Levensmiddelenindustrie waarschuwt: hebben straks nog eigen voedsel?

Levensmiddelenindustrie waarschuwt: hebben straks nog eigen voedsel?

In Frankrijk is al meer dan een jaar discussie over tegenstrijdig voedselbeleid. Daar wil de overheid dat levensmiddelenfabrikanten en supermarkten de prijs voor consumenten laag houden omdat consumenten last hebben van inflatie; de regering wil een loonexplosie tegen aan. Tegelijk wil de overheid dat bedrijven en boeren investeren in duurzamere productiemethoden. Maar dat kost geld en staat haaks op het streven om voedsel betaalbaar te houden. Het kan natuurlijk ook niet. In Nederland trekt nu Cees-Jan Adema, directeur van de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI), aan de bel. Onze overheid gedraagt zich namelijk net zo als de Franse.

Adema merkt in het Financieele Dagblad op dat de wensen van verschillende ministeries te vaak tegenstrijdig zijn. Enerzijds wil het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) dat bedrijven investeren in duurzaamheid en een bijbehorend eerlijk verdienmodel voor boeren en producenten. Anderzijds wil het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) lage prijzen in supermarkten voor consumenten die klagen over hun sinds 2020 ruim 30% duurder geworden boodschappen..

Wie alleen maar blijft duwen op de laagste prijs, zal zien dat iemand daar uiteindelijk het harde gelag van betaalt, legt Adema uit in de krant. Het verlies belandt in de schoot van de zwakkere schakels in de productieketen die geen onderhandelingspositie hebben. Dit benadrukt volgens hem de noodzaak van een discussie over de langetermijnvisie van de overheid op de voedselproductie. “Als de uitkomst van dat debat is dat het om de laagste prijs gaat, dan hoeven we het niet te hebben over inspanningen voor extra verduurzaming,” stelt Adema koeltjes vast.

Vorig jaar lagen levensmiddelenproducenten onder vuur. Ze werden ervan beschuldigd gebruikt te maken van de hoge inflatie door hun prijzen onterecht extra te verhogen. A-merkfabrikanten zijn belangrijk voor supermarkten en kunnen daarom eisen stellen. Daarom beschuldigen de suoermarkten en de merken elkaar van en unfaire houding. Aangewakkerd door de Europees inkopende maar nationaal verkopende onlinesupermarkt Picnic, eisten supermarkten het recht op zogeheten parallel-importen. Zo kunnen ze inkopen in het land waar dat het goedkoopst is, als producten in hun eigen land duurder zijn.

Adema is kritisch op onderzoek dat werd geïnitieerd door demissionair minister Micky Adriaansens van EZK naar Europese prijsverschillen en inkoopmuren. Hij vindt de onderzoeksmethode niet deugen en dat ze het inkoopbeleid naar het putje jaagt door alleen op de laagste prijs te letten.

Hij wijst op lokale omstandigheden als reden voor prijsverschillen. Denk bijvoorbeeld aan de grotere aantallen die Duitse supermarkten verkopen, dat geeft hen een betereonderhandelingspositie. “Daarnaast hebben we”, zebt Adema, “te maken met allerlei specifieke belastingen en accijnzen. De energiebelasting hier in Nederland is bijvoorbeeld een grote kostenpost.”

De voorman van de FNLI waarschuwt voor de gevolgen van het streven naar de laagste prijs in de EU: “Dat zou ook betekenen dat we de hele productie naar de landen met de laagste lonen en duurzaamheidsstandaarden brengen. Laten we onze maakindustrie niet in de uitverkoop zetten.”