Koalicjanci znów pójdą osobno. "To byłby nasz koniec"

(od lewej) Szymon Hołownia, Władysław Kosiniak-Kamysz, Donald Tusk i Włodzimierz Czarzasty. Senat, 10.11.2023 r.

Temat wspólnego startu KO i Trzeciej Drogi w wyborach europejskich, które odbędą się w czerwcu, umarł śmiercią naturalną, choć jeszcze kilka tygodni temu ta opcja była na stole. Weto postawił jednak Szymon Hołownia, a Ludowcy nie chcieli iść z nim na wojnę, bo to oznaczałoby koniec Trzeciej Drogi.

• — Szymon dość jasno dał do zrozumienia, że z pewnych przyczyn nie chce sojuszu z Platformą. Nie chcę powiedzieć, że postawił nas pod ścianą. Po prostu ma dość mocne argumenty i my to szanujemy – mówi Onetowi ważny polityk PSL
• — Gdybyśmy poszli np. tylko z PSL-em, to wtedy w walce wyborczej nasi przeciwnicy staraliby się grać na różnice między nami. A to mogłoby się przełożyć na straty, zwłaszcza we wschodnich regionach. Nie możemy sobie na to pozwolić — słyszmy od jednego z polityków Platformy
• Już wcześniej decyzję o samodzielnym starcie ogłosiła Lewica, która zarejestrowała swój komitet jeszcze w trakcie kampanii samorządowej. Szefem kampanii został europoseł Robert Biedroń
• Więcej informacji znajdziesz na stronie głównej Onetu

Hołownia uprzedził ruch

— Mieliśmy wczoraj zarząd Polski 2050 i podjęliśmy decyzję, że do wyborów europejskich idziemy albo w formacie Trzeciej Drogi, który już dwukrotnie się sprawdził, bo uważam, że w wyborach samorządowych się sprawdził, potwierdziliśmy nasz wynik, jesteśmy trzecią siłą na scenie politycznej. Albo idziemy sami – powiedział rano w TVN24 marszałek Sejmu Szymon Hołownia, szef Polski 2050.

Moment ogłoszenia tej decyzji nie był przypadkowy. Hołownia doskonale wiedział, że dziś zbiera się Naczelny Komitet Wykonawczy PSL. Również dziś ma dojść do spotkania liderów koalicji. Uprzedził te wydarzenia o kilka godzin.

— Szymon dość jasno dał do zrozumienia, że z pewnych przyczyn nie chce sojuszu z Platformą. Nie chcę powiedzieć, że postawił nas pod ścianą. Po prostu ma dość mocne argumenty i my to szanujemy – mówi Onetowi ważny polityk PSL.

Nasz rozmówca jednocześnie podkreśla, że Ludowcy nie chcieli dokonywać politycznego skoku w bok na jedną kampanię, bo to oznaczałoby koniec Trzeciej Drogi:

— Trzecia Droga by się rozpadła. A to projekt, z którym wiążemy pewne nadzieje na przyszłość. To jest dla nas pewien wehikuł do realizacji różnego rodzaju interesów. Łatwiej nam się rozmawia, będąc częścią większej całości. Mniejszego można szybciej rozegrać – słyszymy.

Na stole jeszcze całkiem niedawno była opcja startu w tzw. formule EPP, czyli KO-PSL. EPP to angielski skrót nazwy “Europejska Partia Ludowa”, frakcji w Parlamencie Europejskim, do której należy zarówno Koalicja Obywatelska, jak i Polskie Stronnictwo Ludowe.

Wspólny start mógłby dać szansę na powiększenie polskiej grupy w tej frakcji. Być może nawet byłaby to grupa największa, co będzie mieć znaczenie przy podziale kluczowych stanowisk w strukturach Unii Europejskiej.

Polska 2050 należy do innej frakcji, liberalnej Renew Europe (Odnówmy Europę) współtworzonej m.in. przez partię “Renessaince” prezydenta Francji Emmanuela Macrona, co dodatkowo komplikowało ewentualne porozumienie z Koalicją Obywatelską.

KO boi się strat

Ludowcy liczą na trzy mandaty w Parlamencie Europejskim. W 2019 r. zdobyli trzy startując w ramach Koalicji Europejskiej z Platformą, Nowoczesną, Lewicą i Zielonymi. Jesienią zeszłego roku Krzysztof Hetman wystartował jednak do Sejmu i zdobył mandat. Jego miejsce w PE zajął kolejny na liście w okręgu lubelskim Włodzimierz Karpiński, który reprezentował Platformę Obywatelską.

Jednak wszystko wskazuje na to, że Hetman – obecny minister rozwoju – chce wrócić do Brukseli. Oprócz niego szansę na mandat ma obecny europoseł PSL Adam Jarubas. W Parlamencie Europejskim teraz zasiada również Jarosław Kalinowski, jednak prawdopodobnie jest to jego ostatnia europejska kadencja.

Niewykluczone, że jako lidera mazowieckiej listy zastąpi go Adam Struzik, który od 23 lat jest marszałkiem województwa mazowieckiego. Koalicja 15 października po niedzielnych wyborach samorządowych utrzyma władzę w województwie, jednak KO uzyskała tu o wiele lepszy rezultat niż Ludowcy. Możliwe, że tym razem największa partia obozu władzy postawi na swoim i przeforsuje własnego kandydata na marszałka.

Wybory samorządowe ostatecznie przekonały też Koalicję Obywatelską do samodzielnego startu w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Formalne decyzje w tej sprawie mają zapaść szybko, ale już dziś premier dał do zrozumienia, że możliwość w zasadzie jest już tylko jedna.

— Musimy zacząć rejestrować komitety, zbierać podpisy, więc to jest kwestia godzin, a nie dni, kiedy te decyzje ostatecznie zapadną. Ale spodziewajcie się raczej takiego układu jak w wyborach samorządowych – powiedział Donald Tusk na dzisiejszej konferencji prasowej po posiedzeniu rządu.

Donald Tusk

Ważny polityk Platformy tak tłumaczy Onetowi decyzję o samodzielnym starcie: — Zawsze byliśmy gotowi do jednej, dużej koalicji, bo tu można zdobyć premię za jedność. Jesienne wybory parlamentarne pokazały jednak, że jeśli takiej możliwości nie ma, optymalny jest start w trzech blokach – mówi.

I dodaje: — Gdybyśmy poszli np. tylko z PSL-em, to wtedy w walce wyborczej nasi przeciwnicy staraliby się grać na różnice między nami. A to mogłoby się przełożyć na straty, zwłaszcza we wschodnich regionach. Nie możemy sobie na to pozwolić.

Już wcześniej decyzję o samodzielnym starcie ogłosiła Lewica, która zarejestrowała swój komitet jeszcze w trakcie kampanii samorządowej. Szefem kampanii został europoseł Robert Biedroń.