"Przygody pana Michała" to serialowy hit. Azja istniał naprawdę, a Łomnicki nie chciał grać

‘Przygody Pana Michała’ – kadr z serialu

“Przygody pana Michała” to kultowy serial telewizyjny z 1969 roku. Czołówkę w postaci “Pieśni o Małym Rycerzu” potrafi zanucić kilka pokoleń, a Tadeusz Łomnicki dzięki głównej roli zyskał wielką sławę. Co ciekawe, wcale nie chciał jej przyjąć.

Pierwszy odcinek serialu “Przygody pana Michała” został wyemitowany 14 listopada 1969 roku. Autor scenariusza do produkcji Jerzy Lutowski stanął przed trudnym zadaniem. Tworzył bowiem jednocześnie skrypt do odcinkowego obrazu Pawła Komorowskiego oraz do wersji kinowej “Pana Wołodyjowskiego” Jerzego Hoffmana.

Zobacz wideo Daniel Olbrychski jako hrabia Leszek? Przypadek filmowy wiele zmienił

Tadeusz Łomnicki nie chciał grać Wołodyjowskiego. Udawał kontuzję kolana

‘Przygody Pana Michała’ – kadr z serialu

Co ciekawe, serial był czarno-biały, a wersja kinowa kolorowa. Stało się tak ze względu na ograniczony budżet wersji telewizyjnej. W obu produkcjach pojawili się w większości ci sami aktorzy, wykorzystano część strojów i rekwizytów, a nawet uzupełniano serial kinową wersją historii. Serial natychmiast stał się hitem Telewizji Polskiej, który przyniósł ogromną sławę szczególnie Tadeuszowi Łomnickiemu. Aktor wcielił się w pułkownika Michała Wołodyjowskiego i zaskarbił sobie sympatię widzów w całej Polsce.

Jak czytamy w serwisie polskieradio.pl, Łomnicki początkowo nie chciał przyjąć roli. Myślał o sobie jako o aktorze teatralnym i obawiał się, że nie sprosta wyzwaniom na planie wielkiej historycznej produkcji. “Propozycja Hoffmana mnie przeraziła. W jednej sekundzie zrozumiałem, jaki rodzaj odpowiedzialności wziąłbym na siebie, gdybym się zgodził. Zacząłem Jurka unikać i robiłem to przez pół roku” – opowiadał aktor w rozmowie z Witoldem Zadrowskim w 1968 roku. Potem poinformował reżysera, że ma kontuzję kolana. Hoffman się nie poddał – zorganizował kolegium lekarskie i obnażył kłamstwo aktora.

‘Przygody Pana Michała’ – kadr z serialu

“Koń przed rozpoczęciem zdjęć był dla mnie wyrośniętym psem” – mówił Łomnicki. Jazdy i szermierki uczył się przez rok. Miał najlepszego mentora, do tej roli zatrudniono Andrzeja Piątkowskiego, szablistę, wielokrotnego medalistę olimpijskiego. Przed nagraniami Łomnicki nie mógł spać, bo bał się, że zawiedzie swojego nauczyciela. Nie zawiódł, stworzył niezapomnianą do dzisiaj kreację. Jednak na sukces serialu złożyły się także świetnie zagrane role drugoplanowe. Widzowie pokochali Zagłobę granego przez Mieczysława Pawlikowskiego oraz Azję Tuchajbejewicza, którego wykreował Daniel Olbrychski.

Azja Tuchajbejewicz z “Przygód pana Michała” istniał naprawdę

Azja w opowieści zostaje przywódcą buntu Lipków, czyli Tatarów zamieszkujących Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Okrutnym zdrajcą kieruje wyłącznie wybujałe ego, chce zemsty i chwały, za co jest gotów zapłacić każdą cenę. Postać Tuchajbejewicza opiera się na prawdziwym dowódcy tatarskim Aleksandrze Kryczyńskim, który również był zasłużonym żołnierzem i zdrajcą.

Kryczyński od 1654 roku służył w wojsku koronnym jako rotmistrz chorągwi tatarskiej. Jednak gdy w 1667 roku zaczęły się problemy z wypłatą zaległego żołdu, redukcją wojsk oraz zakazem budowania meczetów, wybuch wojny polsko-tureckiej stał się oczywisty – opisuje w Onecie historię żołnierza Roman Sidorski. Kryczyński przeszedł na stronę sułtana i zabrał ze sobą część żołnierzy. Jednak pewność siebie go zgubiła.

Lipkowie przyzwyczaili się do szlacheckich przywilejów, a rosnąca pozycja dowódcy zaczęła im wadzić. W 1673 roku grupa żołnierzy, której zależało na powrocie do walk po polskiej stronie, zamordowała swojego zwierzchnika. Azja zginął nabity na pal, Kryczyńskiego przebito włócznią.

“W stepie szerokim” czyli “Pieśń o małym rycerzu” nuciła cała Polska

Wspominając serial “Przygody pana Michała” nie można nie poruszyć tematu utworu z kultowej czołówki produkcji, który do dziś nucą pokolenia. Muzykę do “Pieśni o małym rycerzu” znaną również pod tytułem “W stepie szerokim” napisał Wojciech Kilar, słowa stworzył Jerzy Lutowski. Ponadczasowy przebój wykonywał w serialu Leszek Herdegen. Jak czytamy na tvp.pl, do produkcji przygotowano także inną pieśń – “Balladę stepową”.

Dzisiaj “W stepie szerokim” nabrała nowego kulturowego kontekstu. Utwór spodobał się bowiem polskim kibicom siatkówki, którzy śpiewają utwór podczas rozgrywek reprezentacji narodowej mężczyzn. Z kolei w dziewiątej edycji programu “Twoja Twarz Brzmi Znajomo” w postać Tadeusza Łomnickiego, śpiewającego znany utwór, wcielił się aktor Andrzej Młynarczyk. Widzowie natychmiast wytknęli twórcom, że to nie ten aktor wykonywał pieśń z czołówki kultowego serialu.