5 λόγοι που ξυπνάτε κουρασμένοι και χωρίς ενέργεια

Ξυπνάτε συχνά το πρωί νιώθοντας κουρασμένοι ή ευερέθιστοι, ακόμα και μετά από έναν “καλό” βραδινό ύπνο;

Εάν κοιμάστε έως και επτά ή οκτώ ώρες τις περισσότερες νύχτες, αλλά εξακολουθείτε να αισθάνεστε κουρασμένοι την επόμενη μέρα και κατά τα άλλα είστε υγιείς, ίσως φταίει ένας τουλάχιστον από τους παρακάτω λόγους.

1. Κακή ποιότητα ύπνου

Συχνά συνδέουμε έναν “καλό” βραδινό ύπνο με τον αριθμό των ωρών που έχουμε κοιμηθεί, αλλά αυτό δεν ισχύει. Ο ύπνος πρέπει να είναι ξεκούραστος και αδιάκοπος, έτσι ώστε ο εγκέφαλος να μπορεί να περάσει σε κάθε ένα από τα στάδια του ύπνου.

Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι ύπνου: ο ύπνος REM (ταχεία κίνηση των ματιών) και ο ύπνος μη-REM. Μπαίνουμε πρώτα σε μη-REM ύπνο, ο οποίος συνήθως περιλαμβάνει τέσσερα στάδια. Το πρώτο στάδιο συμβαίνει ακριβώς καθώς αποκοιμόμαστε, το δεύτερο στάδιο είναι ένας ελαφρύς ύπνος και το τρίτο και το τέταρτο περιλαμβάνουν βαθύ, επανορθωτικό ύπνο. Η πλειονότητα αυτού του τρίτου και τέταρτου σταδίου λαμβάνει χώρα κατά το πρώτο τρίτο της νύχτας, καθιστώντας την ώρα που πηγαίνετε για ύπνο σημαντικό παράγοντα για έναν καλό ύπνο. Αυτά τα στάδια είναι ιδιαίτερα σημαντικά, γιατί δίνουν τη δυνατότητα στον εγκέφαλο να επεξεργάζεται και να αρχειοθετεί αναμνήσεις, να αντιμετωπίζει το στρες και να ξεκινά την αποκατάσταση. Αν και αρχικά πιστεύαμε ότι ο ύπνος REM, ο οποίος συμβαίνει μετά το τέταρτο στάδιο, είναι ο πιο σημαντικός, η έρευνα τώρα δείχνει ότι τα πρώτα στάδια του ύπνου είναι εξίσου απαραίτητα.

Η ποιότητα του ύπνου σας μπορεί επίσης να επηρεαστεί και από το περιβάλλον στο δωμάτιο, όπως αν είναι πολύ ζεστό ή πολύ φωτεινό, ή με θορυβώδεις διακοπές (όπως το ροχαλητό του/της συντρόφου ή το κλάμα ενός μωρού). Επίσης το τι έχετε φάει ή πιει τις ώρες πριν τον ύπνο είναι άλλοι παράγοντες που μπορούν να σας χαλάσουν τον ύπνο.

2. Αδράνεια ύπνου

Αυτή η προσωρινή κατάσταση περιγράφεται και ως “αποπροσανατολισμός και μείωση της διάθεσης και της απόδοσης κατά την αφύπνιση”. Εάν αντιμετωπίζετε αδράνεια ύπνου, μπορεί να έχετε αργό χρόνο αντίδρασης, φτωχότερη βραχυπρόθεσμη μνήμη, μειωμένη προσοχή και δυσκολία στην λήψη αποφάσεων. Ωστόσο, τα καλά νέα είναι πως αυτό είναι προσωρινό και για τους περισσότερους ανθρώπους το αίσθημα νωθρότητας εξαφανίζεται μετά από 15-30 λεπτά.

Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που μπορεί να σας κάνουν να βιώσετε αδράνεια ύπνου, όπως:

• Υψηλά επίπεδα αδενοσίνης: Αυτή η χημική ουσία του εγκεφάλου είναι υπεύθυνη για την προώθηση του ύπνου και την υπνηλία. Τα υψηλότερα επίπεδα το πρωί μπορεί να παρατείνουν αυτό το αίσθημα βραδύτητας σε σώμα και μυαλό, αλλά η δράση της εμποδίζεται από την… καφεΐνη!
• Ξύπνημα κατά τη διάρκεια του ύπνου μη-REM: Το ξύπνημα σε αυτό το σημαντικό στάδιο βαθύ ύπνου καθιστά πιθανότερο να βιώσετε αδράνεια ύπνου το επόμενο πρωί.
• Χρονότυπος: Το αν είστε τύπος “κουκουβάγια” ή τύπος που ξυπνάει πρωί-πρωί μπορεί να καθορίσει το πόσο μακροχρόνια είναι η πρωινή σας ανησυχία, καθώς οι ξενύχτηδες χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να “πάρουν μπρος” το πρωί.

5 λόγοι που ξυπνάτε κουρασμένοι και χωρίς ενέργεια – 1

3. Ακανόνιστες συνήθειες ύπνου

Όταν το πρόγραμμα ύπνου σας είναι ακανόνιστο ή δεν συγχρονίζεται με τον φυσικό κιρκάδιο ρυθμό σας, είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσετε διαταραχές ύπνου και κόπωση. Οι ειδικοί στον ύπνο εκτιμούν ότι το 2-5% όσων εργάζονται σε βάρδιες βιώνουν υπερβολική υπνηλία ή διαταραχή του ύπνου. Οι διαταραχές του φυσικού κιρκάδιου ρυθμού όχι μόνο καθιστούν πιο πιθανό να αισθάνεστε κουρασμένοι όταν ξυπνάτε, αλλά και να σας κάνουν πιο επιρρεπείς σε λοιμώξεις και ασθένειες και πιο πιθανό να παρουσιάσετε διαταραγμένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και υψηλή αρτηριακή πίεση.

Είτε η διαταραχή του ύπνου σας οφείλεται σε μη φυσιολογικά εργασιακά μοτίβα, είτε σε άλλους παράγοντες, είναι απίθανο να αισθανθείτε πραγματικά ξεκούραστοι μέχρι να είστε σε θέση να βελτιώσετε την ποιότητα και τη ρουτίνα του ύπνου σας. Μπορείτε να αυξήσετε την πιθανότητα ενός καλού ύπνου με τη διαχείριση της διατροφής σας και την εφαρμογή αλλαγών στον τρόπο ζωής. Οι πλούσιες σε υδατάνθρακες δίαιτες σε συνδυασμό με τροφές που περιέχουν το αμινοξύ τρυπτοφάνη (όπως γαλακτοκομικά, πουλερικά και μπανάνες) φαίνεται να συνδέονται με καλύτερα αποτελέσματα ύπνου.

4. Διαταραχές ύπνου

Μερικοί άνθρωποι διαπιστώνουν ότι συνεχίζουν να ξυπνούν νιώθοντας κουρασμένοι παρόλο που κάνουν ό,τι μπορούν για να βελτιώσουν την ποιότητα του ύπνου τους. Μια τέτοια συνεχής κούραση μπορεί να υποδηλώνει μια διαταραχή ύπνου, όπως άπνοια ύπνου ή αϋπνία, ή μπορεί να οφείλεται σε κάποια ακούσια σωματική δραστηριότητα, όπως το τρίξιμο των δοντιών ή το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών.

5. Άγχος

Το αίσθημα άγχους είναι το πιο κοινό πρόβλημα ψυχικής υγείας παγκοσμίως και μελέτες δείχνουν ότι περίπου το 50% των ατόμων με άγχος δεν κοιμούνται επαρκώς, γεγονός που μπορεί να επιδεινώσει περαιτέρω την κατάστασή τους.

Όσοι έχουν προβλήματα άγχους μπορεί να δυσκολεύονται να αποκοιμηθούν και ως αποτέλεσμα τείνουν να ξυπνούν νιώθοντας κουρασμένοι, με την κούρασή τους να συνεχίζεται κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Πηγή: bbcgoodfood.com