kalsiyum içeriği de önemli bir ayrıntı. Özellikle kemik erimesi sorunu olan kadınların daha sık ve bol lahana tüketmelerinde fayda var.

Kemikleri güçlendirici etkisi sadece kalsiyum zenginliği ile de sınırlı değil, K vitamini bakımından da zengin bir besin lahana. Zaten bu nedenle de kemik sağlığı söz konusu olduğunda adeta “çift sarılı yumurta” etkisi yapıyor, bir taşla iki kuş birden vuruyor.