Πώς μαθαίνουμε στα παιδιά να είναι υπεύθυνα;

A small toddler girl with brush and dustpan sweeping floor in the kitchen at home.

Ο σύζυγός μου δεν τα πάει καλά με τις… ευθύνες! Μπορεί να βοηθάει στις δουλειές του σπιτιού και να προσπαθεί, όμως δεν παίρνει πρωτοβουλίες. Ουσιαστικά εγώ είμαι εκείνη που προγραμματίζει τα πάντα στο σπίτι. Εγώ ξέρω τι πρέπει να γίνει, τι χρειάζονται τα παιδιά, ποιο είναι το πρόγραμμά τους κι ο σύζυγός μου… απλά ακολουθεί. Περιμένει από εμένα, δηλαδή, να του πω τι πρέπει να γίνει. Εάν, μάλιστα, προκύψει κάτι εκτός προγράμματος ή κάτι που δεν ξέρει πώς να το χειριστεί πάντα απευθύνται σε μένα! Με λίγα λόγια- δεν φοβάται τις ευθύνες- απλά δεν είναι από μόνος του υπεύθυνος. Χρειάζεται καθοδήγηση, σαν να ήταν παιδί.

Συζητώντας με άλλες μαμάδες, συνειδητοποίησα πως οι περισσότεροι σύζυοι-μπαμπάδες κάνουν το ίδιο. Μάλιστα, μια μαμά με απασχόλησε αρκετά με κάτι που μου είπε. “Δεν μπορώ να καταλάβω πώς γίνεται η αδελφή του να είναι τόσο υπεύθυνη κι ο ίδιος το αντίθετο, αφού στο ίδιο σπίτι μεγάλωσαν!”. Η αλήθεια είναι πως αρκετοί άντρες έχουν μεγαλώσει λίγο διαφορετικά από τις γυναίκες, ακόμα και από τις αδελφές τους. Οι γονείς τους – ίσως και ασυνείδητα- θεωρούσαν δεδομένο ότι η κόρη θα μπορούσε να κάνει κάποια πράγματα μόνη της (να ντυθεί, να ετοιμάσει πρωινό, να πλύνει τα πιάτα, να κάνει μπάνιο, να καθαρίσει το δωμάτιό της) αλλά δεν έκαναν το ίδιο και για τον γιο.

Αρκετοί γονείς δεν περίμεναν από τους γιους να καθαρίσουν, να βάλουν νερό μόνοι τους όταν διψάνε, να θυμούνται τι ώρα έχουν προπόνηση… Δεν τους έμαθαν, δηλαδή, ποτέ ποιες είναι οι ευθύνες τους σε ένα σπίτι και δεν τους έδωσαν την ευκαιρία όχι μόνο να τις αναλάβουν αλλά να νιώσουν και περηφάνια που καταφέρνουν μόνοι τους τόσα πολλά!

Οι γονείς σήμερα μεγαλώνουν τα παιδιά τους ανεξαρτήτως φύλου το ίδιο, αλλά πολλές φορές ξεχνούν να δώσουν τη δυνατότητα στα παιδιά τους να καταφέρνουν πράγματα μόνα τους. Δεν τους μαθαίνουν ποιες είναι οι υποχρεώσεις τους μέσα στο σπίτι χωρίς να καταλαβαίνουν ότι μπορεί μια μέρα να μεγαλώσουν και να μην γίνουν υπεύθυνοι ενήλικες.

Σύμφωνα με την ψυχολόγο Siggie Cohen η υπευθυνότητα είναι κάτι που τα παιδιά μαθαίνουν σταδιακά μέσα από παραδειγματισμό, βλέποντας τους γονείς τους, την ωριμότητά τους και το πώς οι ίδιοι αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους.

Όπως συμβουλεύει, οι γονείς δεν πρέπει να δημιουργούν ενοχές ή ντροπή στα παιδιά τους όταν δεν κάνουν κάτι που πρέπει, όταν για παράδειγμα δεν τακτοποιούν τα πράγματά τους, αλλά να τους δίνουν την ευκαιρία μέσα από μια λογική επεξεργασία να καταλάβουν γιατί και πώς να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους.

Την επόμενη φορά που το παιδί μπορεί να πει ότι ξέχασε να πλύνει τα δόντια του ή ότι βαριέται να τακτοποιήσει τα παιχνίδια του, ρώτησέ το: “Ποιος μου λέει εμένα να πλύνω τα δόντια μου ή να καθαρίσω το σπίτι;”. Εκείνος φυσικά θα πει “κανείς, εσύ το λες στον εαυτό σου”. Τότε μπορείς να του εξηγήσεις πώς λειτουργεί: “Ακριβώς, εγώ το λέω στον εαυτό μου και μπορείς να κάνεις κι εσύ το ίδιο. Δεν χρειάζεται να στο λέω εγώ. Θα είσαι εσύ υπεύθυνος για αυτά. Δεν θα σου άρεσε;”

Όταν τα παιδιά νιώθουν ότι είναι δική τους ευθύνη να κάνουν κάτι- και το καταφέρνουν- νιώθουν καλά, νιώθουν περηφάνια και δύναμη!

Πηγή: Πώς μαθαίνουμε στα παιδιά να είναι υπεύθυνα;

Διαβάστε ακόμα: