Paris Olimpiyatları öncesi kapasitesinin üzerinde dolan Fransız hapishaneleri alarm veriyor
Arşiv — Adalet Bakanlığı verilerine göre, Fransız cezaevleri hiçbir zaman bu kadar dolu olmamıştı
Paris 2024 Olimpiyatları öncesinde fakir bir banliyöyü adi suçlulardan ve sokak satıcılarından ‘temizlemeyi’ amaçlayan polis baskınları, kapasitesinin neredeyse iki katında çalışan aşırı kalabalık bir hapishane üzerindeki baskıyı artırıyor.
Seine-Saint Denis banliyösünde gri, beton bir gözaltı merkezi olan Villepinte 26 Temmuz’da başlayacak Oyunlar sırasında boks ve eskrim müsabakalarına ev sahipliği yapacak olan Paris Arena Nord’a 2,5 kilometre uzaklıkta bulunuyor.
1991’de açılan ve Fransa’nın en kalabalık cezaevleri arasında olan Villepinte, duruşma öncesi tutukluluk ve kısa cezalar için kullanılıyor.
Bobigny başsavcısı Eric Mathais Reuters’e verdiği röportajda “Cezaevi yönetiminin kötü günlere hazırlanması gerekiyor,” dedi.
Mathais, Olimpiyatlar öncesinde mahkum sayısını azaltmanın gerçekçi olmadığını söyledi.
Başsavcı “Hapsedilen insan sayısını sınırlamamız gerekiyor, ancak bunu söylemek yapmaktan daha kolay çünkü herkesin açıkça daha baskıcı olmam yönünde aşırı baskısı altındayım,” ifadelerini kullandı.
Reuters’a konuşan Bobigny mahkemesinde çalışan on üç savcı, hakim, avukat ve katip, Seine-Saint-Denis adalet sisteminin kapasitesinin sınırında olduğunu ve Olimpiyatlara hazırlık aşamasında giderek daha sıkı çalıştığını söyledi.
Hapishane Müdürü Pascal Spenle’e göre 8 Nisan itibarıyla 582 kişilik hapishanede bin 48 mahkûm bulunuyordu. Spenle, cezaevinin teknik olarak daha fazlasını kaldıramayacağını söyledi.
Reuters’in konuştuğu 4 mahkum, günlerinin çoğunu tek kişi için tasarlanan ama 3 kişinin kaldığı hücrelerinde geçirdiklerini, ortak tuvaleti kullanıp gün aşırı duş aldıklarını anlattı. Cezaevi yetkilileri, en az 17 mahkumun yerdeki şiltelerde uyuduğunu söyledi.
20 yaşında bir mahkûm olan Yanis, bir hapishane çalışma programı için aylardır bekleme listesinde olduğunu söyledi. İki hücre arkadaşından biri olan 25 yaşındaki Adil, yedi aydır yeniden entegrasyon konseyi üyesiyle tanışmadığını söyledi.
Cezaevi doktoru Ludovic Levasseur, son yıllarda akıl sağlığı hizmetlerine olan talebin arttığını, aşırı kalabalığın ise 60’a kadar hastayla ilgilenen psikologlar için uzun bekleme listeleri anlamına geldiğini gördüğünü söyledi.
Bobigny adliyesindeki yargıçlar, kırılma noktasına ulaşmamak için geçen yıl Villepinte ve başka bir hapishaneden erken tahliye edilenlerin sayısını neredeyse ikiye katlayarak yaklaşık 500’e çıkardı.
Cezaevi ve Adalet Bakanlığı’ndan alınan veriler, geçen yıl nisan ayında yüzde 177 ve ondan önceki yıl yüzde 168 kapasiteyle çalışan Villepinte’in, bu ay başında yüzde 180 kapasiteyle çalışmayı sürdürdüğünü gösteriyor.
Spenle, Olimpiyatlarda beklenen artış öncesinde Villepinte’in mahkumlarını başka hapishanelere naklederek 220 yer boşaltmayı planladığını söyledi. Uzun vadede hapishaneye yeni bir kanat ekleneceğini belirtti.
Adalet Bakanı Eric Dupond-Moretti, Fransız savcılara yazdığı 15 Ocak tarihli mektubunda, Oyunları aksatabilecek ihlallere “hızlı, güçlü ve sistematik tepkiler verilmesi” çağrısında bulunmuştu.
Bakanlık sözcüsü Cedric Logelin, bakanlığın Oyunlar sırasında aşırı kalabalığı azaltmak ve suçları önlemek için önlemler aldığını söyledi. Mahkeme kararlarının ise bağımsız olduğunu söyledi.
‘Kısa vadeli çözümler’
Olimpiyat etkinliklerinin çoğu Seine-Saint-Denis’te düzenleniyor. Fransa’nın en yüksek göçmen oranına sahip olan bölge aynı zamanda en fakir bölgesi.
Öğretmenler, bölgedeki okulların kaynaklarının yetersiz olduğu gerekçesiyle şubat ayından bu yana grevdeler. Evsizler ve gezgin nüfus bölgede kamplar ve gecekondular kurdu. Bazı mahallelerde resmi olmayan satıcılar sokaklarda sıralanıyor.
Bölgedeki Ile Saint Denis kasabasının belediye başkanı Mohamed Gnabaly, Olimpiyatların yatırım eksikliği nedeniyle yıllardır ertelenen altyapı ve konut geliştirme çalışmalarına yardımcı olduğunu söyledi.
Ancak Fransız hukuk ve hapishane araştırma merkezi CESDIP’ten sosyolog Olivier Cahn, polis müdahalesi ve sert cezalandırmanın yoksul, göçmen ve evsiz nüfusu orantısız bir şekilde etkilediğini söyledi.
Cahn “Elimizde olan tek şey kısa vadeli çözümler” dedi.
Savcı Mathais, bölgede uyuşturucu ticareti ve ruhsatsız satış gibi sokak suçlarını hedef alan ve geçen yıl başlatılan sıfır toleranslı polislik girişiminin hapishane nüfusunu artırdığını söyledi.
Öte yandan baskı, Reuters’in görüştüğü hukuk uzmanlarının eleştirilerine yol açtı.
Bobigny’de savunma avukatı olan Fouad Qnia, ruhsatsız sokak satışı gibi ihlallere verilen ağır cezaların orantısız olduğunu ve halihazırda savunmasız durumdaki insanları daha da marjinalleştirebileceğini söyledi.
Ulusal istatistiklere göre yabancılar 2020 yılında Fransa’daki genel nüfusun yalnızca yüzde 10’unu oluştururken, hapishane nüfusunun yüzde 21’ini oluşturdu.
Fransa etnik istatistik tutmuyor ancak bazı sosyolojik araştırmalar, siyahi ve Arap erkeklerin hapishanelerde daha yoğun olduğunu doğruluyor.
Hapishaneler dolu
Avrupa Konseyi verilerine göre Fransa, Romanya ve Kıbrıs’tan sonra Avrupa’nın en kalabalık cezaevlerine sahip.
Adalet Bakanlığı verilerine göre, Fransız cezaevleri hiçbir zaman bu kadar dolu olmamıştı.
Avrupa Konseyi geçen ay aşırı kalabalığın kötüleşmesinden “derin endişesini” dile getirdi.
Eski tutuklularla çalışan Emergence 93 adlı yardım kuruluşu, aşırı kalabalık nedeniyle hapishanelerdeki faaliyetlere ve desteğe sınırlı erişimin topluma yeniden entegrasyonu zorlaştırdığını söyledi.