Rocznica wyzwolenia Pleszewa z wybuchem sowieckiego czołgu w tle. Niemiecki żołnierz rzucił się z miną przeciwczołgową. Mija 78 lat

24 stycznia mija 79 lat od wyzwolenia Pleszewa spod okupacji niemieckiej. I choć wyzwolicieli z Armii Czerwonej witano w mieście kwiatami, szybko okazało się, że ich wejście do Pleszewa wcale nie oznacza wolności. W trakcie wyzwalania miasta doszło do tragicznego wydarzenia. Niemiecki żołnierz rzucił się pod nadjeżdżający sowiecki czołg z miną przeciwczołgową

Wyzwolenie Pleszewa spod okupacji niemieckiej

Walki uliczne w Pleszewie rozpoczęły się 24 stycznia 1945 r. we wczesnych godzinach rannych. Po południu miasto było już wyzwolone przez oddziały radzieckiej 33 Armii gen. płk. Wieczesława Cwietajewa i 7 korpusu kawalerii gen. lejt. Michała Konstantinowa, wchodzące w skład I Frontu Białoruskiego. Podczas tej inicjatywy zginęło kilkunastu radzieckich żołnierzy.

Wybuch czołgu na pleszewskim Rynku

Około godziny 12.00 od strony Brzezia wjechał radziecki czołg, który po rozbiciu dwóch barykad na ul. Kaliskiej, zbliżał się coraz bardziej w kierunku rynku. W tym momencie z narożnika wyskoczył żołnierz niemiecki i wraz z miną rzucił się pod czołg. Nastąpił gwałtowny wybuch, zginęła załoga czołgu i sprawca wybuchu. Wybuch zniszczył portyk kamienicy przy ul. Kaliskiej 2, o czym przez wiele lat przypominała tablica zamieszczona na murze zniszczonym przez czołg.

Kilka dni przed wyzwoleniem Pleszewa na posterunku niemieckiej policji zakatowano kpt. Brunona Nikoleiziga ps. „Adam” – komendanta Pleszewskiego Obwodu AK.

Wkroczenie Armii Czerwonej do Pleszewa

Ks. Ludwik Walerowicz wspominając wkroczenie Armii Czerwonej do Pleszewa, pisał, że pleszewianie wyszli do wyzwolicieli z kwiatami. Nastroje szybko się zmieniły.

– Po chwili jednak zaczęły się pierwsze gwałty na kobietach oraz kradzieże rowerów i zegarków. Ludzie zniknęli z ulic ukrywając się po piwnicach i mieszkaniach. Później w nocy Rosjanie spalili jeden dom w Pleszewie i tylko tyle było walk o miasto – pisał duchowny.

78 lat temu nadszedł czas zmian

Styczeń 1945 roku był dla Pleszewa i jego mieszkańców czasem, który niósł ze sobą wiele nowego. Najpierw wspomniane wyzwolenie spod okupacji niemieckiej, a w dalszej kolejności zmiany społeczno-gospodarcze i polityczne na wiele lat.

– Zaczęło się od organizacji polskich władz miejskich, choć nie możemy zapomnieć o komendancie wojennym miasta starszym lejtnancie Atu Biegimbietowie. Oprócz władzy wojskowej powołany zostaje Tymczasowy Zarząd Miejski z tymczasowym komendantem miasta, którym został Hieronim Gromek ( Franciszek Łaniewski). Jan Holka zostaje powołany na stanowisko tymczasowego Burmistrza, które po kilku dniach obejmuje Jan Barański, a Holka zostaje jego zastępcą. W załączeniu zdjęcie Atu Biegimbietowa oraz dokumenty Jana Holki o nominacji na zastępcę Tymczasowego Komendanta Miasta oraz nominacja na Tymczasowego Burmistrza Pleszewa – informują przedstawiciele Muzeum Regionalnego w Pleszewie.

Warto przeczytać:Wspomnienie o Weronice Bilińskiej – ostatnim żołnierzu AK w Pleszewie

[promo]4384321 ;1;Polub nas na FB[/promo]