7 opvallende dingen die je wilt weten over Geert Wilders van de PVV, de grote winnaar van de verkiezingen

De in binnen- en buitenland vooral om zijn radicale standpunten over immigratie en de islam bekendstaande PVV-leider Geert Wilders wordt na zijn enorme overwinning bij de Tweede Kamerverkiezingen mogelijk de nieuwe premier van Nederland. Al is dat gezien de verschillen die er zijn met mogelijke coalitiepartners nog lang geen gelopen race.

Wilders beloofde tijdens de campagne te gaan strijden voor de portemonnee van de gewone Nederlander, voor goede zorg, tegen asielmigratie en hij beloofde alle ‘geldverslindende’ klimaatmaatregelen overboord te gaan gooien. Hij slaagde er ook in milder over te komen en zei na de voor hem zo overweldigende verkiezingsuitslag dat hij en collega-politici nu over “hun schaduwen” heen moeten gaan springen.

Hoewel Wilders zich nog altijd weet te profileren als buitenstaander, maakt hij al vanaf 1998 deel uit van de Tweede Kamer. Business Insider is in de lange politieke carrière van Geert Wilders gedoken en zet 7 opvallende zaken op een rij.

Hij was ooit de mentor van Mark Rutte

Geert Wilders en Mark Rutte in 2007 in de Tweede Kamer. Foto: ANP/Robert Vos

Geert Wilders begon zijn politieke carrière bij de VVD. Eerst als gemeenteraadslid in Utrecht en vanaf 1998 als Tweede Kamerlid. Hij was in die periode mentor van de later premier geworden Mark Rutte, die toen nog wegwijs moest worden gemaakt in de Haagse politiek. Hij leerde hem volgens Rutte onder meer moties in te dienen en debatten aan te vragen.

In een debat in 2019 grapte Wilders daarover: “Ik was ooit de mentor van deze premier en ik vraag me oprecht af wanneer het ooit fout is gegaan met die man, dat ‘ie nu in bed ligt met GroenLinks.”

De PVV-leider en Mark Rutte botsten vaak hard in de Tweede Kamer. Het misschien wel bekendste voorbeeld daarvan is dat ze elkaar bij de Algemene Beschouwingen van 2011 over en weer toebeten dat ze “normaal” moesten doen. “Doe eens normaal, man!”, zei Wilders tegen de premier. “Doe zelf normaal”, riep Rutte terug. Aanleiding was irritatie bij Wilders dat Rutte afstand nam van de uitspraak van PVV’er Van Roon dat de Turkse premier Erdogan een “islamitische aap” is.

En begin vorig jaar nog zei Rutte dat Wilders ‘door een grens was gezakt’ met een tweet over minister Dilan Yesilgöz van Justitie en inmiddels de opvolger van Rutte als VVD-leider, waarin hij haar Turkse afkomst aanhaalde.

Hij is veroordeeld voor groepsbelediging en vervolgd voor het aanzetten tot haat en discriminatie

PVV-leider Geert Wilders met zijn advocaat Bram Moszkowicz tijdens een rechtszaak in 2011 wegens het aanzetten tot haat en discriminatie. Foto ANP / Koen van Weel

Geert Wilders staat bekend om zijn harde en beledigende uitspraken tegen moslims en de islam. Zo stelde hij in 2009 voor een ‘kopvoddentaks’ van 1.000 euro per jaar in te willen voeren voor vrouwen die een hoofddoek willen dragen.

Ook zei hij in 2004, toen hij nog Kamerlid was voor de VVD, al eens tegen HP/De Tijd: “Waarom durven wij niet te zeggen dat moslims zich aan ons moeten aanpassen, omdat onze normen en waarden nu eenmaal van een hoger, beter, prettiger en humaner beschavingsniveau zijn? Niks integratie, assimilatie! En laat daarna de hoofddoekjes maar wapperen op het Malieveld. Ik lust ze rauw”.

In 2020 veroordeelde het Gerechtshof in Den Haag hem voor groepsbelediging vanwege zijn omstreden oproep voor ‘minder Marokkanen’. Tijdens een partijbijeenkomst in 2014 vroeg Wilders het aanwezige publiek of zij meer of minder Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde daarop “minder, minder”, waarna Wilders zei “nah dan gaan we dat regelen”. Het gerechtshof oordeelde dat “de uitlating van Wilders, ook al is die gedaan in de context van het politieke debat, onnodig grievend is geweest.” Een straf werd niet opgelegd.

In 2010 en 2011 stond Wilders al terecht voor aanzetten tot haat en discriminatie vanwege zijn anti-islamfilm Fitna en omstreden uitspraken als “Verbied dat ellendige boek zoals ook Mein Kampf verboden is” (over de koran), “Veel moslims Nederland uit” en “Die Marokkaanse jongens zijn echt gewelddadig.” Daarvan werd hij vrijgesproken, omdat hij zijn weliswaar “kwetsende, choquerende en verontrustende” uitspraken deed “in het kader van het politieke debat”.

In 2019 blokkeerde Twitter nog tijdelijk het account van Wilders na een tweet van hem aan Rob Jetten van D66 over de islam en antisemitisme.

Hij heeft een groot hart voor Israël sinds hij er als tiener op een boerderij werkte

Geert Wilders spreekt in 2010 op een bijeenkomst van de rechtse Israëlische partij Hatikva in Tel Aviv. Foto: AFP/Gali Tibbon

Geert Wilders ging op zijn zeventiende werken op een mosjav, een soort collectieve boerderij, op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever. Die periode is naar eigen zeggen heel “vormend” voor hem geweest. Zelf noemt hij de Westelijke Jordaanoever overigens liever “bevrijd gebied”.

Het conflict met de Palestijnen was daar altijd aanwezig, vertelde Wilders een aantal jaar geleden tegen het radioprogramma Met het Oog op Morgen. “Je zit midden in een oorlogsgebied: overal op straat zie je mensen – en niet alleen militairen – met semi-automatische wapens, ook voor de ingang van mijn mosjav.”

Wilders heeft nog altijd een speciale band met Israël: “Het is een vrij land, het is een stukje Westen in het Midden-Oosten.” Na de aanval van Hamas op 7 oktober gaf de PVV aan Israël “onvoorwaardelijk te steunen” te steunen en tweette Wilders bijvoorbeeld: “Wij supporten jullie. Geef ze de hel!”

Hij verliet de VVD, vooral omdat hij Turkije nooit lid wilde zien worden van de EU

Geert Wilders na afloop van een lijmpoging in 2004 thuis bij toenmalig VVD-fractievoorzitter Jozias van Aartsen. Foto: Phil Nijhuis

Als lid van de VVD-fractie tussen 1998 en 2004 wilde Wilders dat zijn partij een veel rechtsere koers ging varen. Daartoe stelde hij samen met collega-Kamerlid Gert-Jan Oplaat een manifest met tien stellingen op, waarin hij onder meer pleitte voor het uitzetten van radicale moslims, verhoging van de maximumsnelheid, levenslange straffen na drie misdrijven en voorkomen dat Turkije ooit lid wordt van de EU.

Dat laatste bleek het definitieve breekpunt toen Wilders weigerde in te stemmen met de officiële mening van zijn fractie dat Turkije, als dat land aan bepaalde voorwaarden voldoet, in de toekomst lid van de Europese Unie zou kunnen worden. Wilders bleef eraan vasthouden dat Turkije op basis van culturele verschillen uitgesloten moest worden.

Wilders ging tot grote onvrede van de VVD in eerste instantie verder als eenmansfractie onder de naam Groep-Wilders en richtte in 2006 zijn Partij voor de Vrijheid (PVV) op, waarvan hij nog altijd het enige lid is.

Hij kwam na de verkiezingen van 2006 gelijk met 9 zetels in de Kamer en gaf toen hij vier jaar later 24 zetels haalde gedoogsteun aan het eerste kabinet-Rutte. Sindsdien heeft de PVV nooit minder dan 15 zetels gehaald, maar de volgens de laatste prognose 37 zetels bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2023 is een absoluut record.

Hij bleef ook na MH17 en de annexatie van De Krim goede banden houden met Rusland

Geert Wilders heeft zich na de ramp met de MH17 en de illegale annexatie van de Krim nooit afgekeerd van Rusland, maar zijn persoonlijke banden met Moskou juist goed proberen te houden.

Zo zei hij in 2017 in een interview met Elsevier Weekblad tegenwicht te willen bieden aan “hysterische russofobie die her en der heerst” en Rusland te beschouwen als “een bondgenoot” in de strijd tegen terrorisme en Afrikaanse massa-immigratie.

Een jaar later bracht hij een omstreden bezoek aan Moskou en de Doema, het Russische parlement. Hij sprak daar met collega-parlementsleden, ambassadeurs, studenten en twee onderministers van de Russische regering. Wilders droeg daarbij “met trots” een Russisch-Nederlandse vriendschapsspeld, schreef hij op Twitter.

De nabestaanden van de vliegramp met de MH17, waarvan ook toen al was aangetoond dat Rusland daar bij betrokken was, hadden geen goed woord over voor het bezoek en eisten excuses. “Het benadrukken van vriendschap met Rusland door een Kamerlid is ongepast”, zei de stichting Vliegramp MH17.

In de huidige oorlog in Oekraïne veroordeelt Wilders Rusland als “agressor” die “onrechtmatig Oekraïne is binnengevallen”, maar wil hij niet dat Nederland defensiematerieel naar Oekraïne steunt.

Beschuldigingen van onder meer Follow the Money op basis van gelekte documenten dat hij geld aan zou nemen van het Kremlin, ontkent Wilders steevast.

Hij strooit met moties van wantrouwen

Geert Wilders en demissionair premier Mark Rutte tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen 2023. Foto: ANP/ Hollandse Hoogte / Bart Maat

Tot het begin van de jaren 2000 gebeurde het maar zelden dat Tweede Kamer-leden moties van wantrouwen indienden tegen ministers of hele kabinetten, maar Geert Wilders en de PVV hebben daar inmiddels een gewoonte van gemaakt.

Net van de VVD afgescheiden diende Wilders in november 2004 zijn eerste motie van wantrouwen in tegen toenmalig minister Johan Remkes van Binnenlandse Zaken vanwege de moord op Theo van Gogh. In de loop der jaren diende hij en zijn partij ook moties van wantrouwen in over onder meer het Nederlandse referendum over de Europese grondwet, dubbele nationaliteit, het Oekraïne-referendum, het afschaffen van de dividendbelasting en de stikstofcrisis.

Wilders heeft er ook een traditie van gemaakt om tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen moties van wantrouwen tegen het voltallige kabinet in te dienen. Nog nooit werd een motie van wantrouwen van Wilders of andere PVV’ers aangenomen.

Hij wordt al bijna 20 jaar zwaar beveiligd

Geert Wilders te midden van twee beveiligers bij het uitbrengen van zijn stem voor de Tweede Kamerverkiezingen 2023. Foto: ANP/Remko de Waal

Geert Wilders wordt al sinds 2004, toen hij zich steeds feller over moslims en de islam uit begon te spreken, zwaar beveiligd. “Ik ben blij dat ik nog leef. Je weet dat het iedere dag kan gebeuren dat iemand je vermoordt”, zei hij daar een aantal jaren geleden over tegen de Telegraaf. “Je mist autorijden, je mist je brievenbus legen en je mist boodschappen doen.”

Wilders heeft in de loop der jaren heel wat doodsbedreigingen en fatwa’s te verduren gekregen. Bij de afgelopen Algemene Politieke Beschouwingen vroeg hij demissionair premier Mark Rutte nog om Pakistan aan te spreken op “de constante doodsbedreigingen en fatwa’s”, die hij uit dat land krijt.

Wilders zei in 2017 niet te verwachten dat hij ooit weer normaal over straat zou kunnen. “Misschien als ik naar Tonga verhuis en daar visser word”. Nu hij met de gigantische overwinning bij de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen mogelijk premier wordt en dan een nog belangrijker doelwit zal worden van moslimterroristen en mogelijk extreem-links, zal er van rustig en veilig over straat al helemaal geen sprake meer zijn.

LEES OOK: Kan iemand anders dan Geert Wilders premier worden? Bij deze eerdere verkiezingen leverde de grootste partij níét de minister-president